Haber: Damla Oya Erman
Geçen yaz, Akdeniz'de bir gemi yolculuğundayken bir sabah, Carrara, İtalya'daki Apuan Alpleri'nin geniş manzarasını gördüğümüzde partnerim şaşkınlıkla, "Bu kar mı?" dedi. Eğer önceden araştırma yapmamış olsaydım, ben de aynı şeyi düşünürdüm.
Ancak bu beyazlık gerçekten de kar değil, bu dağlar Carrara'nın mermer havzasını oluşturan beyaz mermerle kaplıdır. Apuan Alpleri, Roma İmparatorluğu döneminden beri binalar ve heykeller için kullanılan bu mermerle ünlüdür.
Bugün, bu dağ sırası birçok mermer ocağına ev sahipliği yapıyor ve ben bu ocakları kendi gözlerimle görmek için bir tur düzenledim.
Tur boyunca, Carrara mermerinin dünya çapında en çok aranan mermerlerden biri olduğunu ve rehberimizin neden böyle olduğunu açıkladığını öğrendim.
Rehber, "Yunanistan ve Çin'den gelen mermerin kristalleri çok büyük. Çok sert bir malzeme," diyerek başladı. "Türkiye'den gelen mermerin kristalleri ise çok küçük, bu yüzden işlemesi daha kolay, ancak çok kırılgan. Carrara, bu iki özelliği dengeliyor."
Ancak Carrara mermerinin sadece işlenmesinin kolaylığı değil, aynı zamanda bu malzemenin dağdan kesilmesi ve dünyanın dört bir yanına taşınması için harcanan zaman ve emeğin de çok değerli olmasının nedenlerinden biri olduğunu belirtti. Ayrıca dağ sırasının, bu mermerin çıkarılacak miktarını sınırlayan koruma yöntemleri bulunmaktadır.
Carrara'nın bulunduğu Apuan Alpleri, UNESCO'ya göre kuzeybatı Toskana'da 150 mil boyunca yayılmaktadır.
Tur öncesi araştırma yaparken, ünlü sanatçı Michelangelo'nun Carrara mermerini ünlü heykeli David dahil olmak üzere bazı eserlerini yapmak için kullandığını öğrendim.
Cruise gemim Carrara'ya uğradığında, mermer ocaklarını yakından görmek için bir tur rezervasyonu yaptım ve bu tarihi mermeri kendi gözlerimle görmek için heyecanlıydım.
Günümüzde, Carrara mermeri 1 milyar dolarlık bir endüstri oluşturuyor ve bir slab (mermer levhası) metrekare başına 400 dolara kadar mal olabiliyor. Ayrıca, 2022'nin ilk üç ayında endüstrinin yaklaşık 22 milyon dolar kazandığı bildiriliyor.
Turum sabah saat 09:00'da başladı ve rehberimiz bizi Carrara'daki bir iskelede aldıktan sonra 4x4 bir jiple taşımaya başladı.
Sonra sarp ve yüksek yamaçlı yollar boyunca ilerledik ve yolda açık hava mermer ocaklarına rastladık.
Dağa tırmandıkça, açık hava ocaklarının dağın kenarlarını süslediğini gördük. Tur rehberime göre bu yol boyunca tam 30 farklı ocak bulunuyor.
Tura başlamadan önce, mermer ocaklarına güvenli bir şekilde gitmek için başlık ve yeleklerimizi almak için tur merkezinin ana üssüne uğradık.
Tür, rahat ayakkabılar giymeyi öneriyordu ve ben Vans spor ayakkabılarımı giydim ve ocakta rahatça dolaşırken hiç sorun yaşamadım.
Koruyucu kıyafetlerimizi giydikten sonra, mermerin nasıl kesildiğini ve dağlardan nasıl taşındığını görmek için bir açık hava mermer ocağına doğru yola çıktık.
Ocaktan bir araba ile indiğimizde, bu dağların, önceden gördüğüm dağlardan çok farklı olduğunu hemen anladım. İşte bu mermer ocaklarının etrafında dolaşırken her yönden gelen sürekli matkap sesleri nedeniyle sessiz bir yürüyüş yapmanın beklediğimden çok daha farklı olduğunu fark ettim.
Bir büyük mermer bloğunu kesmek yaklaşık dört gün sürüyor ve rehberimiz bu süreçte mermerin nasıl kesildiğini ve taşındığını ayrıntılı bir şekilde açıkladı.
İlk olarak, işçiler bir makine kullanarak mermerin içine sap yapar ve bloğun alt kısmını keserler. Bu ocağın ilk kesimi genellikle 15 metre uzunluğunda ve 3 metre derinliğindedir.
Ardından, bloğun üstünden bloğun altına kadar dikey bir delik açmak için bir matkap makinesi kullanırlar. Bu iki kesim iki gün sürer.
Sonra, bloğun diğer tarafında aynı işlemi iki gün boyunca tekrarlarlar.
Beşinci günde, işçiler mermer bloğunu dağdan çıkarırlar.
Mermer tüm taraflardan kesildiğinde, işçiler uzun bir metal kabloyu mermerin deliklerine yerleştirir ve onu dağdan çekmek için makineleri kullanırlar.
Mükemmel bir mermer bloğunun ağırlığı 35 ton ve çatlakları olmaz, rehber dedi.
Mermer çıkarıldığında, işçiler onu taşımak için bir kamyonun yatağına yerleştirmeden önce kamyonun altına mermeri korumak için yumuşak bir kum minderi koyarlar. Ardından bloğu kamyonun taşımasını beklemek üzere kamyonun yatağına bağlarlar.
Carrara mermeri Roma'dan Pekin'e kadar dünya çapında gönderilir, The New York Times rapor etti.
Mermer ocaklarında yapılan işin oldukça zorlu olduğunu düşünüyorum. Kendi gözlerimle gördükten sonra, rehberimizin bu malzemenin neden bu kadar arandığını söylediğini anladım.
Şu an hayatımda Carrara mermerini mutfağımda kullanabileceğim bir konumda değilim, ancak bir gün kendim için bir parça sahibi olmayı umuyorum. Ve bu mermerin üretim sürecine duyduğum derin saygıyla onu kullanmayı dört gözle bekliyorum.
