Bundan 469 yıl kadar önce Ekim ayında on binlerce kişiden ibaret Rus ordusu tarafından muhasara altına alınarak işgal edilen Kazan Kalesinin kapılarında günlerce devam eden kanlı savaşlarda özgürlük uğruna, bağımsızlık uğruna binlerce kahraman Kazan yiğidi şehit düşmüş ve Süyümbike Han, halkı ve güzel Kazan uğruna kendini feda etmiştir.

Türk Dünyası'nın özgürlük simgesi, Tatarların son Hanbikesi Süyümbike Hanı ve 1552 Kazan Şehitlerini rahmetle yad ediyoruz.

İsmail CENGİZ

Genel Başkan

Kazan Katliamı İle İlgili Bilgi Notu

2 Ekim 1552’de Kazan şehrinin tamamen işgal edilmesi sonrası soykırımın manzarasını ünlü Rus tarihçi Hudyakov şu şekilde kaleme almıştır: “Savaş sona ermiştir. Şehirde korkunç bir katliam yapılmış, Rus komutanlığı, tüm erkeklerin öldürülmesini emretmiştir: ‘Kadın ve küçük çocuklar esir alınsın, askerlerin tümü öldürülsün.’ Tüm askerler öldürülmüş, ancak kadınlar da az öldürülmemiştir: ‘Günahkâr koca ve karıları amansızca kesiyorlar.’ Şehirde tüyler ürperten bir manzara vardı: yangınlar alev alev; evler yağmalanmış; sokaklar ceset dolu; her yerde kan seli. ‘Derelerde kan akıyordu.’ ‘Şehirde ölenler o kadar çoktu ki, tüm şehirde cesetler üzerinden yürüyorlardı, han sarayının arkasında, şehir duvarlarının yanında ve sokaklarda, şehir duvarlarıyla aynı boyutta yığın yığın cesetler yatıyordu. Şehrin ötesindeki hendekler de ceset ile doluydu. Kazan şehrinde ve nehrinde, nehrin ötesindeki tüm çayırlıklarda kokmuş cesetler yatıyordu.’ IV.İvan’ın şehre girişi için ‘Nurali kapısından han sarayına giden tek bir sokağı temizleyebildiler; cesetleri götürüp zor temizlediler’; kapıdan saraya kadar olan mesafe 100 sajenden (1 sajen 2,13 mt) daha az olmasına rağmen. Yenenlerin, yenilenler için uyguladığı korkunç katliam böyledir.” (Hudyakov 2009: 199–200). Sokaklar cesetlerden temizlendikten sonra 3 Ekim 1552’de Korkunç İvan, Kazan’a tantanalı bir şekilde girmiştir. Bkz. Roza KURBAN 

Nasıl şehit edildiği hakkında bilgi edinilemeyen, dillere destan güzelliğiyle etrafa nam salan Süyümbike Han, asaleti, zekâsı ile de Kazan Hanlığı’nın en sevilen, en sayılan ve en cesur kadını olmuştur. Zengin, fakir ayırt etmeden herkese eşit davranan Süyümbike, o gün bugündür Kazan Tatar Türklerinin kalbindedir.