Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tarafından, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi'ne (ÖSYM) ellerini kullanamayan engellilere sınavlarda ek süre verilmesi tavsiye edildi.

Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavına (EKPSS) giren ve ellerini kullanamadığı için süre sıkıntısı yaşayan kişi, ek süre talebinin reddedildiği ve bu nedenle sınavda başarısız olduğu gerekçesiyle KDK'ya başvuruda bulundu.

Ellerini kullanamayan engelli adaylara ek süre verilmesi talebini içeren başvuru üzerine, KDK tarafından ÖSYM'ye yazı gönderildi.

ÖSYM ise cevabi yazısında bedensel engelli, işaretleyici alan adaylara ek süre verilmediğini belirtti.

Bunun üzerine KDK, ÖSYM'ye ortopedik engellilerden ellerini kullanamayan adaylara işaretleyici desteğinin yanı sıra makul düzeyde ek süre tanınması tavsiyesinde bulundu.

Karardan

Kararda, 2016 EKPSS ve Kura Başvuru Kılavuzunda, "Genel engellilerden ortopedik engellilerin ellerini kullanmakta zorluk çekenlere işaretleyici yardımı verecek görevli atanmasına ancak bunun için ek süre verilmemesine..." ifadesinin yer aldığına işaret edildi.

Şikayetçinin yüzde 91 oranında ortopedik engeli bulunduğu vurgulanan kararda, başvurucunun ellerini de kullanamadığı için gerçekleştirilen merkezi sınavlarda işaretleyici desteği almak zorunda olduğu bildirildi.

Engelli öğrencilerin, girdiği ortak sınavlarda, engeli olsun olmasın tüm adaylarla eşit şartlarda yarışabilmesinin sağlanmasının ve bu konuda gerekli düzenlemelerin yapılmasının idareye yüklenmiş anayasal bir görev olduğu anımsatılarak, engel grupları itibarıyla uygulanacak sınav sürelerinin belirlenmesinin ÖSYM'nin görev alanında tanımlandığı belirtildi.

Şikayetçinin, sınavlarda işaretleyicinin her söyleneni yazması, yanlış olduğunda silip tekrar yazması ve optik okuyucu için cevap kağıdında işaretlemesi sürecinin bir kişinin zihninden geçenleri kendi eliyle yazmasına göre daha fazla zaman gerektirdiği yönündeki ifadesinin yerinde olduğu vurgulanan kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Sorun, sınavlarda soru başına düşen ortalama sürenin ne kadar olduğu, adayların işlem gerektiren matematik sorularının her birine ortalama ne kadar süre ayırabildikleri hususunda düğümlenmektedir. İhtiyaç duyulan ortalama sürenin herhangi bir sağlık sorunu ya da engeli bulunmayan adaylarla, sağlık sorunu ya da engeli bulunan adaylar için eşit olmadığı, engelli adayların da engel tür ve derecelerine göre soru başına ihtiyaç duydukları sürenin farklılaştığı, uygulamanın bu ihtiyaçlara göre düzenlenmemesi halinde fırsat eşitliğinin sağlanamayacağı açıktır."

Kararda, ellerini kullanamayan ortopedik engelli adaylara ek süre verilmemesi yönündeki uygulamanın adaylar arasında fırsat eşitliğinin sağlanmasının önünde engel teşkil ettiği ifade edilerek, bu adaylar için idarece gerekli tedbirlerin yeterli ölçüde alındığı yönünde kesin bir tespit yapılmasının mümkün olmadığı bildirildi.

Mevcut uygulamanın, söz konusu gruptaki adayların yeterliliklerinin doğru bir şekilde ölçülmesinde makul bir düzenleme olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı vurgulandı.

Değerlendirmeler sonucunda, ellerini kullanamayan ortopedik engelli adaylar için belirlenecek makul düzeyde ek süre verilmesine, EKPSS ve diğer merkezi sınav kılavuzlarında ek süreye ilişkin düzenlemenin yer alması için gerekli düzenlemelerin de yapılması gerektiğine kanaat getirildiği kaydedildi.