MUSTAFA KEMAL SALLI

Azerbaycan’ın Milli Lideri Haydar Aliyev doğumunun 93’üncü yıldönümünde, başta Bakü olmak üzere bütün ülkede, Tükiye’nin bütün illerinde ve Azerbaycan’ın dış ülkelerdeki temsilciliklerinde düzenlenen törenlerle anıldı. 
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, eşi Mehriban Aliyeva ve diğer aile bireyleriyle birlikte, babası Haydar Aliyev’in Fahri Hiyaban’da bulunan mezarını ziyaret ederek burada düzenlenen törene katıldı. Başbakan Artur Rasizade, Meclis Başkanı Oktay Esedov ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Ramiz Mehdiyev’in de hazır bulunduğu resmi tören sonrasında Fahri Hiyaban halkın ziyaretine açıldı ve binlerce Azerbaycanlı, Haydar Aliyev’in mezarını ziyaret ederek çiçek bıraktı. Haydar Aliyev, Sovyetler Birliği döneminde, 1969-1982 yılları arasında, Azerbaycan Komünist Partisi Genel Sekreterliği, Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazanması sonrasında, 1993-2003 yılları arasında da Cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu. Azerbaycan’ın Milli Lideri olarak anılan Haydar Aliyev, 12 Aralık 2003’te tedavi gördüğü ABD’de hayatını kaybetmişti. 

Azerbaycan İstanbul Başkonsolosu Mesim Hacıyev tarafından düzenlenen İstanbul’daki tören, Sarıyer’de, Haydar Aliyev Parkı’nda bulunan anıtı önünde gerçekleştirildi. Geniş bir katılımla gerçekleştirilen törende söz alan konuşmacılar, Milli Lider Haydar Aliyev’in Azerbaycan’ın ekonomik ve siyasi alanlarda kazandığı başarılardaki rolünü, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerinin geliştirilmesinde gösterdiği çabaları dile getirdiler. Azerbaycan İstanbul Başkonsolosu Mesim Hacıyev, törende yaptığı konuşmasında, Azerbaycan’ın bağımsızlığına kavuşmasından sonra, kısa bir zaman diliminde siyasi ve ekonomik alanlarda gerçekleştirdiği üstün başarılarda deneyimli devlet adamı Milli Lider Haydar Aliyev’in rolünü ve çabalarını anlattı. 

TÜRKİYE-AZERBAYCAN İLİŞKİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE HAYDAR ALİYEV’İN ROLÜ VE HAYDAR ALİYEV’İN VASİYETİ

Bugün Türkiye enerji kaynakları olmamasına rağmen enerji ulaşımında en önemli ülkelerden biri konumuna yükselmişse, bunda Haydar Aliyev’in rolü unutulmamalıdır. Doğumunun 93’üncü yılında rahmetle andığımız Haydar Aliyev yalnız Azerbaycan’ın değil, bölge tarihinin akışında yön vermiş bir devlet adamıdır. 
Türkiye ile Azerbaycan arasında gerçekleşen enerji projeleri,iki ülkenin de enerji konusunda söz sahibi olmaları, Haydar Aliyev’in enerji stratejilerinin eserleridir. 
Haydar Aliyev, cumhurbaşkanı olarak Azerbaycan’ın kaderine yön verdiği on yıl boyunca, Türkiye- Azerbaycan ilişkilerine çok önem vermişti. Haydar Aliyev, Ortadoğu’da bugün yaşananları yıllar önce öngörmüş, davranışlarıyla ve sözleriyle iki kardeş ülkeye izlemeleri gereken bir yol haritası çizmeye çalışmıştı. 
Sizlere bu yazımda, kamuoyuna pek yansımamış tarihi bir toplantıyı ve bu toplantıda duayen politikacı Hüsamettin Cindoruk’un anlattıklarını aktaracağım. 
Azerbaycan'ın Milli Lideri Haydar Aliyev'in 4'üncü ölüm yıldönümü (2007) dolayısıyla Marmara Grubu Vakfı tarafından Dolmabahçe Sarayı’nda düzenlenen anma toplantısına katılan duayen politikacı ve Meclis eski Başkanı Hüsamettin Cindoruk, iki kardeş ülkenin işbirliği yapmasının önemini vurgularken, Haydar Aliyev'in TBMM'de yaptığı tarihi konuşmaya dikkat çekti. 
Türk siyasetinin duayenlerinden olan deneyimli politikacı Hüsamettin Cindoruk'un anlattıkları, Haydar Aliyev’in vasiyeti niteliğindeki anılardı. İki kardeş ülkenin de dikkate alması gereken tarihi uyarılardı; dinleyelim: 
"Çok önemli hizmetler yapmıştı Haydar Aliyev, Türklük için..O kadar Türk dostu, Türk kardeşi ve Türktü ki… Bir gün bana geldi, 'Bu parlamentoda bir konuşma yapmak istiyorum' dedi. 'Hay hay, şeref duyarız', dedim. 
Aliyev TBMM'de bütün milletvekillerini ayağa kaldıran bir konuşma yaptı. Konuşmasının içeriği bugün meclis zabıtlarında vardır. Ben bu önemli konuşmanın tarihsel mesajına değinmek istiyorum. Aliyev'in istediği, Türkiye ile Azerbaycan'ın siyasi birliği idi. Bunu üstü kapalı değil, açıkça ifade etti. Allah nasip etsin, bu kardeşlik bir birlikteliğe dönüşsün. Bunu Cenabı Hak'tan ve her iki halktan diliyorum. Çünkü, neden? O gün bir halı getirmişti Sayın Haydar Aliyev; Atatürk'ü mareşal üniformasıyla gösteren bir halı..Halıyı bir törenle duvara astık. Aliyev orada çok duygusal bir konuşma yaptı. 
Niye Atatürk'ü mareşal üniformasıyla resmetmişti? Çünkü, o gün Azerbaycan'ın ihtiyacı asker Mustafa Kemal'di. Gittik, gördük; 1 milyon kaçkın var Karabağ'da. Apartmanlarda yaşıyorlar; aç, bilaç, sıkıntı içinde.. Bize karşı soykırım iddiasında bulunanlar, esas soykırımı orada yapmışlardır. Orada kabirler var, orada şehitler var. Onlar Ermenilerin hain kurşunlarıyla öldürülmüş. Ve bugün Azerbaycan toprağının beşte biri işgal altındadır. 
Ermeniler bugün bu katliamı dünyadan saklayarak Türkiye için bütün parlamentolardan kararlar çıkarıyorlar, Türkiye'ye ambargolar koydurmaya çalışıyorlar. İşte Azerbaycan-Türk birliğini kurabilirsek, gerçekleri ortaya döker, Ermenistan iddialarını da, dünyada Türkiye'ye yöneltilmiş soykırım iddialarını da ortadan kaldırmış oluruz." 

"HASRET KÖPRÜSÜ"NÜN ADINI HAYDAR ALİYEV KÖPRÜSÜ YAPALIM "
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamentosu'nu kurarken Haydar Aliyev'in yardımını istedim. Çünkü, ekonomik birlikte Ermenistan da vardı. Telefon ettiğimde durdu, düşündü, "Hiçbir mahsuru yok. Gelsinler, danışalım, konuşalım, belki de bir netice çıkar" dedi. 
Gerçekten de Petrosyan'la da, Koçaryan'la da değerli Azerbaycanlı arkadaşlarımız çok konuştular. Türkiye de baskı kurdu, ama bir netice alınamadı. Katı, peşin hükümlü Ermenileri ikna etmek mümkün olmadı. 
Şimdi görüyorum ki Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlementosu devam ediyor, arkadaşlarımız sürdürüyorlar. O parlamentonun Türkiye için bir hedef olmasını diliyorum. Çünkü Türkiye'nin AB hedefi çok uzağa kaydı. Türkiye'nin menfaatleri açısından Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın yerleşmesi ve büyümesi şarttır. 
Haydar Aliyev yıllar sonra bizi yine birleştirdi, bir araya getirdi; ruhu şad olsun. Haydar Bey'i meclis başkanı olduğum dönemde tanıdım. Nahçivan Meclis Başkanı'ydı, aynı zamanda Nahçivan'ı yönetiyordu. Nahçivan'daki yönetimi bizim milli mücadelemizdeki TBMM ile kıyaslardı,onunla karşılaştırırdı. 
Onu tanıdık, sevdik. Hem ben, hem Demirel onu çok sevdik, kucakladık. Bir isteği vardı, o da: 'Hasret Köprüsü'.. 'Hasret Köprüsü' dediğimiz köprü, bugün bizi komşu yaptı. Yalnızca kardeş değiliz artık, aynı zamanda komşuyuz. Komşumuz Azerbaycan'dan, kardeş Azerbaycan'dan söz ediyoruz artık.. Türki değerlere, kan bağlarına dayandığımız bir güzel devletle dostuz, komşuyuz ve kardeşiz. 
Benim burada bir önerim var, senelerce konuşup yapamadığımız.. 'Hasret Köprüsü' hasreti dindirdi; artık onun adını Haydar Aliyev Köprüsü yapmalıyız, Haydar Aliyev Köprüsü! O köprü sadece Nahçivanla Türkiye'yi güzel ilimiz Iğdır'ı değil, o köprü aynı zamanda bütün kardeş Türk devletlerini, bütün Doğu'yu Türkiye'ye bağlayan ve bizim kapılarımız üzerinden Batı ile ara bulan bir köprüdür. 'Haydar Aliyev Köprüsü' Azerbaycan'ın da kaderidir, Türkiye'nin de kaderidir; kardeş Türk devletlerinin de kaderidir." 

BÜYÜK DEVLET ADAMLARI YAPTIKLARI BÜYÜK İŞLERLE ANILIRLAR 
"Bugün Bakü-Ceyhan Petrol Hattı varsa, bugün Tiflis demiryolu yapılıyorsa bunda Haydar Bey kardeşimizin büyük rolü vardır. Şevardnadze ile birlikte ikisini de saygıyla anıyorum. İkisi birlikte bu projenin gerçekleşmesinde büyük pay sahibidirler. Fakat proje gecikti. Çünkü, uluslararası kurumlar Gürcistan'a kredi vermiyorlardı. Bugün görüyorum ki, yeğenimiz İlham Aliyev Gürcistan'a kredi vermek suretiyle o sorunu çözdü; yol açıldı. 
Şimdi tarihi İpek Yolu'ndan yalnız Türkler değil, uygarlık Orta Asya'ya doğru gidecek. O yoldan yürüyecek her trenin sesi, dumanı, elektriği, rayların melodisi bize Haydar Aliyev'i hatırlatacak. Büyük devlet adamlarıyaptıkları büyük işlerle anılırlar. O her zaman, 'Biz iki devlet, bir milletiz' derdi. Ona birgün,'Benim iki vatanım var, biri Azerbaycan, biri Türkiye' demiştim. 'Türkiye'de de mutluyum, Azerbaycan'da da mutluyum. Kendi vatanımda da, gittiğim her yerde de bu ikiliği birlikte yaşıyorum.' Ve diliyorum ki, bu iki vatan bir gün tek vatan olsun." (Hüsamettin Cindoruk’un Aralık 2007’de, Dolmabahçe Sarayı’nda yaptığı tarihi konuşmasından)

"HAYDAR ALİYEV, HİÇ ŞÜPHESİZ, 21. YÜZYILA DAMGASINI VURAN ŞAHSİYETLER ARASINDAKİ HAKLI YERİNİ YILLAR ÖNCE ALMIŞ, BİR DEVLET VE SİYASET ADAMIDIR." (Süleyman DEMİREL)