Haber: Mert Osman Erman
Aktör Jonah Hill ile eski sevgilisi sörfçü Sarah Brady arasındaki metin alışverişleri, terapi dilinin yanlış kullanımının potansiyel zararları ve "gaslighting" kavramı hakkında konuşmalara yol açtı. Merriam-Webster'a göre, gaslighting kelimesi 2022 yılının kelimesi olarak seçildi ve terim için yapılan aramalarda %1,740'luk bir artış yaşandı. Ancak uzmanlara göre, gaslighting hakkında birçok yanılgı bulunuyor.
Gaslighting sıkça konuşulan bir terim olup, ruh sağlığı topluluğu ve ilgilenenler arasında popüler bir moda terimi olarak kabul edilmektedir. Ancak uzmanlara göre, gaslighting'in ne olduğu ve ne olmadığı konusunda yanlış anlamalar bulunmaktadır.
Gaslighting aslında "bir kişinin başka bir kişiyi uzun bir süre boyunca istikrarsızlaştırarak manipüle ettiği hesaplanmış bir manipülasyon biçimi"dir. Bu terim, kişinin duygusal istikrarını, güvenilirliğini veya hafızasını hatalı olduğunu düşünmeye ve kurbanın kendine güvenini zayıflatmaya yönelik bir saldırı ve kontrol yöntemini ifade eder. Bu davranış, aynı zamanda failin suçlamaları veya sorumluluğu reddetmesine de yardımcı olur.
Diğer kişinin duygularının her zaman sizinkilerden daha önemli görünmesi veya sürekli olarak bu kişi etrafında kaygılı veya gergin hissetmeniz olabilir. San Francisco Körfez Bölgesi'nde travma ve bağlanma yaralanması konusunda uzmanlaşmış bir psikoterapist olan Duygu Balan'a göre, diğer kişinin yanında kendinizi ifade etmekten kaçınırsınız, çünkü gaslighter'ın aşırı tepki vereceğinden, size ad takacağından veya sizi eğlendireceğinden endişe edersiniz.
Gaslighting kavramı ilk olarak 1944 yapımı "Gas Light” filminde ve bu filme dayalı olan 1938 yapımı bir oyunda ortaya çıktı. Bu hikayede, bir koca, karısına delirdiğini ve bir şeyleri yanlış algıladığını ikna etmeye çalışır. Gaslighting terimi, kocanın karısını psikolojik olarak çıldırtmaya çalıştığı bu hikayeden türetilmiştir.
Gaslighting terimi önemli bir ağırlığa sahiptir ve yanlış kullanılması ilişkilere, duygusal olgunluğa veya psikolojik kavramların doğru anlaşılmasına zarar verebilir. Bu nedenle, gaslighting'in ne olduğu ve ne olmadığı konusunda farkındalığın artırılması önemlidir.
Ancak, aynı zamanda duygusal istismarı anlamanın, insanların sağlıksız ve tehditkar ilişkilerden kaçınmalarına yardımcı olabileceği unutulmamalıdır. Gaslighting'i tanımak ve buna karşı nasıl başa çıkılacağı hakkında daha fazla bilgi edinmek faydalı olabilir.