FED KARARLARININ ETKİLERİ
Son zamanlarda sıkça konuşulan ve kararları merakla beklenen FED nedir?
Fed bir merkez bankasıdır. ABD Merkez Bankası (United States Federal Rezerv Sistem). ..Fakat Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası gibi düşünmemek gerekir çünkü çok farklı bir kuruşu,yapısı ve sistemi vardır.
FED Faiz Kararı Neden Önemli?
Tüm dünya nefesini tutar ve doların seyrini değiştirecek FED faiz kararına kilitlenir.. Haberler, bu başlıklarla heyecanla beklenir.
FED faiz kararı sadece ABD için değil dünyanın geri kalanı için daha önemlidir. Çünkü dünyada en büyük ekonomik güce sahip olan ABD’nin para politikası Fed kararlarıyla şekillenmekte ve dolardaki hareketlilikte, bu kararlar önemli etkiye sahip olmaktadır. Faiz artırımı ya da indirimi, tüm dünyada doların seyrine etki etmektedir.
Ülkeler petrolün satışını DOLAR üzerinden yapmakta ve dış ticaretlerinde de doları kullanmaktadırlar. Bu yüzden ABD’de meydana gelecek bir ekonomik dalgalanma, dünyadaki diğer ülkeler tarafından da hissedilmektedir.
FED faiz artırırsa ne olur? Türkiye’yi nasıl etkiler?
Bu durumda özelikle gelişmekte olan ülkelerden ABD’ye fon akışını beraberinde gelmekte ve böylece ülke para birimleri DOLAR karşısında değer kaybetmektedir. Risk sabit iken sermaye, getirisi yükselen piyasayı tercih etmektedir.
FED’in faiz artışından en fazla kendi içinde önemli sorunlar yaşayan Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler etkilenmektedir. Doların artışını durdurabilmek için faizler arttırılmakta, iç kaynaklı risklerin iyi yönetilmesi ile birlikte Dolar kuru düşüş gösterebilmektedir.
Ekonomi sıcak paraya aşırı ölçüde duyarlı hale gelince, piyasaların gözü ağırlıklı olarak dışarıdaki finansal gelişmelerde olmaktadır Bunların en başında da ABD Merkez Bankası’ndan (FED) gelen açıklamalardır.
Öncelikle faiz artışının olacağı kesinleşince sıcak para akımlarının ABD’ye yönelme eğilimi değişmeyecektir. Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme programının yaratacağı sıcak para da bizim gibi ülkelerden çok ABD’yi tercih edecektir. Faiz artışı tarihinin değişmesinin ya da faiz artışı kararının ertelenmesi, piyasalardaki dalgalanma ve gerilimleri artıracağı için Türkiye’ye olumsuz etkisi olmaktadır.
Bu durum günlük piyasa dalgalanmalarıyla spekülatif ataklar yaratan ve gelir elde eden ve bu şekilde gündemini meşgul edenlerin konusudur.
Bu koşullar, tehlikeli siyasi zorlamalar dışında, faiz indirimine pek zemin bırakmamaktadır. Dolayısıyla kur ve faizde yüksek seyrederken ekonomik büyüme de düşük tempo 2019 için de devam edecektir.
DOLAR Nereye Gider?
Başkan Trump’ın sene başında gündeme aldığı vergi teşvikleri ve başlattığı ticaret savaşıyla üretimi ABD’ye çekme çabaları sonucu DOLAR rüzgârı arkasına aldığı gerçeğini görebilmekteyiz.
ABD ekonomisinde işler yolunda giderken gelişen ülkelerde sıkıntı varsa FED bunları ne kadar göz önünde bulunduracaktır. ABD ekonomik verilerindeki gelişmeler, önümüzdeki aylarda piyasaları daha fazla etkileyecek ve dalgalanma yaratabilecektir.
Vadeli işlem piyasalarında analistler, Fed'in son kararında faiz artıracağını fiyatlarken, 2019 için üç faiz artırımı öngörmektedirler.
Bankacılar jeopolitik gelişmelerin, Suriye'de devam eden belirsizliklerin, ABD-Türkiye ilişkilerinin yakından izlendiğini de belirttiler.
ABD-Türkiye ilişkilerinin yakından izlendiğini belirten bankacılık kesimi; gelişmelerin ABD Türkiye ilişkisinde genel anlamda pozitif bir süreç işareti olarak görüldüğünü ancak birbiriyle çelişen bazı gelişmelerin ise piyasayı fiyatlandırmakta zorlandıklarını belirttiler.
Fed faiz artırımının yanı sıra faiz artırımının olabileceği sinyali çerçevesinde yapılan konuşmalar bile dolarda dalgalanmaya neden olabilmektedir.
Türkiye olarak endişelenmemiz gereken durum bundan sonra daha yüksek faizle borçlanmaktan ziyade riskli ülke imajının bir an önce çıkabilmesidir, yüksek faizi ödemeye razı olsak bile cari açığı kapatabilecek kadar dolar bulamamak gibi bir sorunumuz var.
Türkiye’ye döviz girişinin durmasının nedeni Merkez Bankası’nın faizinin düşüklüğü ya da yüksekliği değil. İç ve dış sorunlar nedeniyle Türkiye riskinin bulunmasıdır.
Esas endişelenmemiz gereken; Türk Lirasının değerindeki oynaklık, dizginlenmeye çalışılan enflasyon, istihdam rakamları ve ekonomik büyümedeki yavaşlama olmalıdır. Sabah akşam faiz ve FED kararları konuşarak bir yere varabileceğimizi de düşünmüyorum.
Kaynak : güncel basın yayın organları
FATMA ACAR ÜNLÜ 27.12.18
