Erken müdahale programı, çocuğun doğumdan itibaren ilk üç yıl içerisinde özel durumuna uygun ihtiyaçlarını karşılamayı sağlayan bir destek hizmetidir.  Bu programlar özel gereksinimli çocukların büyümesini ve gelişmesini destekler. Özellikle erken çocuklukta bu eğitimlere başlamak çocuğun ilerlemesine fazlasıyla katkı sağlar. Peki yeni doğmuş veya küçük yaşta özel gereksinimli bir çocuğa sahipsiniz ve aldığınız eğitim dışında evde ebeveyn olarak sizler neler yapabilirisiniz? Okulda aldığı eğitimi nasıl destekleyebilirsiniz? 

İLETİŞİM, KONUŞMA, SOSYAL VE DİĞER GELİŞİM ALANLARINI DESTEKLEMEK İÇİN ÖNERİLER

  • Öncelikle çocuğunuzun yapamadıklarına değil yapabildiklerine odaklanın. 
  • Her çocuk farklıdır bunu unutmayın haliyle her çocuğun eğitim programı da bireyseldir. Çocuğunuzu asla diğer çocuklarla asla kıyaslamayın.
  • Öğretmek istediğiniz beceriler için basit beceri öğretimi ile başlayın ve becerileri basamaklara bölerek tek tek öğretin (Beceri analizi).
  • Çocuk için etkili olan pekiştireçleri belirleyin ve kullanın. (Pekiştireçler için 26.04.2018 tarihli yazımı okuyabilirsiniz).
  • Giyinirken, yemek yerken, çocukla paylaştığınız her anda sürekli onunla konuşun.
  • Çocuğunuzun dil kaslarını güçlendirmek için dudaklarına, yanaklarına ve çenesinin iç kısmına reçel gibi sevdiği bir tatlıyı sürün ve bunları yalatın.
  • Çocuğunuzun dilinin ucuna bir buz parçasıyla dokunun ve dilini dışarı çıkarmak istediğinde “dilini içerde tut” yönergesini verin.
  • Çocuğunuzun kullandığı eşyaların isimlerini ona söyleyin, söylerken eşyaların kendisini veya resmini gösterin.
  • Sesleri taklit etmesini sağlayın. Öksürme, hapşırma gibi.
  • Deterjanla baloncuk yapma ve üfleme oyunu oynayın.
  • Aile bireylerinin olduğu bir fotoğraf albümü hazırlayın. Fotoğraflara bakarak aile bireyleri hakkında konuşun.
  • Taklit oyunlarına bolca teşvik edin. Aynanın önünde giyinmesi için çocuğunuza şapka, ayakkabı gibi giysiler verin.
  • Yeni bir kelime öğretirken bol bol tekrarlayın. Öğretilen kelimenin kendisini veya resmini mutlaka gösterin.
  • Ona kitap okuyun birlikte resimlerine bakın.
  • Yürüyüşe, markete, bakkala bolca götürün, farklı ortamlarda bulunmasını sağlayın
  • Akranlarıyla bir arada olmasını, oyunlar oynamasını sağlayın. Çocuğunuz böylece hem sosyalleşir hem de akranlarını kendine rol model alabilir.

Kaynakça: Batu, S. (2009). “Down Sendromlu Çocuklar ve Gelişimi”. Ankara:  Kök Yayıncılık.