İlaçtan gübreye, seramikten lastiğe kadar birçok alanda kullanılan kaolin madeni, Türkiye'de en çok Balıkesir'in Sındırgı ilçesindeki Düvertepe Havzası'ndan çıkarılıyor.
Türkiye'de yaklaşık 421 milyon ton rezervi bulunan kaolin, İstanbul'un Şile, Ağaçlı, Beykoz ve Arnavutköy, Balıkesir'in Gönen ve Sındırgı, Bursa'nın Mustafakemalpaşa, Eskişehir'in Mihalıççık, Çanakkale'nin Çan, Nevşehir'in Avanos, Kütahya'nın Emet ve Bilecik'in Söğüt bölgelerinde bulunuyor.
Türkiye'de yılda yaklaşık 2 milyon ton üretilen kaolin, en çok Sındırgı'daki Düvertepe Havzası'ndan çıkarılıyor. Buradaki yataklardan elde edilen kaolinin büyük bölümü, Kütahya'dakiler başta olmak üzere ülkenin değişik noktalarındaki seramik ve porselen fabrikalarına gönderiliyor.
İlaç, cep telefonu, televizyon, cam, gübre, hayvan yemi, kağıt, boya, lastik, yapıştırıcı, seramik ve mürekkepte kullanılan kaolin, dünya pazarında en fazla kağıt sanayinde tercih ediliyor.
Ülke genellikle porselen ve seramik üretiminde kullanılan kaolin, son yıllarda tarımda bitkisel ve hayvansal katkı maddesi olarak da kendine pazar oluşturdu.
Türkiye'de işlenemediği için daha çok seramik, porselen, boya, lastik, plastik, gübre sanayisinde kullanılan kaolinin yatırımlarla işlenmesi durumunda ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağı değerlendiriliyor.
"Bor gibi kullanılmadığı yer yok"
Düvertepe Havzası'nda bulunan bir madenin işletmecisi Mustafa Karanfil (67), AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 38 senedir maden işletmeciliği yaptıklarını söyledi.
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye'de yaklaşık 421 milyon ton kaolin rezervi bulunduğunu belirten Karanfil, şu anda ülkede tüketilen kaolinin neredeyse tümünün Düvertepe Havzası'ndan çıkarıldığını ifade etti.
Ülkedeki rezervin yüzde 80'inden fazlasının Düvertepe'de olduğunu vurgulayan Karanfil, "Düvertepe’de 20'den fazla kaolin maden ocağı var. Bunların sadece 11'i aktif olarak çalışıyor. Bu ocaklarda 35 kişi istihdam ediliyor. Bu ocaklardan maden taşıyan 80 civarında kamyon sahibi de kazanıyor." diye konuştu.
Kaolinin kilin alt türevlerinden biri olduğunu ifade eden Karanfil, "Kaoline endüstriyel ham madde derler. Hemen hemen bor gibi kullanılmadığı yer yoktur. Boya, kalıp, kağıt sanayisinde kullanılır. ABD'de kağıt sanayi ciddi oranda kaolin kullanıyor. Cep telefonunun ekranında vardır, televizyonlar da bile var, ilaç sanayisinde bile kullanılır. Hayvan yeminde katkı maddesi olarak kullanılır." dedi.
Kendilerinin 15 aydır kaolini tarımda kullanılacak şekilde işlediklerini anlatan Karanfil, madenin birçok tarım ürünü için kullanıldığını aktardı.
İthalat durur ihracat yapılabilir
Karanfil, Düvertepe Havzası'nda ilk ocağın yaklaşık 60 sene önce Almanlar tarafından açıldığına dikkati çekti.
Kaolinin işlenmiş halde ithal edildiğini ve ciddi paralar ödendiğini belirten Karanfil, şunları kaydetti:
"Nakliyeyi de hesaba katarsak 100 milyon dolar bir harcamamız var. Türkiye'de içinde bulunduğumuz yıllarda maalesef kaolin ihracatı çok az. Dünya genelinde yaygın olarak işlenmiş kaolin kullanılıyor, ham olarak kullanmıyorlar. Biz de bunu yapamadığımız için ihracata madeni yollayamıyoruz. Türkiye'de kaolinin ocaktan çıkış ortalama ton fiyatı 25 lira. Dışarıdan aldığımız işlenmiş kaolinin tonu bin 200 dolar. Türkiye'de bunu işleyecek teknik yok. Teknik bulunur ama finansman bulamıyoruz. Yatırımcı bulursak o tekniği bir şekilde oluştururuz. Bu şekilde Türkiye de elinde bulunan kaolini işler hem dışarıya akıttığı para cebinde kalır hem de birçok kişiyi istihdam eder. İhracat bile yapılabilir."
