ANKARA - Ukrayna'daki siyasi krizin ülkenin toprak bütünlüğü çerçevesinde çözümlenmesinin önemine vurgu yapan Türkiye, güçlü tarihi ve kültürel bağlarının bulunduğu Kırım Özerk Cumhuriyeti'ndeki gelişmeleri yakından takip ediyor.
Hafta sonundan bu yana gösterilere sahne olan Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Akmescit'te parlamento ve başbakanlık binasının kimliği belirsiz silahlı gruplarca ele geçirilmesi ve Kırım'da çoğunluğu oluşturan Rus nüfus ile Tatarlar arasında yaşanan çatışmanın ardından Moskova yönetiminin askeri hazırlıklara başlaması bölgede gerilimi tırmandırdı.
Ukrayna'daki krize yeni bir boyut kazandıran son gelişmeler üzerine, Kırım'a özel bir önem veren Türkiye'den de açıklamalar geldi.
Ulusal birlik ve toprak bütünlüğü vurgusu
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin stratejik ortağı Ukrayna’da yaşanan siyasi krizin, demokratik ilkeler ve uzlaşı temelinde, ülkedeki tüm tarafların dahil olacağı kapsayıcı bir süreçle çözüme kavuşturulmasının önemine işaret etti.
Soruna Ukrayna’nın ulusal birliği, toprak bütünlüğü ve anayasal sistemi içerisinde çözüm bulunmasının önemini vurgulayan bakanlık, bu çerçevede "soydaş" Kırım Tatarlarının da yaşadığı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde bulunan tüm taraflara itidal ve sağduyu çağrısında bulundu.
Bulgaristan'a resmi ziyarette bulunan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da son gelişmelere ilişkin değerlendirmesinde, "Kırım, Türkiye açısından hem Ukrayna'nın Türkiye'ye açılan bir kapısı olarak önemlidir hem de oradaki Kırım Tatar soydaşlarımızın ve Türkiye'nin oradaki kültürel mirası açısından önemlidir" ifadesini kullandı.
Kırım da dahil olmak üzere, Ukrayna'nın bütününün istikrara kavuşması yönünde temennisini dile getiren Davutoğlu, "Kırım, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü içinde bir parçasıdır. Ukrayna'nın toprak bütünlüğü içinde bütün sorunların çözülebileceğine inanıyoruz" diye konuştu.
Türkiye'nin Kırım'a ve Kırım Tatarlarına bakışı
Dışişleri Bakanlığı'ndan edinilen bilgilere göre, Türkiye'nin özel önem atfettiği Kırım Tatarları, yaklaşık 280 bin kişiyle Kırım Özerk Cumhuriyeti nüfusunun yüzde 13’ünü oluşturuyor.
Türkiye'de çok sayıdaKırım Tatar asıllı yurttaşın bulunması ve bölgeyle güçlü tarihi ve kültürel bağlara sahip olunmasının yanı sıra coğrafi ve stratejik önemi nedeniyle de Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin Türkiye -Ukrayna ilişkilerinde özel bir yeri bulunuyor.
Türkiye, Kırım Tatarları’nın diğerUkrayna vatandaşlarıyla birlikte ve kültürel kimliklerini korumak suretiyle, ülkenin bütünlüğü içinde ve sadık vatandaşlar olarak yaşamaları yönünde bir politika yürütüyor.
Ukrayna’daki Kırım Tatar toplumuyla ilişkiler, Ukrayna merkezi makamlarının bilgisi dahilinde yürütülüyor veKırım Tatarlarının başta statü, iskan ve eğitimle ilgili sorunlarının çözümünde Ukrayna makamlarıyla işbirliği içerisinde katkı sunuluyor.
Türkiye, başta Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Akmescit’de program koordinasyon ofisi bulunan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) olmak üzere, çeşitli kurumları aracılığıyla konut, altyapı, eğitim ve benzeri alanlarda bölgenin sosyo-ekonomik kalkınmasına yönelik değeri 25 milyon dolara ulaşan çok sayıda proje hayata geçirdi.
Türkiye'nin, Odessa Başkonsolosluğu'nun görev alanına giren Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin başkentinde muvazzaf başkonsolosluk açılmasına yönelik talebi de bulunuyor.
Davutoğlu'nun girişimleri
Gerek Ukraynalı yetkililerle yaptığı görüşmelerde Kırım Tatarlarının sorunlarını gündeme getiren, gerekse Kırım Tatar toplumunun temsilcilerini Türkiye’de ağırlayan Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Ukrayna’ya yaptığı ziyaretler kapsamında daKırım Özerk Cumhuriyeti'nde temaslarda bulunmaya ve Kırım Tatar toplumunun sorunları ilk ağızdan dinlemeye özen gösteriyor.
Bu çerçevede, 2012 yılında Davutoğlu'nun girişimiyle Kırım Tatarlarının sorunlarının çözülmesine ilişkin görüş alışverişinde bulunmak amacıyla, döneminUkrayna Dışişleri Bakanı, Kırım Özerk Cumhuriyeti Başbakanı ve Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı'nın katılımıyla "dörtlü" formatta görüşmeler başlatıldı.
Öte yandan Türkiye, Kırım Tatar toplumunun sorunlarını ele almak üzere Kırım Tatar Milli Meclisi'nin girişimiyle AGİT Milli Azınlıklar Yüksek Komiserliği himayesinde, Ukrayna makamlarının onayı ve katılımıyla bir uluslararası forum düzenlenmesi girişimini de destekliyor.
