Türk Konseyi, 1 trilyon $’ı aşkın GSYİH’si, 3.7 milyon km2 yüzölçümü ve pek çok alandaki stratejik konumu ile dünyanın önemli kuruluşlarından biridir.
Türk Konseyi Nahçivan Anlaşması ile, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye arasında kurulmuş olan uluslararası örgüttür. Üye ülkelerin toplam nüfusu 100 milyonun üzerinde, alanı 3.7 milyon km2, GSYİH’si 1 trilyon $’ın üzerindedir. Türkmenistan ve Özbekistan nötr duruşları nedeniyle konseyin resmi üyesi değildir ancak, bu iki ülke potansiyel üyelerdir.
İşleyiş tarzıyla Avrupa Konseyi, İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth), Arap Ligi, İslam Konferansı Örgütü ve Fransızca Konuşan Ülkeler Topluluğu (Francophonie)’na eş değerdir. Temelleri, 1992 yılından beri toplanan Türkçe Konuşan Ülkeler Zirvesi’ne dayanır. 3 Ekim 2009’da Nahçivan Özerk Cumhuriyeti’nde imzalanan Nahçivan Anlaşması ile kurulmuştur.
Türk Konseyi 3 Ekim 2009’da Nahçivan Özerk Cumhuriyeti’nde imzalanan Nahçivan Anlaşması ile, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye arasında kurulmuş olan uluslararası örgüttür. Kalan iki Türk devleti olan Türkmenistan ve Özbekistan nötr duruşları nedeniyle konseyin resmi üyesi değildir ancak, bu iki ülke potansiyel üyelerdir. Bu işbirliği konseyinin kurulması fikri ilk olarak 2006 yılında Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev tarafından ileri atılmıştır.
İşleyiş tarzıyla Avrupa Konseyi, İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth), Arap Ligi, İslam Konferansı Örgütü veya Fransızca Konuşan Ülkeler Topluluğu (Francophonie)'na eş değerdir.
Temelleri, 1992 yılından beri belirli aralıklarla toplanan Türkçe Konuşan Ülkeler Zirvesi'ne dayanan konseyin kurumsal merkezleri İstanbul (Genel Sekreterlik), Bakü (Parlamenterler Asamblesi) ve Astana (Türk Akademisi).
Türk Konseyi’nin üç merkezi bulunmaktadır. Bunlar İstanbul, Bakü ve Astana'dır. İstanbul idari merkezdir. Bakü Parlamenterler Asamblesi'nin merkezi, Astana ise Türk Akademisi'nin merkezidir.
22 Ağustos 2012'de Bişkek'te toplanan 2. Türk Konseyi Dışişleri bakanları toplantısında Türk Konseyinin resmi bayrağı kabul edildi. Buna göre bu bayrak dört üye ülkenin resmi kurumlarında kullanılmaya başlanacağı açıklandı. Bayrak dört üye ülkeye ait semboller içermektedir. Rengini Kazakistan bayrağından ortasındaki güneş sembolünü Kırgızistan bayrağından hilali Türkiye bayrağından ve 8 köşeli yıldızı ise Azerbaycan bayrağından almaktadır.
Üye Ülkeler Nüfus Alan (km²) GSYİH (nominal) Kişi Başına GSYİH (nominal)
Türkiye 72,561,312[1][2] 783,562 863.3 milyar $ 11,200 $
Azerbaycan 9,165,000[3] 86,600 86.03 milyar $ 10,400 $
Kazakistan 15,217,711 2,724,900 182.3 milyar $ 11,800 $
Kırgızistan 5,356,869 199,900 10.8 milyar $ 2,009 $
Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi şu birimlerden oluşmaktadır:
Genel Sekreterlik İstanbul
Devlet Başkanları Konseyi
Dışişleri Bakanları Konseyi
Kıdemli Memurlar Komitesi
Aksakallar Konseyi
Parlamenterler Asamblesi (TÜRKPA) Bakü
Türk Akademisi Astana
Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi (TÜRKSOY) Ankara
Türk İş Konseyi
