Irak'ta 24 Şubat 2016'da Başbakan İbadi tarafından imzalanan ve son günlerde basına sızan Haşdi Şabi'nin statüsüyle ilgili belge, söz konusu grubun resmi güvenlik birimine dönüştürülmesi planını içeriyor.
Belgede Haşdi Şabi'ye dair şu ifadeler yer alıyor:
"Haşdi Şabi, talimatları Başkomutandan alan ve silahlı güçlerin birimi olarak bağımsız bir askeri yapı olacak. Bu yapı, düzen ve bağlılık açısından Irak terörle mücadele birimine benzer yapıya dönüştürülecek. Haşdi Şabi, komuta kademesi, tugay ve sınıflandırmalardan oluşacak. Bu yapıya mensup olanlar her açıdan askeri kanunlara tabi tutulacak ve hiçbir siyasi parti ve kuruluşa eğilim göstermeyecek."
Irak Devrim Muhafızları mı geliyor?
Konuya dair değerlendirmelerde bulunan Iraklı terör uzmanı Davud Sadi, söz konusu kararın derinlemesine gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.
İran'a yakın olan Asaib Ehlulhak, Bedir Güçleri ve Seraya el-Horasani gibi silahlı grupların da bu karara karşı çıktığını savunan Sadi, "Bunlar, İran'a direk bağlıdırlar ve devletin güvenlik müessesesinde yer almaları risk taşıyor." dedi.
Sadi sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu milisler, Tikrit, Diyala ve Felluce'de sivillere (Sünni) karşı insan hakları ihlallerinde bulundu. Musul operasyonundan sonra Haşdi Şabi'nin lağvedilmesi gerekir. Bu kararlar uygulanırsa ihlallerde bulunan gruplar devletin himayesi altına girecek."
Kararın uygulanmasıyla birlikte İran Devrim Muhafızları'na benzer bir yapıyla karşı karşıya kalınacağı uyarısında da bulunan Sadi, "Irak'ta devlete bağlı 7 güvenlik birimi mevcut. Güvenlik açığının giderilmesi için bu birimlerin yapısında değişikliğe gidilerek güçlendirilmesi gerekir. Irak'ın Haşdi Şabi'ye ihtiyacı yok." diye konuştu.
Haşdi Şabi'nin sivillere yönelik ihlalleri
İran'a yakınlığı ve mezhepçi politikalarıyla bilinen Şii milis gücü Haşdi Şabi, ülkedeki Şii otorite Ali es-Sistani'nin terör örgütü DAEŞ'e karşı fetva çağrısı üzerine Haziran 2014'te kuruldu.
Şii milis gücü, DAEŞ'e yönelik operasyonlar kapsamında Tikrit, Diyala ve Felluce'deki Sünni sivillere yönelik "kaçırma, toplu işkence ve öldürme" eylemleri gibi ihlallerde bulundu.
Felluce'yi DAEŞ'ten geri alma operasyonları sırasında bu gücün mensuplarının, Saklaviye'de çatışmalardan kaçan onlarca sivili toplu halde infaz etme girişiminde bulunduğu belirtilmişti.
Haşdi Şabi'nin, evlerini terk eden Felluceli ailelerin erkeklerini de kadınlardan ayırarak toplu şekilde infaz ettiği biliniyor. Bu milisler, İran'a sınırı olan Diyala vilayetine bağlı bazı ilçe ve köy halkının da DAEŞ'ten geri alınmasına rağmen evlerine geri dönmesini engelliyor.
Haşdi Şabi çatısı altındaki gruplar
Haşdi Şabi milislerinin sayısıyla ilgili resmi bir veri yok ancak bu örgütlenme altında yaklaşık 300 bin civarında milis olduğu belirtiliyor. Haşdi Şabi çatısı altındaki başlıca milis güçleri ise şu şekilde:
Bedir Güçleri, Ketaib Hizbullah, Asaib Ehlulhak, Ketaib İmam Ali, Ketaib Seyidu'ş-Şuheda, Seraya el-Horasani, Ensar el-Merceiyye Tugayları, Ali Ekber Tugayları, Firkatu'l Abbas el-Kitaliyye, Seraya Aşura, Seraya Ensar el-Akide, Seraya el-Cihad, Feylak el-Karrar, El-Muntazar Tugayları.
