Şark Mes'elesi/Doğu Sorunu'nda gelinen vahim; endişe verici nokta:
Bazen rastgele gezmeyi sever, olmadık yerlere gitmeyi arzular, farklı şeyler gözlemeyi yeğlerdim.
Yine bir gün Van kalesi yakınlarında geziyordum.
Bahçesinde çalışan birisine selâm verdim.
Konuşmaya başladık. Meğer o zâtı muhterem çok doluymuş. İçini boşaltacak yer arıyormuş. Ben de vesîle olmuştum.
"Ne güzel bahçen var." dedim. Hay demez olaydım. "Bir dokun bin ah dinle!" kabîlinden: "Sorma hocam!" dedi. "Buraların tadı tuzu kalmadı artık! Terkedip gideceğim buralardan!" deyince:
"Hayrola n'oldu? Anlat bir yol!" dedim.
"Hocam dedi, buralarda hayvan güdüyorlar. Bazan hayvanlar bahçemize de musallat oluyor! Çevrili tapulu arazimize de giriyorlar! Bostanımıza çok zarar veriyorlar. Güzellikle dedim ki:
"Dikkat et! Bir daha olmasın! Sığırlarına mukayyet ol/iyice göz kulak ol! Aman bostana girmesinler! Burası tapulu mülk."
"Keşke dememiş olaydım. Ne dese beğenirsin: 'Az kaldı az! Buralar hep bizim olacak! Sizlerin topunuzu süreceğiz buralardan!"
*
Konuştuğum kimse, yarım asır/yüzyıl önce Karadeniz taraflarından gelip, buralara yerleşen sayılı ailelerden biriydi.
Değerli okur! Sinsi niyet sahipleri boş durmuyor, el altından saf ve masum zihinleri aldatıyor, kandırıyor ve zehirliyor.
Sizlerin de takdir edeceği üzere, bir çobanın, durup dururken böyle bir şey düşünmesi; bunu açık açık, dobra dobra söylemesi akıl etmesi mümkün değil.
*
Bazı kara düşünceliler, iki kardeşin Türklerle Kürtlerin arasını açmak; aralarına fitne, fesat ve nifak tohumları ekmek için ellerinden geleni arkalarına koymuyor.
Ama nafile bir kaç kişiyi yanıltmakla bütün bir kitleyi aldatacaklarını sanıyorlarsa aldanıyorlar. Yine de sinek küçük ama neylersiniz ki, mide bulandırıyor.Tabii gereken teselliyi verdim. Merak etmemesini, bu işlerin yatışacağını, bu dalgalanmaların duracağını, asla buraları terketmeyi düşünmemeleri lâzım geldiğini, dilimin döndüğü kadar anlatmaya çalıştım.
Sanırım rahatladı. Güzel temennilerle yanından ayrıldım.
*
İşte adım adım gelinen noktalar değerli okur
Daha bunun emsali inanın nice olaylar çoktur
Ama bilsinler o bozguncular bu işin sonu yoktur
Türk Milleti'nin topyekûn bunlara elbet karnı toktur