İnsanın kendini güvende, değerli, anlaşılmış hissettiği ve bir o kadar da bağımsızlığını yaşayabildiği ilişkilere ihtiyacı var.

İlişkide mutluluğu artırmanın yolları nelerdir? İdeal bir ilişki nasıl olmalı? İnsanlar bir yandan tekrar tekrar hayatının aşkını ararken bir yandan da boşanmalar, sadakatsizlikler, etrafımızı kapladı. Bir yandan ilişki yaşama arzusu duyarken bir yandan da bütün deneyimlerine rağmen nasıl oluyor da bu kadar çok başarısız oluyoruz ilişkilerimizde?

Uzman Psikolog Özge Akçay ile ilişkiler üzerine değerlendirmelerde bulunduk…

“İki kalp arasında en kısa yol:

Birbirine uzanmış ve zaman zaman

Ancak parmak uçlarıyla değebilen iki kol.”

                                                  Cemal Süreya

Merhaba Özge hanım. Öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Lisansımı İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü‘nde; yüksek lisansımı da İstanbul Ticaret Üniversitesi‘nde tamamladım. Bu süre içerisinde birçok sertifika programına katıldım, test eğitimleri aldım.  Yetişkinlere yönelik psikoterapi eğitimi ve süpervizyon ile cinsel terapi uygulama çalışmaları eğitimi aldım. Aynı zamanda nöropsikolojik alanda nörolojik testler bataryasını uyguluyorum. İstanbul’da kurucusu olduğum danışmanlık merkezinde şu an aktif olarak çalışmalarıma devam etmekteyim.

Peki, ideal ilişkiden önce aşktan bahsedelim, aşkın işaretleri var mıdır?

Kendi olarak, sana gelen

sana gereksinimi olmadan, seni isteyen

sensiz de olabilecekken, senin ile olmayı seçen

kendi olmasını, seninle olmaya bağlayan

O, işte...

Aşk diyince aklıma  Oruç Aruoba’dan aldığım bu alıntı geliyor. Yakın bir zamanda müdavimi olduğum ve maalesef ki geç tanıştığım bir yazar kendisi benim için.

Bir kitapta okumuştum. Aşkın işaretlerinden şöyle bahsediyordu. Aşığın durmadan sevdiği kişiye bakması ve sevilenin söylediklerini ne anlatırsa anlatsın pür dikkat dinlemesidir. Söyledikleri inanılmaz da olsa onaylanmasıdır. Sevgilinin olduğu yere gitmekte acele etmektir. Biraraya gelindiğinde yanında oturmaya çalışmaktır.

Prof. Dr. Mehmet Zihni Süngür hocam da aşkı bir görme kusuru olarak tanımlar. Ne görmek istersek onu görürüz. Âşık olma dönemi tam olarak hayal ettiğimiz ile gerçekte olan arasındaki farkı fark edene kadar geçen zamandır. Genelde bu kusurun tedavisi de evliliktir diye ekler açıklamasına. Çünkü evlilik ile görmek istediğimizi değil; gerçekte olanı görmeye başlarız.

Peki ilişkiyi tanımlarken “bir elmanın iki yarısı” gibi bir söylem var. Bu bakış açısı hakkında ne düşünüyorsunuz? Aşk dediğimiz şey gerçekten bizi tamamlayanı mı bulmaktır?

“Bir elmanın yarısı biri sensin biri ben…” misali şarkısı da var malum. Ama ideal bir ilişki bizi tamamlayan biri değildir. Çok sevdiğim bir söz var; “İki yarım insan bir ilişkiyi yürütemez. Çünkü ilişkiyi yürütmek için bütünleşmiş iki ayrı yetişkin gerekir.”

“Hani derler ya ben sensiz yaşayamam diye,

 İşte ben onlardan değilim,

Ben sensiz de yaşarım;

Ama seninle bir başka yaşarım.”  Diye Nazım Hikmet özetlemiş aslında durumu…

Erich Fromm’un Sevme Sanatı kitabından daha iyi ifade edebilirim kendimi. Olgun olmayan sevgi; “ Sana ihtiyacım olduğu için seni seviyorum.” der. Olgun sevgi ise “Seni sevdiğim için sana ihtiyacım var.” diyor.

Bir elmanın iki yarısı değil; herbirimiz ayrı bir elmalarız. Kokumuz, rengimiz, biçimimiz.Yani bir çiftin birliği; birbiri içinde erime olarak değil de farklılıkların birleşmesi olarak görebiliriz. “Ben” ve “Sen” yeni bir “Biz” var eder. Aşk keşfetmektir; keşfetmeye gönüllü olmaktır.

İdeal bir ilişki nasıl olmalı size göre? Bize ideal ilişkinin özelliklerini anlatabilir misiniz?

Birçoğumuz sorunlardan arınmış, kusursuz, harika bir ilişki hayal eder. Oysa en mükemmel ilişkilerde bile zaman zaman sorunlar yaşanır. Burada önemli olan çiftlerin “problemleri çözme becerileri”. Bir sorun çıktığında sorundan dolayı birbirlerini karşılarına değil de sorunu karşılarına almayı başaran çiftler çözüme daha yakın olabiliyorlar. 

Çoğu kişinin düştüğü temel hatalardan biri de karşısındaki kişiyi sevmesi,ona çok değer vermesine rağmen bunu ifade etmiyor olması. İlişkiyi koruyan en önemli şey olumlu hislerin ifade edilmesi. Özellikle erkekler olumlu hislerini söylemek konusunda daha eksik kalıyor kadınlara göre; bu da kadınlarda sevilmediğine yönelik kaygıların artmasına sebep olabiliyor.

 İdeal bir ilişkide farklılıklar tehdit değil; zenginlik olarak yorumlanır. Talep etmek, ilişkiden beklentileri netleştirip karşı tarafa söylemek bencillik değil özgürlüktür. Çoğu kişide “Ben söylemem, sen anla.” yanılgısı var.  Oysaki konuşmadan ihtiyaçlarımızın fark edildiği tek dönem ve ilişki; yaşamın ilk yıllarında anne ve bebek arasında kurulur. Yetişkin sağlıklı bir ilişkinin temeli açık bir iletişime dayanır. İlişkiye dair beklentilerinizi söylemeden onun sizi anlamasını beklemeyin.  Ama talep ettiğiniz şeyi veya beklentinizi yerine getirmiyor diye partnerinizi zorlamak yerine onu bu şekilde kabul edebilir miyim diye düşünmek de gerekiyor. Karşınızdaki kişiyi değiştirmeye çalışıyorsanız zaten onu olduğu gibi sevmiyorsunuz demektir. Huzurlu ve mutlu bir ilişki yaşamak buna bağlı. 

İnsanın bağımsızlığını yaşayabildiği ilişkilere ihtiyacı var derken bu nasıl mümkün olacak?

İlişkide önemli unsurlardan biri de karşımızdakine alan tanımaktır. Halil Cibran’ın “Evlilik” şiiri çok güzel anlatır bunu.

Ama bırakın da bunca beraberliğin arasında biraz boşluklar olsun,
Ve Tanrısal alemin rüzgarları esip dolanabilsin aranızda,
…Şarkı söyleyin, dans edin, eğlenin birlikte, ama birbirinizin yalnız olmasına izin verin,

Nasıl lavtadan dağılan müzik aynıysa, nağmeleri çıkaran teller ayrı olsa da,

Yan yana olun, ama fazla sokulmadan,

Çünkü tapınağı taşıyan sütunlar da ayrıdır,

Çünkü bir selvi ile bir meşe, yetişmez birbirinin gölgesinde…

Peki bazen çiftler arasında ilişkide baskın olma hırsı yaşanıyor. Bununla alakalı düşünceleriniz nedir?

Alper Hasanoğlu’nun Aşkın Halleri kitabında ilişkide baskın olmak ve boyun eğmekle alakalı “tahterevalli” metaforunu çok sevmiştim. Tahteravalli, ancak hareket halindeysek yani inip çıkıyorsak keyif verir. Eğer ağırlıklar arasında bir dengesizlik olursa yani biri hep yukarda diğeri hep aşağıda olursa oyun biter. Bir ilişkide de her iki taraf zaman zaman karşı tarafı etkileyebildiği hissine kapılmak ister. Bunun olabilmesi için de her iki taraf karşısındakini dinleyebilme, kendi istek ve arzularından zaman zaman feragat edebilmesi gerekmektedir.

İlişkideki mutluluk vermek ve almak arasındaki dengenin kurulmasına bağlıdır bir anlamda.

Peki sevgiye, aşka dair son sözlerinizi alabilir miyiz?

Son olarak yine Prof. Dr. Mehmet Zihni Süngür hocamın çok sevdiğim sözünü söylemek istiyorum o halde…

“Öyle bir sevin ki sevilen de sevmeyi sizden öğrensin.”

Şimdi ilişkinize bir de bu gözle bakın…

Bir de sizden kitap önerisi alabilir miyiz?

Erich Froom-Sevme Sanatı

Alper Hasanoğlu- Aşkın Halleri

Wilhelm Schmid- Aşk Neden Bu Kadar Zordur ve Yine de Nasıl Mümkün Olur?

https://www.mehmetsahcelik.av.tr/