İSTANBUL - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan cari işlemler açığı, ocak - kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 17 milyar 949 milyon dolar azalarak 38 milyar 716 milyon dolara geriledi.
Türkiye'nin cari işlemler açığı kasım ayında 5 milyar 636 milyon dolar, yıllıklandırılmış bazda ise 47 milyar 86 milyon dolar oldu.
Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 15 milyar 171 milyon dolar azalarak 56 milyar 673 milyon dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2 milyar 397 milyon dolar artarak 24 milyar 851 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir açığının 576 milyon dolar azalarak 7 milyar 923 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.
Seyahat gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyar 765 milyon dolar tutarında artarak 28 milyar 431 milyon dolara, seyahat giderleri de 184 milyon dolar tutarında artarak 4 milyar 589 milyon dolara ulaştı.
Birincil gelir dengesi altında yer alan yatırım gelirinden kaynaklanan net çıkışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre 672 milyon dolar azalarak 7 milyar 569 milyon dolar iken, ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 195 milyon dolar azalarak 1 milyar 29 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar arttı
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar, bir önceki yılın ocak - kasım dönemine göre 3 milyar 790 milyon dolar artarak 6 milyar 657 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net yükümlülükler, bir önceki yılın ocak - kasım dönemine göre 61 milyon dolar artarak 10 milyar 947 milyon dolara yükseldi.
Portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında ocak-kasım döneminde 2 milyar 540 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirdi.
Kasım ayında kaydedilen 524 milyon dolar tutarındaki net alım işleminin 339 milyon dolar bankacılık sektörü dışındaki hisselerde gerçekleşti.
Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, kasım ayındaki 945 milyon dolar tutarında net alımla birlikte 11 aylık dönemde 84 milyon dolar tutarında net alım yaptı.
Uluslararası sermaye piyasalarında kasım ayında gerçekleştirilen 1 milyar dolar tutarındaki tahvil ihracıyla birlikte genel hükümet, 11 aylık dönemde yurt dışı piyasalardan 4 milyar 202 milyon dolar tutarında net kullanım gerçekleştirdi.
Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla, kasım ayında bankalar 223 milyon dolar net geri ödeme ve diğer sektörler 510 milyon dolar net borçlanmaya gitti. Böylece, 11 aylık dönemde söz konusu sektörler sırasıyla 10 milyar 176 milyon dolar ve 3 milyar 178 milyon dolar net borçlanma yaptı.
Diğer yatırımlar altında, 11 aylık dönemde bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 951 milyon dolar, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı da 1 milyar 260 milyon dolar azaldı.
Yurt dışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 2 milyar 247 milyon dolar net çıkış gerçekleşti.
Genel hükümetin yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, 752 milyon dolar net geri ödeme yapıldı.
Bankacılık sektörü, uzun vadeli kredilerde 5 milyar 767 milyon dolar, kısa vadeli kredilerde de 5 milyar 299 milyon dolar tutarında net kullanım gerçekleştirdi. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı 5 milyar 167 milyon dolar oldu. Bir önceki yılın aynı döneminde net kullanım 984 milyon dolar düzeyindeydi.
Rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler de 5 milyar 168 milyon dolar artış görüldü.