Başkanlık Sistemi Tartışması Asıl Şimdi Başlamalıdır

Esasında, sistemler üzerine bütün tartışmalar, sistemin krize girdiği veya çare üretemediği zamanlarda başlar. Sistemin iyi işlediği varsayıldığı zamanlarda sistem tartışması yeterli kabul görmeyebilir. Türkiye’de de başkanlık sistemi ile ilgili geçmişten beri gelen tartışmalar böyle oldu. Kanaatimce itirazların çoğunluğu, başkanlık sisteminin kendisine değil; anlam verilemeyen bir dönemde başlatılmış olmasıdır. Gerçekten de eskiden beri başkanlık sistemi söylemleri, meclis çoğunluğunu elinde tutan güçlü hükümetler döneminde başladı. Haliyle, güçlü tek parti hükümetlerin olduğu parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçme düşüncesi pek zemin bulmadı. En azından başkanlık sistemine gerek var mı, itirazları görüldü. Kaldı ki; ABD başkanlık sistemini baz alacak olursak; başkanlar sanıldığı kadar güçlü değildir. Başkanın karşısında onu dengeleyen, frenleyen meclisler bulunur.
Şimdiki süreçte görünen o ki, seçim sonuçları tek parti hükümetine izin vermiyor. Koalisyonlar veya erken seçim döngüleri olacağa benzemektedir. Böylesi bir sonuçta, başkanlık sistemi tartışması kapanmıştır, demek çelişkidir. Tam tersine başkanlık sistemi tartışılacak ise, şimdiki dönem en uygun dönemdir. Çünkü başkanlık sisteminde koalisyon, erken seçim, hükümet kurulamaması sorunu kalmıyor. Meclis kaç parçalı olursa olsun, seçilmiş bir başkan; başkandan bağımsız ve başkanı dengeleyen seçilmiş bir meclis. Parlamenter sistemin krize girdiği bir süreçte başkanlık sistemini tartışmak daha tutarlı gelebilir.