Türkmenistan bağımsızlığının 16. yıldönümüne geçen yılın sonunda Cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'nın ani vefatının ardından hüzünlü bir biçimde girmiş, daha sonra Türkmenistan Cumhurbaşkanı görevine Gurbanguli Berdimuhamedov halkoyuyla seçilmiştir. İkinci Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov'un önderliğinde Türkmenistan bağımsızlığının 16. yılında birçok alanda büyük gelişmeler kaydetmiş, uluslararası alanda saygınlığını pekiştirmiştir. Türkmenistan Devleti 27 Ekim 1991 tarihinde bağımsızlığını kazanmış, 12 Aralık 1995 tarihinde Daimi Tarafsızlık Statüsü Birleşmiş Milletler'de 185 ülkenin oyuyla kabul edilmiştir. Bu statünün ülkeye getirdiği birçok kazanımların yanında, bu süre içinde iç istikrar sağlanmış, ulusal bilincin gelişmesi için çeşitli alanlarda atılımlar ve reformlar yapılmış, hızlı bir ekonomik kalkınma planı belirlenmiş ve uygulanmıştır. Türkmenistan'ın temel dış politika öğesi olan tarafsızlık prensibi diğer ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı, içişlerine müdahale etmemek, devletler arası ilişkilerde şiddete başvurmamak, uluslararası ilişkilerde Birleşmiş Milletler kararlarına öncelik vermek, tüm ülkelerle ve özellikle bölge ülkeleriyle olumlu ilişkiler kurmak ve işbirliğini güçlendirmek anlamına gelmektedir. Komşularıyla karşılıklı yarara dayanan iyi niyetli ilişkilerini sürdüren Türkmenistan devleti, ayrıca BM, İKÖ, AGİT, ECO gibi uluslararası kuruluşlara üyedir. Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov iç politikadaki önceliklerini demokrasiyi geliştirmeye yönelik tedbirler, vatandaşların hak ve özgürlüklerinin gözetilmesi, halkın refah ve yaşam standartlarının yükseltilmesi olarak tanımlamıştır. Cumhurbaşkanının diğer önem verdiği konuda ülkede devam eden eğitim reformu kapsamında uluslararası araştırmalara ve ulusal tecrübelere dayalı kapsamlı bir eğitim programı ve yeni ders kitapları oluşturmaya hız vermektir. Türkmenistan'ın benimsediği barışçı ve tarafsız devlet politikası sayesinde siyasi bir yandan istikrar sağlanırken, diğer yandan bağımsızlığın ve bu sayede ekonominin temelleri güçlendirilmiştir. Ekonomi alanında, hayata geçirilen reformlar sonucunda, Türkmenistan Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son rakamlar itibariyle 2007 yılının ilk dokuz ayında Türkmenistan'ın ekonomik büyüme oranı yüzde 20,7 olarak kaydedilmiştir. 488.100 km2 yüzölçümüne sahip, 7 milyon nüfuslu Türkmenistanda petrol, doğalgaz ve enerji sektörleri ekonominin temelini oluşturmaktadır. Dünyanın dördüncü en büyük doğalgaz rezervine sahip Türkmenistan, gaz üretimini 2010 yılına kadar 120 milyar m3'e, ihracatını 100 milyar m3'e; petrol üretimini 48 milyon ton'a, petrol ihracatını 33 milyon ton'a yükseltmeyi hedeflemektedir. Doğalgaz arama ve çıkarma konusundaki teknolojik altyapının geliştirilmesi çalışmaları sürdürülmektedir. Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov Türkmenistan'ın enerji politikasının öncelikli hedefinin enerji kaynaklarının dünya pazarlarına ihracatında çeşitliliği sağlamak yönünde olacağını vurgulamıştır. Türkmen doğalgazı kuzeyde Ukrayna ve Rusya'ya, güneyde İran'a ihraç edilmektedir. 2010 yılına kadar yakıt ihracatı miktarı şu anki ihracatın iki katını geçecektir. Rusya ve İran boru hatlarına ek olarak Türkmenistan-Çin, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan ve Türkmenistan-İran-Türkiye gibi yeni boru hattı projeleri gündemdedir. Ulusal petrol ve doğalgaz endüstrisine 2005-2020 döneminde % 40'ı yabancı yatırım olmak üzere $60 milyar yatırım yapılması planlanmıştır. Bağımsızlıktan önce hemen hemen hiçbir yatırım yapılmayan Başkent Aşkabat, Türkmenistan'ın büyük kalkınma hamlesi sonucunda yeniden yapılandırılarak sosyal, kültürel, eğitim, bilim, spor, sağlık, eğlence, alışveriş merkezlerine, modern konutlara, kamu binalarına kavuşmuştur. Aynı şekilde diğer vilayetlere de çeşitli alanlarda yatırımlar yapılarak ülke genelinde halkın sosyal, kültürel ve sağlık ihtiyaçlarının en üst seviyede karşılanması hedeflenmiştir. 2007 yılı içinde bu kapsamda uluslararası turizm tesisleri, sağlık merkezleri, yol ve modern telekominikasyon hizmetleri projelerine hız verilmiştir. Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov Türkmenbaşı şehrinin serbest ekonomik bölge statüsünün kazanması ve Hazar kıyısının uluslararası turizm bölgesi haline getirilmesi projeleri tamamlandığında Türkmenistan'ın ekonomik ve sosyal gelişimine büyük katkı sağlanacağını, yabancı yatırımların artacağını, yeni istihdam olanakları sağlanacağını bildirmiştir. Türkmenistan coğrafi konumu itibariyle ipek yolu üzerinde, avrasya coğrafyasının yollarının kesiştiği önemli bir kavşak noktasındadır. Bu avantajdan yararlanmak maksadıyla bağımsızlık yıllarında modern yol ağının kurulmasına önem verilmiştir. Böylece uluslararası ticaret ve ekonomik ilişkiler arttırılmış, bölgeler arası kültürel etkileşim ve olumlu ilişkilerin gelişmine katkı sağlanmıştır. Topraklarının önemli bir kısmı çöl olan Türkmenistan tarıma elverişli alanların büyük bölümünde pamuk yetiştirmektedir. Özellikle tekstil yatırımları sayesinde daha önceleri pamuğun tamamını ihraç eden Türkmenistan, Orta Asya'nın tekstil ve hazır giyim merkezine dönüşmüştür. Şu anda Türkmenistan'da tekstil sanayi'nin payı toplam sanayileşme oranının yüzde yirmi beş'ine tekamül etmektedir. Üretilen hazır giyim ürünlerinin toplam ihracat oranının yüzde 50'sini oluşturmaktadır. Bağımsızlıktan sonra ülkeye 8 milyar dolar yabancı yatırım girmiş olup bu yatırımın 5.5 milyar doları Türk şirketleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda enerji, tekstil ve inşaat alanlarında büyük atılımlar gerçekleştiren Türkmenistan'da endüstriyel altyapının kurulmasında Türk firmalarının büyük katkıları olmuştur. Son dönemde Türkmenistan'da Türk firmaları tarafından tarım teknolojileri, bankacılık, sağlık sektörü, kağıt sanayisi, enerji, inşaat, demir-çelik ve gıda sektöründe de yatırımlar gerçekleşmektedir. Resmi rakamlara göre Türkmenistan'da kayıtlı birçok Türk sermayeli firma, ortalama 12.000 Türk işçisine Türkmenistan'da iş imkânı sağlanmaktadır. Sonuç olarak Türkmenistan kararlılıkla uyguladığı tarafsızlık politikası ve ulusal kalkınma stratejisi sayesinde kısa zamanda büyük başarılara imza atmıştır. Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, köklü ekonomik ve sosyal reformların Türkmenistan Devletinin geleceği için büyük önem taşıdığını, çünkü sosyal ve ekonomik gelişimin Türkmenistan'ın uluslararası camiadaki önemli konumunu dahada güçlendirmesini sağlayacağı için bir gereklilik olduğunu savunmaktadır. Şu anda 120'den fazla devletle diplomatik ilişki kuran ve 40'tan fazla uluslararası örgüte üye Türkmenistan devleti Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov önderliğinde hızla ilerlemeye devam edecektir. Kardeş Türkmenistan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığının 16. yılını kutluyor daha nice yıllar bağımısız olarak dünya haritasında yerini muhafaza etmesini diliyorum. [email protected]