ABD’nin keşfi, Avrupalı’ların kolonileştirme çalışmaları ve bunun sonunda aralarında çıkan ihtilaf ve çatışmalar.

İngiltere’ye karşı bağımsızlık mücadelesi veren ABD, Fransa’dan yardım istemek zorunda kalmıştı.

Fransa’nın yardımıyla İngilizleri yenen ve bağımsızlığına kavuşan ABD’de iç savaş ve mücadeleler uzun yıllar sürmüştü.

Üç kıta üzerinde büyük bir imparatorluk kuran OSMANLI TÜRK İMPARATORLUĞU, tüm Avrupa’yı titreten bir güce ulaşmıştı.

Osmanlı’nın zayıflamaya yüz tuttuğu dönemlerde ise , Osmanlı ile ABD gemileri

Atlas Okyanusu’nda karşılaşmaya başlamıştı.

Bu karşılaşmalarla başlayan, OSMANLI-ABD ilişkilerini, kronolojik bir sıra içinde incelemeye çalışacağız..

1783 yılında, Avrupa standartlarına göre mütevazı da olsa, yeni bir denizci devlet olan ABD, denizlerde tek başına bayrak gezdirmeye başladı. 25 Temmuz 1785'te, Atlas Okyanusu'nda Cadiz açıklarında, bu yeni bayrağı taşıyan ilk gemi Cezayir açıklarında Osmanlı gemileri tarafından ele geçirildi. Bu gemi, Boston limanına bağlı, Kaptan Isaak Stevens'in idaresindeki Maria idi. Arkasından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan O'Brien'in Dauphin'i de aynı akibete uğradı. 1793 Ekim ve Kasım aylarında 11 ABD gemisi daha Osmanlıların eline geçti. Amerikan Kongresi, 27 Mart 1794 yılında, Osmanlı denizcilerine karşı koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi veya satın alınması için, Başkan George Washington'a 700.000 altına yakın harcama yetkisi verdi.

5 Eylül 1795'te ABD bu tehdide karşı bir anlaşma yapmayı kabul etti. Bu anlaşmaya

göre ABD, Cezayir'deki esirlerin iadesi ve gerek Atlas Okyanusu'nda, gerekse Akdeniz'de ABD sancağı taşıyan hiçbir gemiye dokunulmaması karşılığında, tek sefere mahsus 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı altını (21.600 dolar) ödeyecekti. Dili Türkçe olan ve 22 maddeden oluşan anlaşmaya, Amerika Birleşik Devletleri adına Joseph Donaldson ve Osmanlı adına Cezayir Beylerbeyi Cezayirli Hasan Paşa, nam-ı diğer Hasan Dayı, imza attı. Bu, ABD'nin iki asrı aşkın tarihinde, yabancı bir dille imzalanan tek anlaşması olduğu gibi, yabancı bir devlete vergi ödenmesini kabul eden tek ABD belgesidir. ABD, 22 maddelik bu antlaşmaya 1818 yılına kadar bağlı kalmıştır.

* 9 Kasım 1800: "George Washington" adlı ilk ABD savaş gemisi İstanbul'a gelir.

* 1824: David Offley ilk ABD konsolosu olarak İzmir'de göreve başlar

* 7 Mayıs 1830: Osmanlı devleti ile ABD arasında Seyr-ü Sefain ve Ticaret Anlaşması imzalanır

* 1831: ABD İstanbul elçiliği açılır.

* 1840: 1863 yılında Robert College "olarak" anılacak okul, Bebek'te kurulur.

* 1850: Bahriye-i Hümayun subayları gemi inşa öğrenimi için ABD'ye giderler.

* 13 Şubat 1862: Osmanlı devleti ile ABD arasında Seyr-ü Sefain ve Ticaret Anlaşması imzalanır.

* 11.Ağustos 1874: Osmanlı devleti ile ABD arasında Suçluların iadesi Anlaşması imzalanır.

* 1876: Osmanlı devleti Philadelphia Fuarı'na katılır.

* Mart 1878: ABD eski başkanı Grant İstanbul'a gelir.

* 1893: Osmanlı Devleti Chicago Fuarı'na katılır.

* 11 Aralık 1908: Senato ve Temsilciler Meclisi ayrı ayrı kararlar alarak Osmanlı meclisinin çalışmalarına başlamasından duydukları sevinci ve başarı dileklerini İstanbul'a bildirdiler.

* 10 Mart 1909: Albay Colby Chester, Meclis-i  Mebusan'a  Chester demiryolu projesini sunar.

ABD İLE DİPLOMATİK İLİŞKİLERİN KESİLMESİ

* 20 Nisan 1917: Osmanlı devletinin ABD ile diplomatik ilişkileri kesilir.

* 27 Ekim 1922: Türkiye ile yapılacak barışın (Lozan) Amerika'yı ilgilendiren kısımlarını yansıtan muhtıra, ABD tarafından İngiliz, Fransız ve İtalyan hükümetlerine sunulur.

* 9 Nisan 1923: TBMM tarafından Chester Anlaşması onaylanır. (Uygulamaya konulamamıştır.)

* 6 Ağustos 1923: Lozan Anlaşması'nın akabinde Türkiye ile ABD arasında imzalanan Genel Anlaşma (General Treaty). 18 Ocak 1927 tarihinde Amerikan Senatosu anlaşmayı onaylamayı reddeder.

* 12 Ekim 1927: Amerika'nın ilk Türkiye büyükelçisi Joseph C. Grew Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya itimatnamesini sunar.

* 1 Ekim 1929: Türkiye ile ABD arasında Ticaret ve Seyr-ü Sefain Anlaşması imzalanır.

1 Nisan 1939: Türkiye ile ABD arasında Ticaret Anlaşması imzalanır,

* Eylül 1940: Türkiye İngiltere'nin aracılığı ile Amerikan Ödünç Verme-Kiralama Yardımı'ndan yararlanmaya başlar.

* Ekim 1942: Beş gazeteciden oluşan Türk basın heyeti ABD'yi ziyaret eder.

* 4-6 Aralık 1943: Kahire'deki Müttefik Konferansı'nda İnönü-Roosevelt buluşması gerçekleşir.

ABD’NİN YARDIMLARI KESMESİ

* 1 Nisan 1944: Türk-İngiliz askeri görüşmelerinin kesilmesi üzerine ABD Türkiye'ye yardımı durdurur.

Rus baskısını üzerinde hisseden Türkiye, savaş sırasında ordusunu terhis etmemişti.

Ancak hükümet ordunun masraflarını karşılamakta zorlanmış ve dış yardıma ihtiyaç duymuştu. 23 Şubat 1945’te imzalanan anlaşma gereğince, Amerika Ekim 1946’da Türkiye’ye 23 milyon dolarlık kredi açarak

yardımda bulunmuştur. Bu arada, 21 Şubat 1947’de İngiltere Dış İşleri Bakanlığı’nca; Londra’nın mali açıdan zor durumda olduğunu, Türkiye ve Yunanistan’a para yardımında bulunamayacağını açıklaması Amerika’nın bu iki ülkenin Sovyetlerin eline düşebileceğini ve Orta Doğu’da dengelerin bozulacağını fark etmesine neden olmuştur.

* 23 Şubat 1945: Türkiye ile ABD arasında Ödünç Verme-Kiralama Yardımı Anlaşması imzalanır.

ABD KREDİSİNİN AĞIR ŞARTLARI

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ İLE YAPILAN

İKİLİ ANTLAŞMALAR

ABD ile yapılan ilk ikili anlaşma, 23 Şubat 1945 tarihinde imzalandı. Borç alma ve kiralamalarla ilgili olan bu anlaşma TBMM'de 4780 sayıyla yasalaştı. Anlaşmanın temel özelliği, adının Karşılıklı Yardım Anlaşması olmasına karşın, ABD isteklerinin Türkiye

tarafından kabul edilmesi ve Türkiye'yi ağır yükümlülükler altına sokmasıydı. Anlaşmada, 'Koruyucu Hükümler' olarak yer alan maddelerle, Türkiye'nin değil ABD'nin 'hakları' korunuyordu. Anlaşmanın II. maddesi şöyleydi:

“TC hükümeti, sağlamakla görevli olduğu hizmetleri, kolaylıkları ya da bilgileri ABD'ye teslim edecektir.” Böyle bir maddenin bağımsız iki ülke arasında yapılan bir anlaşmada yer alması, örneği olan bir uygulama değildir. TC hükümeti, ABD'ye hizmet sunmakla görevli olacak ve bu görevin sınırı da belli olmayacaktı.

ABD ESKİ SİLAHLARI

TÜRKİYE’YE SATIYOR !!

ABD ile yapılan ikinci anlaşma, 27 Şubat 1946 gün ve 4882 sayılı yasayla kabul edilen kredi anlaşmasıdır. Bu anlaşmanın özü dünyanın değişik yerlerinde ABD'nin elinde kalan ve ülkesine geri götürmesi pahalı olan eskimiş savaş artığı malzemeleri satın alması koşuluyla Türkiye'ye borç verilmesiydi.

Türkiye 1950'ye dek ABD ile 7 Mayıs 1946 tarihli Borçların Tasfiyesi ile İlgili Anlaşma, 6 Aralık 1946 tarihli Kahire Anlaşmasına Ek Anlaşma, 12 Temmuz 1947 tarihli Askeri Yardım Anlaşması ve 27 Aralık 1949 tarihli bir başka Askeri Yardım Anlaşmasını imzaladı.

* 2 Kasım 1945: Boğazlar konusunda ABD Türkiye'ye nota uygular.

* 5 Nisan 1946: ABD'nin Türkiye'nin güvenliğine verdiği önemin göstergesi olarak, Washington'da ölen Büyükelçi Ertegün'ün  naaşı   Missouri  Savaş Zırhlısı ile İstanbul'a getirilir.

* 12 Mart 1947: Başkan Truman Sovyet tehdidine karşı Türkiye ile Yunanistan'ın savunulmasına karşı oluşturduğu doktrini açıklar.

* 4 Temmuz 1948: Türkiye ile ABD arasında Türkiye'nin Marshall Planı'na dahil edilmesi konusunda anlaşmaya varılır.

**Truman 33.Dereceden Masondu. Atom Bombalarının Japonya’ya atılma emrini vermiş, Dresden’de 250 Bin sivil Almanı katlettirmiş. İsrail’in kurulmasını sağlatmıştır. Dünyada ki tüm masonlar için efsanevi başkandır.

* 27 Aralık 1949: Türkiye ile ABD arasında Eğitim Komisyonu kurulması hakkında anlaşmaya varılır.

**Türkiye, Sovyet tehdidi karşısında NATO’ya girmek ister ama ABD bunu kabul etmez.

* 25 Haziran 1950: ABD'nin destek verdiği Güney Kore'ye Türkiye 4500 kişilik kolordu gönderir.

**Kore savaşlarından sonra, Türkiye’nin

NATO ’ ya girmesi kabul edilir.

* 13 Mayıs 1951: ABD Türkiye'nin (ve Yunanistan'ın) NATO'ya alınmasını müttefiklerine önerir.

* 18 Şubat 1952: Türkiye NATO'ya katılır.

PETROLDE DEVLET TEKELİNİ KALDIRAN ANLAŞMA

Demokrat Parti döneminde, 1954 yılında uluslararası petrol şirketlerinin adamı Max Bell'in hazırladığı ve Atatürk'ün çok önem verdiği petroldeki devlet tekelini kaldıran Petrol Yasası çıkarıldı. Bu yasanın 136. maddesi şöyleydi:

* 17-25 Ocak 1954: Cumhurbaşkanı Celal Bayar ABD'ye resmi ziyarette bulunur.

* 5 Mart 1955: Adana'daki İncirlik Havaalanı inşası tamamlanarak ABD Hava Kuvvetleri bu üsse yerleşir.

BÖYLE ANLAŞMA OLMAZ !!!

BÖYLE BİR ANLAŞMA GÖRÜLMEMİŞTİR ?

BU YASA YABANCI ŞİRKETLERİN

İZNİ OLMADAN DEĞİŞTİRİLEMEZ ???

“ Bu yasa yabancı şirketlerin izni olmadan değiştirilemez.”

ABD ile Türkiye arasında 12 Kasım 1956 tarihinde Tarım Ürünleri Anlaşması imzalandı. 24 Eylül 1963 gün ve 11513 sayılı Resmi  Gazete'de  yayımlanarak yürürlüğe giren bu anlaşmaya göre, ABD Türkiye'ye 46,3 milyon dolarlık (o zaman 1 dolar 10 liraydı) buğday, arpa, mısır, dondurulmuş et, konserve, sığır eti, don yağı ve soya yağı satacaktı. Bu ürünler azgelişmiş bir tarım ülkesi olan Türkiye'nin temel ürünleriydi ve bunlar ABD gibi bir ülkenin eşit olmayan rekabetine terk ediliyordu. Ama daha vahim olanı anlaşmanın 2. ve 3. maddeleriydi. 2. madde şöyleydi: Türkiye'nin yetiştirdiği ve bu anlaşmada adı geçen ya da benzer ürünlerin Türkiye'den yapılacak ihracatı Birleşik Devletler tarafından denetlenecektir.' 3. maddenin b bendi ise, Türk ve Amerikan hükümetleri Türkiye'de Amerikan mallarına karşı talebi artırmak için birlikte hareket edeceklerdir' diyordu..

* 5 Ocak 1957: İkili ya da kolektif ilişkiler yoluyla Ortadoğu ülkelerini milletlerarası komünizmden korumayı amaçlayan Eisenhower doktrini açıklanır.

* 9 Aralık 1957: Türkiye'ye ilk Amerikan güdümlü füzeler girer.

* 17 Temmuz 1958: Türkiye'nin de içinde bulunduğu Bağdat Paktı'na ABD'nin destek vereceğine dair Dışişleri Bakanı Dulles bir deklarasyon sunar.

* 6/7 Aralık 1959: Başkan .Eisenhower. Türkiye'yi ziyaret eder.

* 1 "Mayıs 1960: İncirlik Üssü'nden havalanan bir ABD U-2 gözetme uçağı Rusya üzerinde düşürülür.

ABD’NİN TÜRKİYE’Yİ SOVYETLERE

SATTIĞI TARİH !!!

* 23: Ekim 1962: Küba bunalımı sırasında Sovyetler Birliği'nin ABD'den Küba'daki füzelerine karşılık Türkiye'deki Jüpiter füzelerinin sökülmesini ister, ABD bu isteğe olumlu yanıt verir.

* 5 Haziran 1964: 1963-1964 Kıbrıs bunalımı sırasında ABD Başkanı Johnson Başbakan İnönü'ye uyarıcı nitelikte  ağır  bir mektup gönderir.

* Yaz 1964: Halk ve gençlik gösterilerinde "Yankee Go Home" sloganları atılır.

**31 Mayıs 1968 tarihinde yapılan ve 12978 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Kredi Anlaşması;  Türkiye'yi ekonomik, mali ve siyasi bağımlılığa sürükleyen koşullu kredi anlaşmalarına çarpıcı bir örnektir. Anlaşma 30,5 milyon dolarlık bir anlaşmaydı ve Türkiye'nin bu borcu koşullara bağlanmıştı. Etibank'ın Ergani hariç tüm bakır işletmelerini ABD'nin denetimi altındaki Karadeniz Bakır İşletmeleri A.Ş.'ye devretmesini şarta bağlayan anlaşmanın 3. maddesi şöyleydi: 'Şirketin kuruluş sözleşmesi, tescil belgesi, organizasyon şeması, Türk hükümetinin krediyi şirkete borç vereceğine ilişkin hükümetle şirket arasında yapılmış olan sözleşmenin tasdikli bir örneği, yönetim kurulu üyelerinin isimleri Türkiye'deki Amerikan Yardım Teşkilatına (AID) bildirilecektir. ABD'in bütün bunları uygun görmesi halinde kredi ödemesi yapılacaktır.'

BU ANLAŞMALARLA MADEN İŞLETMELERİMİZ ABD’NİN KONTROLÜNE  BIRAKILIYOR ???

* 3 Temmuz 1969: İkili anlaşmaların konsolidasyonu  müzakereleri sonunda Türk - Amerikan Savunma İşbirliği Anlaşması imzalanır.

TÜRKİYE’DE HAŞHAŞ EKİMİNİN YASAKLANMASI ??

* 30 Haziran 1971: ABD'nin isteği ile zarar giderim vaadiyle Türkiye'de haşhaş ekimi yasaklanır.

ECEVİT HAŞHAŞ YASAĞINI KALDIRIR

* 1 Temmuz 1974: Ecevit Hükümeti  haşhaş ekimi yasağını kaldırıp 7 ilde haşhaş ekimine izin verir.

ABD ÜSLERİNE EL KONULMASI ??

1974 Kıbrıs Barış Harekâtından sonra, ABD’nin Şubat 1975’de uygulamaya başladığı, 1978 Eylülüne kadar devam eden ambargosu iki ülke ilişkilerini derinden sarstı. Türkiye ise bu ambargo sırasında 25 Temmuz 1975’ten itibaren Türkiye’deki Amerika üs ve tesislerine el koymuştu. Nihayet bu konuda 29 Mart 1980’de yapılan antlaşma ile Türkiye, Amerika üs ve tesislerinde tam bir egemenlik sağlamıştır. Ayrıca 12 Eylül 1980 darbesi Amerika’da memnuniyetle karşılanmıştı.

TÜRKİYE’YE SİLAH AMBARGOSU

* 5 Şubat 1975: Türkiye'nin NATO (Amerikan) silahlarını kullanarak Kıbrıs'a müdahalesi ve askerini çekmemesi gerekçesiyle ABD Kongresi silah ambargosu kararı verir.

İNCİRLİK ÜSSÜ KAPATILIR !!

* 25 Temmuz 1975: ABD'nin silah ambargosu kararı üzerine Türk hükümeti ortak savunma tesislerine ilişkin 1969 Türk-Amerikan anlaşmasına son verir ve İncirlik Üssü dışındaki (NATO göreviyle) üs ve tesislerin çalışmalarını durdurur.

SİLAH AMBARGOSU KALDIRILIR

ÜSLER YENİDEN AÇILIR

* 26 Eylül 1978: Türkiye'ye uygulanmakta olan silah ambargosu Kongre tarafından kaldırılır, buna karşılık Türkiye'de kapatılan Amerikan üs ve tesislerinin geçici bir statü ile açılması kararlaştırılır.

* 29 Mart 1980: Türkiye ve ABD arasında Savunma ve Ekonomik işbirliği Anlaşması imzalanır.

* 3-5 Aralık 1981: ABD Savunma Bakanı Weinberger Ankara'yı ziyaret eder ve Türkiye'nin ekonomik ve askeri bakımdan güçlü olması dileklerini açıklar.

* 22 Haziran 1983: ABD Dışişleri Bakanı Kissenger Ankara'ya gelir, Devlet Başkanı

Kenan Evren ile görüşmesinde Türkiye ile askeri işbirliğini geliştirmek istediklerini, Türkiye'nin demokrasiye dönüşünden mutluluk duyacaklarını belirtir.

* Nisan 1991: Körfez Savaşı sırasında Irak ordusunun kuzeydeki Kürt isyanını bastırması ile bağlantılı olarak Türk sınırına gelen 460 bin Kürt için ABD ve Batılı müttefikler bir tampon bölge kurar: "Operation Provide Comfort" (Huzur Operasyonu) başlar, sığınmacılar için Güvenli Bölge oluşturulur, Koalisyon güçleri Kuzey Irak'a girerler.

* Aralık 1991: Sovyetler Birliği'nin çökmesi üzerine ABD Türkiye'deki bazı askeri üs ve tesisleri kapatmaya başlar.

* 10-11 Ocak 1992: "Çekiç Güç PKK'ya yardım yapıyor" iddiaları gündeme gelir. (Çekiç Güç uçaklarının Bisi Yaylası'na yardım malzemesi attığına dair haber basında yer alır).

ERBİL’DE KÜRT FEDERE DEVLETİ’NİN KURULMASI ?

* 6 Ekim 1992: ABD'nin güvence ve gözetimi altında başkenti Erbil olmak üzere Kuzey Irak'ta bir Kürt Federe Devleti kurulur, Türkiye bu devleti tanımaz..

* 19 Mayıs 1994: ABD Temsilciler Meclisi Tahsisler Komitesi Alt Komisyonu, Türkiye'ye kredi olarak verilen askeri yardımın yüzde 25'inin "Türkiye'de insan hakları ve Kıbrıs konularında ilerleme kaydedildiği bildirilinceye kadar" askıya alınmasını kararlaştırır. (10 Ağustos 1994 ABD Senatosu bu oranı yüzde 10'a indirecektir.)

* 19 Ocak 1995: ABD'nin Türkiye Büyükelçisi Marc Grossman, VVashington'da Amerikan Türk Konseyi'nde yaptığı konuşmada Türkiye'nin ABD için çok önemli olduğunu, Washington'ın Türkiye'nin savunmasını desteklemek ve Silahlı Kuvvetleri modernize etmek için son on yılda 6 milyar dolarlık katkıda bulunduğunu söyler. Grossman, iki ülke arasında görüş ayrılıklarının da bulunduğuna dikkat çekerek, bu ayrılıkların Kıbrıs, insan hakları ve fikri mülkiyet konularında olduğunu belirtir.

* Ocak-Mart 1999: PKK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan'ın Kenya'da MİT-CIA işbirliğince yakalandığına dair basında haberler yer alır: Kosovalı Arnavutlara yardım etmek amacıyla ABD önderliğinde NATO'nun Yugoslavya üzerinde başlattığı hava saldırılarına Türkiye siyasi ve askeri açıdan destek verir.

* Nisan 1999: ABD Ankara Büyükelçiliği'nde "Hukuk Müşavirliği" adı altında büro açan FBI, suça karşı mücadeledeki ortak sonuç konusunda Türk Emniyeti ile birlikte çalışmalar başlatır.

“TÜRKİYE OLMADAN IRAK’TA BİR ŞEY YAPAMAYIZ..”

* 2 Ağustos 2002: ABD Senatosunda konuşan ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Mark Parris  , Irak'ta Türkiye olmadan hiçbir şey yapılamayacağını söyler.

* 1 Mart 2003: ABD askeri bulundurma ve Irak'a Türk askeri gönderme tezkeresi TBMM tarafından reddedilir.

* 7 Ekim 2003: Türk askerinin Irak'a gönderilmesi için hükümete 1 yıl süreyle izin veren tezkere TBMM de 183'e karşı 358 oyla kabul edilir.

TBMM’den izin çıkmaması, ABD’yi çıldırtır ve Kuzey Irak’ta ÖZEL BİRLİKLERİMİZİN başına çuval geçirme olayı yaşanır.

Özel Kuvvetler Türk Genelkurmayı ile görüşür

Ama o zamanki Genelkurmay başkanı direnmeyin der.

ABD’nin başlattığı BOP (Büyük Ortadoğu Projesi) sözde ORTA DOĞU ülkelerine demokrasi getirmeyi vadediyordu.

O tarihlerden bugüne kadar yaşanan gelişmelerde şunlar görüldü:

ABD  sadece söz dinlemeyen diktatörleri devirmiş, demokrasi ile ilgisi olmayan Krallık , Şeyhliklere ve Emirliklere dokunmamıştır.

Türkiye’nin de sürüklendiği bu anafor, hala büyük bir şiddetle devam etmektedir.

Kaynaklar: http://www.akintarih.com/turktarihi/cumhuriyetdonemi/abd.htm