Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) gerçekleşen seçimler Türkiye’nin de gündeminde. 7’den 70’e her meslek grubundaki tanıdık tanımadığım kişiler ‘Seçimi kim kazandı? Kim önde götürüyor?’ sorularını ardı ardına yönelttiler. Sanırım hayatımda ilk kez bir konu hakkında bu kadar çok soru geldi. Onlarca soru gelince insan kendinden de şüphelenmiyor değil. Seçimin sonucunu biliyor ama söylemiyor muydum? Herkes gibi sandıkların açılıp verilerin gelmesini beklemekten başka çaremiz yoktu. Öyle de yaptık CNN Türk’ten ATV’ye, 24 TV’den Uçankuş TV’ye kadar farklı medya kuruluşlarına sabahın erken saatlerine kadar doğru bilgileri aktarmaya çalıştık...


Sihirli 270 sayısına 4 gündür ulaşılamadı

ABD'de bu yıl postayla ya da şahsen, seçim günü ya da öncesinde 160 milyondan fazla oy kullanıldı. Postayla kullanılan ve sayılması daha uzun süren oyların sayısının rekor düzeylere ulaşması sayımın uzamasına yol açtı. Delege sayılarında son durum Biden 264 Trump 214 şeklinde devam ediyor. ABD'de seçim yarışı elbette dünyanın gündeminde de ilk sırada. Yeni başkan kim olacak? 270 delegeyi toplayan aday ABD'nin yeni başkanı olacak.


Trump: Milletimiz için savaşmaktan asla vazgeçmeyeceğim

ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyası aracılığıyla yaptığı yazılı açıklamada, ülkede 3 Kasım Salı günü yapılan ve sonuçları hala açıklanmayan seçimler ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Amerikan halkının tüm oy sayım ve seçimlerin sonucunun onaylanması sürecinde tam bir şeffaflığı hak ettiğini belirten Trump, "Artık bu durum tek bir seçimle ilgili değil. Bu tüm ülkenin seçim sürecinin güvenilirliği ile ilgili. Milletimiz için savaşmaktan asla vazgeçmeyeceğim." ifadesini kullandı.


Biden: Mavi duvar inşa ettik

"Pennsylvania’yı kazanmak üzereyiz hatta Nevada'da iki kat daha fazla öne geçtik. Bu yarışı net bir çoğunlukla kazanacağız. 74 milyon oy kazandık ve hala da artıyor. Donald Trump'ı 4 milyon oy farkla yeniyoruz. Ülkenin ortasında mavi duvarı inşa ettik. Hepinizin bildiği gibi salgın giderek kötüleşiyor. Ve artık neredeyse günlük 200 bin vaka görme riskiyle karşı karşıyayız. Salgını kontrol altına alacağız. 20 milyon insan şu anda işsiz durumda. Zor bir seçim dönemi geçiriyoruz ama sakin kalmalıyız ve bütün oyların sayıldığından emin olmalıyız. Oyunuz sayılacak ne kadar size durdurmaya çalışsalar da buna müsaade etmeyeceğim. Bizim siyasetimiz hiç bitmeyen bir savaş değildir. Siyaset yapmamızın amacı ateşi körüklemek değil problemleri çözmektir. Halkın yaşam standartını yükseltmektir. Rakip olabiliriz ama düşman değiliz. Oy veren, vermeyen herkes için çalışacağım. İşin asıl budur" açıklamasında bulundu.


5 kritik eyalette savaş sürüyor

Nevada, Arizona, Pennsylvania, Georgia ve North Carolina'da oyların tamamının sayılması bekleniyor. Şu ana kadar belli olan sonuçlara göre Demokrat aday Joe Biden Pennsylvania, Georgia, Arizona ve Nevada'da önde görünüyor. Bunlardan sadece Pensylvania'yı aldığı kesinleşse bile başkanı belirleyecek seçici kurulda yeterli delege sayısına ulaşmış olacak.


Kritik eyaletlerde son durum ne?

ABD'de başkanlık seçimlerinde oy sayımı sürerken, Başkan Donald Trump ve rakibi Joe Biden arasındaki fark çok az. Sonucu tahmin etmek hâlâ güç. Yarışın kaderini  belirleyecek eyaletler Nevada ve Pennsylvania olacak gibi gözüküyor. Mevcut durum da Biden'ın zaferine işaret ediyor.


Cumhuriyetçiler Senato’da çoğunluk sağlamaya yakın

ABD'deki seçimin seyri Cumhuriyetçilerin Senato'da çoğunluğu koruyacağını gösteriyor. ABD'de Salı günü yapılan seçimlerde Senato'da çoğunluğu Cumhuriyetçilerden alacağı tahmin edilen Demokratlar şu ana kadar yalnızca bir koltuğu geri alabildi. Dört eyalette sayım devam ediyor, ancak üçünde Cumhuriyetçi adaylar önde. Başkanlık sistemiyle yönetilen Amerika Birleşik Devletleri'nde Başkan ile Kongre'nin çoğunluğunun aynı partiden olmaması durumunda başkan için 'topal ördek' kavramı kullanılıyor. Biden’ın işi biraz zorlaşabilir.


İtirazların ardından Bush Başkan ilan edilmişti

7 Kasım 2000 tarihli Amerikan seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Teksas valisi George W. Bush, Demokratik Parti'nin adayı ise Başkan yardımcısı Al Gore idi. ABD tarihinde sonuçları birbirine en yakın Başkanlık seçimi olan bu seçimin kesin sonucu aylarca belli olmadı. 2000 yılındaki seçimlerde başkan adayları Al Gore ve George W. Bush hemen hemen eşit oranlarda oy kazanmışlar ve kazanan Florida’dan gelecek sonuca bağlı kalmıştı. Haftalar süren hukuki tartışmalar sonucunda duruma el koyan ABD Yüksek Mahkemesi, sonuçları kesinleştirmiş ve Bush yaklaşık 500 kadar fazla oyla Beyaz Saray’ın anahtarını kazanmıştı. 2020 seçimlerine baktığımızda bu işin bir eyaletle sınırlı kalmayacağa benziyor. Georgia Pennsylvania ve Nevada'da oyların yeniden sayılması gündemde. Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger, yaklaşık 5 milyon oy kullanıldığını ve adaylar arasındaki oy farkının çok az olduğunu belirterek, oyların yeniden sayılacağını açıkladı.


Trump 4 sene sonra tekrar aday olur mu?

ABD’de en fazla 2 dönem başkanlık yapılabiliyor. Peki Trump bu seçimi kazanamazsa 4 yıl sonra tekrar aday olur mu? Bazıları bunun gerçekleşmesine kesin gözüyle bakıyor. Öyle ki 4 sene Demokratlara şans veren ABD halkı eğer Biden’dan memnun kalmazsa Trump’ın şansını artıracağını, zaten halihazırda destek gören başkanı tekrar seçeceklerini düşünüyor. Özellikle Cumhuriyetçiler Trump’ın 4 senelik görevi boyunca Yüksek Mahkeme'ye atadığı 3 yargıç ve yine Federal Mahkemelere atadığı 213 hakim sayısına ulaştığı için Trump’ı başarılı buluyor. Çünkü başkanlar en fazla 8 sene görev yapabiliyor ama hakimler ömür boyu ve kendileri istedikçe bu görevde kalabiliyorlar. 9 üyeli Yüksek Mahkemede 6’ya 3 Cumhuriyetçilerin üstünlüğü önemli ve vurgulanması gereken bir detay.


Amerika bitti Amerika'da çatışmalar yaşanır diyenler...

Başkent Washington’da dükkanların camları tahta suntalarla çevrildi. Beyaz Saray’ın çevresi de beton ve demir çitlerle çevrildi fakat bu elbette önlem için gerekliydi. Türk medyasının abarttığı kadar ABD’de iç savaş çıkar, eyaletler bölünür, dağılır bunlar gerçekleşmeyecek felaket senaryoları. Zaman zaman yaşanan gerilimler Amerikanın sonunu getirmez.  


Trump’ın koronavirüs karnesi zayıf

ABD’de günlük 120 binin üzerinde koronavirüs rakamlarıyla rekor kılarken bu zamana kadar ülkede 250 bine yakın kişi salgından dolayı yaşamını yitirdi. The Washington Post Gazetesi’nin yayınladığı rakamlara göre seçmenin yüzde 17’si oy kullanmanın ana nedeninin koronavirüs olduğunu belirtmiş. Seçmenin yüzde 82’si bu konuda Biden’a güvenirken, yüzde 14’ü Trump’ı desteklemiş. Böylelikle seçmenin büyük çoğunluğunun Trump’ın koronavirüs karnesini zayıf bulduğunu söylemek mümkün.


2020 ABD seçimleri için önemli bazı istatistikleri şöyle sıralamak mümkün:

- 235 milyon oy kullanma hakkı bulunan ABD’de 159.8 milyon kişi oy kullandı.

- İki başkan adayı da rekor oy aldı. Biden 74 milyon 780 bin, Trump 70 milyon 533 bin oy aldı ( oy sayımı devam ediyor)

- 25 yaşındaki Cumhuriyetçi Partili Madison Cawthorne, North Carolina eyaletinin 11'inci Kongre bölgesinde seçimi kazanan en genç isim 25 yaşında Temsilciler Meclisi'ne girmeyi başardı.

- New Mexico eyaletinde ilk kez üç kadın aday aynı anda kazandı.

- Arizona’da Demokratlar 24 yıl sonra galibiyete çok yakın.

- Demokratların ön seçimlerinde aday olan fakat sonra yarıştan çekilen Bloomberg, Biden'ın Florida, Ohio ve Texas'ta Trump'ı yerinden etme çabalarına 100 milyon dolardan fazla katkıda bulundu. Bahse konu eyaletlerin hepsini Trump kazandı.

- Seçmenlerin yüzde 47’si erkek, yüzde 53’ü kadın. Erkeklerin yüzde 49’u Trump’a yüzde 49’i Biden’a oy vermiş. Kadınların yüzde 43’ü Trump, yüzde 56’sı ise Biden’ı seçmiş.

- 18 ile 29 yaş arasındaki gençlerin yüzde 35’i Trump’ı, yüzde 62’si Biden’ı tercih etmiş.

- 65 yaş üstünü seçmen ise yüzde 51 Trump, yüzde 48 Biden’dan yana oy kullanmış.

- Siyahilerin yüzde 87’si Biden, yüzde 12’si Trump’a oy vermiş.

- Latin Amerika kökenlilerin ise yüzde 66 Biden, yüzde 32’si Trump’ı desteklemiş.

- Ateistlerin yüzde 65’i Biden, yüzde 30’u Trump’ı seçmiş.