15. Avrasya Zirvesi (2)

 “ÜÇ KITA BİR DENİZ: İZMİR BULUŞMASI”

Marmara Grubu Vakfı tarafından geleneksel olarak düzenlenen Avrasya Ekonomi Zirvesi toplantıları bu yıl iki büyük şehrimizi kapsayacak şekilde genişletildi. İzmir Ticaret Odası ile Marmara Grubu Vakfı'nın işbirliği ile 15. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nin bir bölümü "Üç Kıta Bir Deniz: İzmir Buluşması" başlığı altında Ege'nin incisi olan bu şehirde gerçekleştirildi.
15. Avrasya Ekonomi Zirvesi kapsamında İzmir Ticaret Odası ile Marmara Grubu Vakfı işbirliğiyle düzenlenen"3 Kıta 1 Deniz: İzmir Buluşması"na 38 ülkeden 4 Cumhurbaşkanı, 9 eski cumhurbaşkanı, 2 cumhurbaşkanı yardımcısı, 1 başbakan, 3 başbakan yardımcısı, 18 bakan, 17 milletvekili ve 245 davetli katıldı.
İzmir buluşmasına Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi, Gagavuzya Cumhurbaşkanı Mihail Formuzal, Karadağ Cumhurbaşkanı Flip Vujanovic, Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorje İvanov katıldı.Buluşmada Bulgaristan 2. Cumhurbaşkanı Zhelyu Zhelev, Bulgaristan 3.Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov, Estonya 3. Cumhurbaşkanı Arnold Rüütel, Kosova 1.Cumhurbaşkanı Fatmir Sejdiu, Moğolistan 1. Cumhurbaşkanı Natsagiin Bagabandi,Moğolistan 2. Cumhurbaşkanı Punsalmaagin Ochirbat, Nijerya 12. Cumhurbaşkan Olusegun Obasanjo, Romanya 2. Cumhurbaşkanı Ion Ilicescu, Romanya 3.Cumhurbaşkanı Emil Constantinescu da yer aldı.
 Cumhurbaşkanları buluşmada 'Açlık, Yoksulluk ve İşsizlik' toplantısında bir araya geldi.
Swiss Otel Grand Efes'te gerçekleştirlen zirvede konuşan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2007-2011 yılları arasında 24 milyon insanın işini kaybettiğini belirterek, "Önümüzdeki 40-50 yılda yaşanacak değişimler ciddi fay hatları oluşturacaktır. Politikamızı koordine etmezsek dünya ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir" dedi.
Enerji konusunun küresel çatışmaların merkezini oluşturduğuna dikkat çeken Bakan Şimşek, "Enerji talebi çok hızlı şekilde atıyor. Önümüzdeki yıllarda yüzde 44 enerji talebi artışı bekleniyor. Yeni bulunan rezervler maalesef eriyen kapasiteyi karşılayamıyor. Bugün ABD'de petrol fiyatlarındaki 1 dolarlık artış harcanabilir geliri 10 milyar dolar azaltıyor. Bu çok ciddi bir rakam. Tüketim hızlı bir şekilde artıyor. Küresel ekonomi 380 trilyon dolara varacak. Küresel ısınmadan tutun birçok sorunla karşı karşıya olacağız. Bütün bu hususları dikkate alacak şekilde çalışmamız gerekiyor. ABD'de bin kişiye 808 araç düşüyor. Batı Avrupa ve Japonya'nın ciddi şekilde zemin kaybedeceği, gelişmekte olanların ciddi zemin kazanacağı döneme girdik. Önümüzdeki 40-50 yılın böyle devam etmesi bekleniyor. Bu değişimler ciddi fay hatları doğurabilir. Politikalarımızı koordine etmezsek dünya ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir. İşbirliği ve dayanışma içinde olmamız gereken onlarca konu var. Terör, enerji güvenliği, küresel ısınma, temiz su, yoksulluk gibi konularda beraber çalışmamız lazım" dedi.
“REKOR DÜZEYDE İSTİHDAM YARATTIK”
Türkiye'nin küresel krizden çok hızlı çıktığını söyleyen Şimşek, "Rekor düzeyde istihdam yarattık. Bu açıdan Türkiye şanslıdır. Türkiye'de işsizlik oranları küresel krizle çok hızlı yükseldi. Aldığımız önlemlerle en aza indirdik. Avrupa hala bununla uğraşıyor. Eskiden Türkiye'de 1 doların altında çalışıyordu herkes. Şimdi gelirler arttı. Bütçe açığını milli gelire oran alarak çok ciddi azalttık. Maastricht kriterlerini sağladık. Bankacılık sektörü hiçbir desteğe ihtiyaç duymadan güçlü sermaye ile yoluna devam etti. Hane halkının borç düzeyi nispeten düşüktür. Türkiye’de 2050'ye doğru 75 milyon olan nüfus 100 milyona çıkacak, Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) 5.2 trilyon dolara çıkacak. 2023'e kadar ekonomide Avrupa'nın ilk üçüne, dünyada ilk ona girmeyi hedefliyoruz. Enerjide dışa bağımlıyız. Bu bizim için bir ayak bağı. Alt yapıda, enerjide dışa bağımlılığı azaltmaya önem veriyoruz. Eğitime ayırdığımız bütçe payını 5 kat arttırdık. Yeni eğitim reformu ile daha da artacak. Eskiden kızlarımız az okula gidiyordu. Hükümetlerimiz döneminde önemli çalışmalar yaptık ve kız çocuklarımızın okula gelmesini sağladık. Bu bizim için çok önemli nokta. Eğitimde kalite de önemli bir sorun, bunu arttırmamız lazım" diye konuştu.
SAĞLIKTA REFORM YAPTIK”

Sağlıkta çok ciddi reformlar yaptıklarını dile getiren Bakan Şimşek, "OECD ülkelerinin 30 yılda yaptığı şeyi biz 9 yılda yaptık. Son 10 yılda Türkiye'de ortalama yaşam süresi 4 yıl artarak 75 yaşına çıkmıştır. İstanbul’un finans merkezi olması için çalışmalarımız devam ediyor. Biz daha yüksek katma değerli ürünlerle rekabet etmek istiyoruz. İleri teknoloji ürünlerin ihracattaki payı çok düşük. Türkiye'den mermer ihraç ediyoruz. Ama 25 TIR mermer bir tomografi cihazından pahalı değildir. O yüzden teknolojik Arge çalışmalarına önem veriyoruz. 2023 yılında Arge çalışmalarının milli gelire oranını yüzde 3'e çıkarmak istiyoruz" şeklinde konuştu.

Enerjiye 2002 yılında 9 milyar dolar, 2012'de 54 milyar dolar harcandığını söyleyen Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Önümüzdeki günlerde rüzgar enerjisi ile Avrupa'da ilk üçe girmek istiyoruz. İşsizliği azaltmak için yolsuzlukla da mücadele etmek lazım. Yolsuzlukta 183 ülke arasında 63. sıradayız. Dünya Bankası'nın iş yapma endeksi var. Uluslararası rekabet gücünde 142 ülke arasında 59'uncu sıradayız. Türkiye çok mesafe katetti. Ama yetmez. Daha çok çalışmamız lazım. Durmak yok yola devam."

Bakan Şimşek'in konuşmasının ardından İZTO Başkanı Ekrem Demirtaş tarafından kendisine seramik vazo hediye edildi.
MAKEDONYA CUMHURBAŞKANI GJORGE IVANOV, AVRASYA ÜLKELERİ ORTAK HAREKET ETMELİ
Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov, Avrasya ülkeleri arasında ortak kalkınma politikalarının belirlenmesi gerektiğini söyledi.

MarmaraGrubu Vakfı  ve İzmir Ticaret Odası tarafından düzenlenen "3 Kıta 1 Deniz:İzmir  Buluşması" başlıklı toplantıda konuşan Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov, 2050 yılına kadar bölgenin gelişme planlarının belirlenmesi gerektiğini, bu amaçla bölge ülkelerinin ortak hareket etmesi gerektiğini ifade etti.

Bölgesel işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu, yaşanılan dönemin "projeler dönemi" olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Ivanov, şunları söyledi: 

"Bu tür politik forumlar, toplantılar çok önemlidir. 21. yüzyılın başarılı olması için özellikle ekonomi alanında işbirliği yapılması gerekir. Yollar ve hava trafiği birbirine bağlanmalıdır. Makedonya olarak Adriyatik bölgesini Avrupa yollarına bağlamak için büyük çalışmalar yapıyoruz. Gelecek yıl G8 ülkeleri, yoksul ülkelerin borçlarını sileceklerini açıkladılar. Ortaya konulan rakama baktığımızda silahlanma için harcanan rakamdan daha yüksek bir rakam. Gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımlar hepimizi ilgilendirmektedir. Küresel olarak düşünmeli, yerel olarak hareket edilmeli, ben bu düşünce taraftarıyım. Küresel problemlere bölgesel yaklaşımlar gerektiriyor."

Ülkelerin farklı gelişmişlik düzeyleri olduğunu, GSMH, işsizlik, yolsuzluk, yaşam standartları gibi kriterlerin ülkelerin gelişmişliğini belirlediğini ifade eden Ivanov, BM stratejilerinin bölgeselleştirilmesi gerektiğini kaydetti.

Küresel kalkınma stratejilerinin tartışılması gerektiğini vurgulayan Ivanov, şöyle devam etti: 

"Ortak kalkınma politikasının belirlenmesi gerekir. Enerji dünyanın geleceğini belirleyecek. Bunun için enerjide ortak hareket edilmeli. Bütün ülkeler enerjide birbirine bağımlı olmalı. Makedonya’nın Güney Akım borusuna bağlanması için görüşmeleri sürüyor. İleride beraber olacak ülkeler ekonomide de beraber olmalı. Avrupa kriter ve standartlarına uymak istiyoruz. Kendi bölgemizde Avrupa’yı oluşturmak istiyoruz. O zaman küresel zorluklarla baş edebiliriz. Afet riskini azaltmak ve iklim değişikliğini ele almalıyız. Yoksulluk ve işsizlik insanlığın kronik acısıdır."

GAGAVUZYA CUMHURBAŞKANI MİHAİL FORMUZAL: “HALKIN YAŞAM SEVİYESİNİ DİKKATE ALMALIYIZ”

Gagavuzya Cumhurbaşkanı Mihail Formuzal ise stratejik politikaları belirlerken halkın yaşam seviyesinin de dikkate alınması gerektiğini söyledi.

Dünyadaki ekonomik kriz nedeniyle işsizliğin arttığını, 2009 yılında 1 milyar insanın açlıktan, yetersiz beslenmeden şikayet ettiğini belirten Formuzal, şunları söyledi: 

"Gelişmiş ülkeler kadar, gelişmekte olan ülkeler için de en büyük sorun ekonomik kriz, açlık ve yoksulluk. Hiçbir ülke bu sorundan kendi gücü ile kurtulamaz, küresel işbirliği gereklidir. Bu sorunları bu tür forumlarda dünya gündeminde tutmalıyız. BM, 1990 yılında milenyum hedefleri açıklamış ve 2015 yılına kadar açlık ve yoksulluk çeken insan sayısının azaltılması gerektiğini ortaya koymuştu. Ama bu hedeflerin tutmayacağı ortada. Biz de ekonomiyi geliştirmek için bazı hedefler ortaya koyduk. Bu startejiler üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bütün çalışmalarımıza rağmen Gagavuzya'dan büyük kitlesel bir göç yaşandı. Nüfusun yüzde 35-40'ı göç etti. Bir kısmı Rusya’ya bir kısmı AB ülkelerine gitti. Türkiye’ye geldiler de gelenler oldu. Dünyada açlık ve su sıkıntısı var. Gagavuzya'da da halkın yüzde 71'i temiz su kaynaklarına ulaşabiliyor."

Cumhurbaşkanı Formozal, tüm dünya ülkelerinin krizden nasibini aldığını, bu nedenle bütün ülkelerin yoksullukla mücadele etmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye ile ülkesi arasında iyi bir işbirliği olduğunu vurgulayan Formuzal, bu işbirliğinin devam etmesi gerektiğini ifade etti.

İzmir’e  günübirlik ziyaret yaptığını, buna rağmen çok beğendiğini belirten Cumhurbaşkanı Mihail Formuzal, EXPO 2020'ya İzmir’in aday olduğunu öğrendiğini ve bu süreçte her türlü desteği vermeye hazır olduklarını belirterek, "EXPO 2020 yılında İzmir'de olacaktır. Gagavuzların yardımcı olmasını istiyorsanız yardımcı olacağız. Siz bizim yanımızda oldunuz biz de sizin yanınızda olacağız" dedi.

ARNAVUTLUK CUMHURBAŞKANI TOPİ: “AÇLIK EN BÜYÜK SORUNUMUZDUR”

Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi, globalleşen bir dünyada her ülkenin birbiriyle işbirliği yapması gerektiğini söyledi. Açlık ile mücadelenin ülkelerin ortak mücadele edeceği alanların başında geldiğini belirten Topi, her geçen gün daha çok insanın açlıkla mücadele ettiğini kaydetti. Tarım alanında altyapının gelişmesi gerektiğini belirten Topi, bu yıl yaşanan sel ve soğuk hava nedeniyle tarım ürünleri üretiminde düşüş olacağını, bunun da açlıkla mücadeleyi olumsuz etkileyeceğine inandığını ifade etti.

"Açlıkla mücadelede ülkeler ortak hareket etmelidir" diyen Topi, işsizlik ile de mücadele edilmesi gerektiğini, ekonomik krize rağmen Arnavutluk'un en iyi gelir düzeyine sahip ülkelerden biri olduğunu sözlerine ekledi.

KARADAĞ CUMHURBAŞKANI FiLiP VUJANOViÇ : 

Karadağ Cumhurbaşkanı Filip Vujanoviç ise yoksulluk problemiyle mücadeleyi organize şekilde ele aldıklarını, 2007 yılı sonrası hükümetin sosyal bakımdan çeşitli önemler aldığını, daha sonra sağlık, eğitim ve istihdam konusunda gelişmelerin sağlandığını, bu deneyimleri paylaşmaya hazır olduklarını söyledi.
“İZMİR'İN BAŞKA BİR ANLAMLI BAYRAMI”

İstanbul'da başlayan 15. Avrasya Ekonomi Zirvesi'nin İzmir'de devam ettiğini dile getiren İzmir Ticaret Odası Meclis Başkanı Selami Özpoyraz ise, "Gelir dağılımında bir adaletsizlik vardır. Sonuç ise açlık, yoksulluk ve işsizlik. Afrika'da nüfusun yüzde 47'si aç. Yemeği bırakın, bu insanlar günde üç ekmek alacak durumda değiller. Bu sorun sadece fakir ülkelerin değil, herkesi ilgilendiren bir sorun. Küresel düzeydeki işbirliği bu sorunların asgariye indirilmesinde yararlı olacaktır” dedi.

İzmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtaş da, "Bugün İzmir'in başka bir anlamlı bayramı. Çünkü burada bulunan değerli konuklarımın tam 245 kişi. Akkan Süver ve Marmara Grubu Vakfı olmasaydı biz bu kadar değerli kişiyi İzmir'de zor toparladık. 2011'de Avrasya Zirvesi'nin bir bölümünü İzmir'de yapmayı teklif etmiştim, kabul gördü. Bugün 38 ülkeden gelen siz değerli konuklarımızı, üç kıta bir denizin işaret noktası İzmir'de misafir ediyoruz. İzmir iş ve misafir cennetidir. Ülke ihracatının yüzde 20'si buradan yapılıyor. Ayrıca 72 milletten insan şehrimizde yan yana yaşamaktadır ve tam bir hoşgörü kentidir" diye konuştu.

Yarın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü ziyarete gideceğini dile getiren Demirtaş, "Hepinizin bildiği gibi Davos Ekonomik Forumu var. Kış koşullarında yapılıyor. Herkes kürk yakalı montlarla görüntü veriyor. Destek alabilirsem 2012 Ağustos-Eylül aylarında Çeşme'de düzenlemeyi düşündüğümüz Yaz Davosu'na davet edeceğim" dedi.

Bugün toplantıda 'Açlık, Yoksulluk ve İşsizlik 'konularında düşünceleri dinleyeceklerini ifade eden Demirtaş, "Oturumun moderatörlüğünü yapacak olan ama bugün aramızda olamayan 9. Cumhurbaşkanımız Sayın Süleyman Demirel'i saygı ile anıyorum" şeklinde konuştu.

Demirtaş’ın konuşmasının ardından İzmir tanıtım filmi seyredildi.
MARMARA GRUBU VAKFI VAKFI BAŞKANI AKKAN SUVER: “BURADA AÇLIĞI, YOKSULLUĞU, İŞSİZLİĞİ KONUŞACAĞIZ”

Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr Akkan Suver ise, "Marmara Grubu Vakfı olarak mütevazi sivil toplum kimliğimizle olmazı olur kılan projelere imza atan İZTO Başkanı Ekrem Demirtaş ve meclisin bize verdiği büyük imkanlarla huzurlarınıza geldik. Ne mutlu size ki bronz yılımızı İzmir'de yaşama imkanına sahip olduk. Bugün burada dünyanın karşı karşıya olduğu açlığı, yoksulluğu veya işsizliği konuşacağız. Değerli Cumhurbaşkanlarımızın fikirlerinden yararlanacağız. Onlarla ufuk turu yapacağız. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen yılda bizi onurlandırmışlardı. Yalnız bırakmamışlardı Bugün de yanımızdalar, kendilerine teşekkür ediyorum. İnşallah seneye de bizi yalnız bırakmazlar" dedi.

İZMİR BULUŞMASINA HANGİ LİDERLER KATILDI?

15. Avrasya Ekonomi Zirvesi “Üç Kıta Bir Deniz: İzmir Buluşması”nın gala yemeği ise İzmir Hilton Oteli'nde verildi. Yemekte  konuk ülkelerin cumhurbaşkanları ve devlet adamları Balkan müzikleri ve İzmir Ekonomi Üniversitesi öğrencilerinin zeybek gösterileri ile çok güzel bir konukseverlik örneği yaşadılar.
Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi, Gagavuzya Cumhurbaşkanı Mihail Formuzal, Karadağ Cumhurbaşkanı Flip Vujanovic, Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorje Ivanov Bulgaristan 2.Cumhurbaşkanı Zhelyu Zhelev, Bulgaristan 3. Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov,Estonya 3. Cumhurbaşkanı Arnold Rüütel, Kosova 1. Cumhurbaşkanı Fatmir Sejdiu,Moğolistan 1. Cumhurbaşkanı Natsagiin Bagabandi, Moğolistan 2. Cumhurbaşkanı Punsalmaagin Ochirbat,Nijerya 12. Cumhurbaşkanı Olusegun Obasanjo. Romanya 2.Cumhurbaşkanı Ion Ilicescu, Romanya 3. Cumhurbaşkanı Emil Constantinescu. BosnaHersek Federasyonu Başbakanı Nermin Niksic, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Hasanoğlu, Gagavuzya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Vitaliy Kürkçü, Kosova Başbakan Yardımcısı Mimoza Kusari Lila, Makedonya Başbakan Yardımcısı Abduhakim Ademi, Karadağ Başbakan Yardımcısı Vujica Lazovic. Azerbaycan Devlet Bakanı Nazım İbrahimov, Azerbaycan Eğitim Bakanı Misir Mardanov, Afganistan Ekonomi Bakanı Sherzai Mohd Yusuf, Bosna Hersek Federal Enerji Bakanı Erdal Trhulj, Bosna Hersek İletişim Bakanı Damir Hadziç, Bosna Hersek Federal Eğitim Bakanı Damir Masiç, Bosna Hersek Federal Finans Bakanı Ante Krajina, İran Ekonomi Bakanı Dr. Mohammed Reza Farzin, Irak Planlama Bakanı Ali Yusuf Şükrü, Kırgızistan Ekonomi Bakanı Temir Sariev, Kosova Kamu Yönetimi Bakanı Mahir Yağcılar, Makedonya Devlet Bakanı Hadi Nezir, Makedonya Ekonomi Bakanı Valon Saracini, Moritanya Kalkınma Bakanı Dr. Sidi Ould Bebha Ould Tah, Sudan Devlet Bakanı Mohtar Abdül Karim Adam, Türkmenistan Finans Bakanı Durdylyyev Durdyly,Ürdün Bayındırlık Bakanı Yahya Kıspi.
Bosna Hersek Federasyonu Başbakanı Nermin Niksic, İTO Başkanı Demirtaş'a Osmanlılar zamanında yapılmış bir paranın bir örneğini sunarken, Demirtaş ise konuk ülkelerden bir öğrenciyi İEÜ'de full burslu şekilde okutma sözü verdi. Gecede konuşma yapan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, kültürü, sanatı, doğası ile zengin İzmir'i bir günlüğüne gören devlet adamlarını daha uzun süre ve gezmek amacıyla İzmir'e davet etti.
Kocaoğlu, "Bizim ev sahipliğinde İzmir'in güzelliklerini size gösterelim. İzmir giderek tüm dünyaya gelecek vaadediyor. Bu geleceği tüm insanlık için paylaşmak istiyoruz. Gelecek için, barış içinde bir dünya için işbirliği yapmak istiyoruz" dedi.
İzmir’de gerçekleşen toplantılarda, böylesine uluslararası çaplı bir toplantının İzmir’e taşınması konusundaki görüşün isabetliliği vurgulanarak, sürekliliği temenni edildi.
İzmir’de 13 Cumhurbaşkanı, bir Başbakan gerçekleştirdikleri özel oturumda, ortaya koydukları ortak düşüncelerinde İzmiri’in EXPO, EXPO’nun İzmir için özelliğini ve önemini gündeme getirdiler.
-İzmir Ticaret Odası’nın büyük bir özveri ile gerçekleştirdiği 3 Kıta 1 Deniz toplantısında EXPO 2020 için bütün katılımcılardan tam destek alındı.