Brüksel
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Brüksel temasları kapsamında AB Komisyonu Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Adina Valean ile Komisyon binasında görüştü.
Bakanlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, Uraloğlu görüşmede, ulaştırma alanında Türkiye ve AB yakın işbirliğinin karşılıklı ilişkilere yeni bir ivme kazandıracağını belirtti.
"Türkiye ulaştırma alanında AB müktesebatıyla uyumu en yüksek standart ve kuralları uygulama çalışmalarını sürdürmektedir." diyen Uraloğlu, Türkiye'nin AB mevzuatına uyum çalışmalarını Ulusal Eylem Planları çerçevesinde 2016'dan bugüne kadar sürdürdüğünü, bu konuda çok önemli olan AB Müktesebatına Uyum Sürecinde Türkiye'nin Ulaştırma Mevzuatının Analizi (ATLAS) Projesi ile altyapıyı daha da geliştirmeyi amaçladıklarını vurguladı.
Bakan Uraloğlu, Türkiye'nin AB ile ulaştırma sektöründe daha fazla işbirliğine hazır olduğuna işaret etti.
Ulaştırma alanında Türkiye AB arasında uzun yıllardır ilk yüksek seviyeli temas
Türkiye ve AB arasında 2019'dan bu yana ulaştırma alanındaki yüksek diyalog sürecinin ulaştırma ile ilgisi olmayan hususlar sebebiyle askıya alındığını anımsatan Uraloğlu, "Ancak bölgemizde yaşanan son gelişmeler ve AB ile Türkiye ilişkileri göz önüne alındığında, önümüzdeki süreçte diyalog mekanizmasını yeniden gözden geçirmemiz gerektiğini düşünüyorum." dedi.
Bakan Uraloğlu, Türkiye'nin başta Azerbaycan olmak üzere doğuda yer alan ülkelerle ciddi bir diyaloğu olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Ayrıca, Türk Devletleri Teşkilatı ve Ekonomik İşbirliği Örgütü çerçevesinde çalışmalarımız var. Sıklıkla bir araya geliyoruz. Keza, batı kısmında da Türkiye, Bulgaristan, Macaristan ve Sırbistan olarak dörtlü bakanlar konseyi oluşturduk. Bu mekanizmalar ile hızlıca karar alıp eylem planları oluşturabiliyoruz."
"AB ile ulaştırma alanındaki işbirliğimizin devamlılığı ve geliştirilmesi açısından 'Yüksek Düzeyli Ulaştırma Diyaloğu' büyük önem arz etmektedir. Teknik düzeyde hazırlık toplantıları düzenlenmesinin yararlı olacağı kanaatindeyim." diyen Uraloğlu, AB ve Türkiye tarafından yetkililerin hızla teknik toplantılara başlaması gerektiğine dikkati çekti.
Türkiye'nin AB'ye aday ülke olmasına rağmen ulaştırma bakanları gayri resmi toplantılarına davet edilmediğine işaret eden Uraloğlu, bundan sonraki süreçte bunun güncellenmesini beklediğini söyledi.
"Türkiye olmadan bir orta koridordan bahsedilemez"
Uraloğlu, AB'nin Küresel Geçit projesi kapsamında haziran ayında yayınladığı Avrupa ile Orta Asya arasındaki sürdürülebilir ulaştırma bağlantılarına ilişkin çalışmasının, AB ile Orta Asya arasındaki sürdürülebilir ulaşım bağlantıları ve yatırım fırsatlarını tanımladığını anımsatarak, "Orta koridor odaklı yürütülen bu çalışmada, 33 öncelikli yatırım ihtiyacının belirlendiğini ve demir yolu, kara yolu ve limanların modernizasyonunu kapsayan raporda Türkiye'nin yer almadığını görüyoruz. Takdir edersiniz ki Türkiye olmadan bir orta koridordan bahsedilemez. Bu çalışmalara alınacak yatırım kararlarının Türkiye'yi kapsayacak şekilde güncellenmesi gerektiği aşikardır." diye konuştu.
"Kara yolu kotaları sorununu çözmemiz gerekir"
AB tarafından 2019 yılı sonunda açıklanan Yeşil Mutabakat ve bu kapsamda 2020 yılı sonunda açıklanan "Sürdürülebilir ve Akıllı Hareketlilik Stratejisi"nin Türkiye'deki bütün ilgili kurumlar tarafından yakından takip edildiğini belirten Uraloğlu, şöyle devam etti:
"Kapıdan kapıya taşımacılık ve bazı yük çeşitleri açısından henüz kara yolu taşımacılığının yeterli bir alternatifi bulunmamaktadır. Yaşadığımız salgın sürecinde de kara yolu taşımacılığının bir süreliğine kesilmesinin bile tedarik zincirine nasıl zarar verdiğine şahit olduk. Yük taşımacılığının önündeki engelleri de kaldırmalıyız. Kara yolu kotaları sorununu çözmemiz gerekir."
Bakan Uraloğlu, "Yaşanan son gelişmeler nedeniyle AB'nin Ukrayna ve Moldova ile kara yolu taşımacılığının serbestleştirilmesine ilişkin anlaşma yaptığını biliyoruz. Ayrıca, AB ile Sırbistan, Bosna Hersek gibi Balkan ülkeleri arasında yapılan taşımacılık anlaşmaları da söz konusu ülkelere önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Türkiye olarak biz de bu kapsama girmeyi bekliyoruz." diye konuştu.
Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması kapsamında sayısal takograf kartı ülke anahtarlarının AB Komisyonu Ortak Araştırma Merkezince üretildiğini hatırlatan Uraloğlu, tedarik zincirlerinin kesintiye uğramaması için Türkiye kara taşıtlarının AB sınırlarına girişlerine imkan tanıyan takograf kartı anahtarları ile ilgili sorunun çözüme kavuşturulmasının önemine işaret etti.
Uraloğlu, havacılık alanında, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansı arasındaki işbirliği anlaşmasını anımsatarak, "Her iki tarafın da yararına olan mevcut anlaşmanın yenilenmesine yönelik müzakerelere yeniden başlamakta fayda var. Bu süreci de hızlandırabilirseniz memnun olurum." ifadesini kullandı.
Havacılık alanında bir başka önemli husus ise Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı (SAF) olduğunu belirten Uraloğlu, emisyonun herkesi etkileyen bir konu olduğunu ve bu alanda birlikte çalışılması gerektiğini anlattı.
Bakan Uraloğlu, "Türkiye stratejik konumu itibarıyla Asya-Avrupa ulaştırma koridorlarının kilit noktasında yer almaktadır. Bu süreçte Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli ve İstanbul Havalimanı gibi mega projeleri, Bakü-Tiflis-Kars demir yolu hattını hayata geçirdik. Çin'den hareket eden yük treninin iki yönden hareketini sağlamış olduk. Aralık 2020'de İstanbul'dan hareket eden ilk ihracat trenimizin başarılı şekilde Çin'e ulaşmasıyla başlatılan tren seferleri, Türkiye'nin Asya ve Avrupa arasındaki ticarette hızlı, düşük maliyetli ve yüksek emniyetli bir güzergah olduğunu tüm dünyaya göstermiştir." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye-AB mali işbirliği
Avrupa Yeşil Mutabakatı ve AB Komisyonu Sürdürülebilir ve Akıllı Ulaşım Stratejisi ile uyumlu bir şekilde IPA-II döneminde sağlanan fonlar ile Ankara, İzmir ve İstanbul başta olmak üzere altı büyük şehirde Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları programlandığını, Gaziantep, Mersin ve Denizli gibi üç önemli kentte de akıllı ulaşım sistemleri projeleri hazırlandığını hatırlatan Uraloğlu, benzer projelere finansman sağlanması için pek çok belediyeden talepler aldıklarını, IPA-II döneminin sonuna yaklaşılmış olması sebebiyle aynı programın IPA III'te de devam ettirilmesinin faydalı olacağını vurguladı.
Bakan Uraloğlu, "Halkalı-Kapıkule Demiryolu Hattı Çerkezköy-Kapıkule Kesimi'nin yapım projesi stratejik açıdan en önemli projelerden biridir. Yapımına 2019'da başladığımız projede, yüzde 68 ilerleme sağlanmış ve projeye tahsis edilen 275 milyon avro AB fonu tamamen kullanılmıştır. Ancak geldiğimiz noktada projenin ilerlemesi konusunda aşılması gereken bazı güçlükler olduğunu görüyoruz. Gerek bunların aşılması gerekse benzer projelerin hayata geçirilmesi hususunda desteklerinizi bekliyoruz." dedi.
Türkiye'nin küresel ölçekte koridor perspektifi ile ulaştırma altyapısı alanında kapsamlı çalışmalar yaptığını vurgulayan Uraloğlu, "Koridorlar konusunda AB'nin finans kaynaklarından daha fazla yararlanmayı umuyoruz." diye konuştu.
Uraloğlu, kısa, orta ve uzun vadede neler yapılabileceğinin değerlendirilmesinin faydalı olacağına işaret ederek, "Bu vesileyle uygun olduğunuz ilk fırsatta sizi Türkiye'ye davet ediyorum. Umarım bundan sonra daha fazla görüşme fırsatı bulabiliriz." ifadelerini kullandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Brüksel temasları kapsamında ayrıca Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi ile görüşecek ve Küresel Geçit Forumu Ulaşım Koridorları Paneli'nde konuşacak.
Öte yandan Bakan Uraloğlu, X'ten yaptığı paylaşımda "Küresel Geçit Forumu' için geldiğimiz Brüksel'de önce ikili görüşmeler kapsamında AB Ulaştırma Komiseri Sayın Adina Valean ile bir araya geldik. Avrupa Birliği nezdinde farklı alanlardaki işbirliklerini değerlendirdiğimiz görüşmede ülkemizin uluslararası ulaşım koridorları üzerindeki önemine vurgu yaptık." ifadelerini kullandı.
"Türkiye-Bulgaristan sınırında oluşan kara yolu taşımacılık kuyruklarında rahatsız oluyoruz"
Bakan Uraloğlu, daha sonra AB Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi ile Komisyon merkez binasında görüşme gerçekleştirdi.
Görüşmeye ilişkin X sosyal medya platformundan paylaşımda bulunan Uraloğlu, Küresel Geçit Forumu öncesi son ikili görüşmelerini AB Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi ile yaptıklarını ifade etti.
Bakan Uraloğlu, görüşmeye ilişkin, "Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki ticaret hacmini ve ulaşım imkanlarını artıracak çalışmalarla ilgili değerlendirmelerde bulunduk." ifadesini kullandı.
Bakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye göre, AB yetkilileriyle gerçekleştirilen toplantıda Uraloğlu, Türkiye'nin ulaştırma alanında AB müktesebatıyla uyumlu, en yüksek standart ve kuralları uygulama çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti.
Bakan Uraloğlu, "Bildiğiniz üzere ulaştırma sektöründe katılım müzakereleri 2006 yılından bu yana sektör dışı bir sebeple durağan hale girdi. Bizlerin bu alanda çalışamaması ticaretin ve taşımacılığın durması anlamına gelmemektedir." diye konuştu.
"Türkiye-Bulgaristan sınırında oluşan kara yolu taşımacılık kuyruklarından rahatsız oluyoruz" yorumunu yapan Uraloğlu, Bulgaristan ile yaşanan sorunları aşmak için gerekli adımları attıklarını ifade etti.
Birlikte hareket edilmesi halinde çok daha hızlı yol alınabileceğini vurgulayan Uraloğlu, "Ulaştırma Politikası Faslı'nın müzakerelere açılması yönündeki çabalarınız bizim için çok değerli olacaktır" mesajını verdi.
Bakan Uraloğlu, "Bölgemizde yaşanan son gelişmeler ve AB ile Türkiye ilişkileri göz önüne alındığında, önümüzdeki süreçte diyalog mekanizmasını yeniden gözden geçirmemiz gerektiğini düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
"AB ile ulaştırma alanındaki işbirliğimizin devamlılığı ve geliştirilmesi açısından Yüksek Düzeyli Ulaştırma Diyaloğu büyük önem arz etmektedir" diyen Uraloğlu, Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısı öncesinde teknik düzeyde hazırlık toplantıları düzenlenmesinin yararlı olacağına dikkati çekti.
Uraloğlu, Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Destek Programları (IPA III) döneminde Türkiye'ye ayrılan fonların büyük kesintiye uğradığını anımsatarak, "Söz konusu fonların IPA II döneminde ülkemize ayrılan fon miktarından az olmamak üzere artırılması büyük önem arz etmektedir." dedi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve AB Komisyonu Sürdürülebilir ve Akıllı Ulaşım Stratejisi ile uyumlu bir şekilde IPA-II döneminde ulaştırma alanına sağlanan fonlar ile Türkiye'de Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları'nın hazırlanmasına öncülük ettiğinin altını çizen Uraloğlu, bu çerçevede Ankara, İzmir ve İstanbul başta olmak üzere 6 büyükşehirde Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları programlandığını anlattı.
Avrupa Sürdürülebilir Kalkınma Fonu'nun (EFSD+) halen operasyonel bir çerçeveye oturmadığını, bu fonun portföyünde çevre için 400 milyon avro, özel sektör için de 1,6 milyar avro kaynak bulunduğunu kaydeden Uraloğlu, burada kamu yatırımları için bir kaynak sağlanmasının faydalı olacağını belirtti.
Bakan Uraloğlu, "Türkiye'de sürdürülebilir kentsel hareketlilik planları için IPA III'te 50 milyon avroluk istisnai bir programın hayata geçirilmesini öneriyoruz." dedi.
"Halkalı-Kapıkule Demiryolu Hattı Çerkezköy-Kapıkule Kesimi'nin Yapım Projesi, Ulaştırma Operasyonel Programı'nın bütçesel büyüklüğü ve stratejik konumu açısından en önemli projesidir. Mali açıdan ise projeye tahsis edilen 275 milyon avro AB fonu tamamen kullanılmıştır" diyen Uraloğlu, bu projede yüzde 68 ilerleme sağlandığını ifade etti.
Uraloğlu, bundan sonraki dönemde, proje kapsamında yapılacak bütün harcamaların ulusal bütçeden karşılanacağına işaret ederek,"Türkiye olarak küresel ölçekte koridor perspektifi ile ulaştırma altyapısı alanında kapsamlı çalışmalar yapmaktayız." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin koridor perspektifinde hedef ve stratejilerine ulaşma yolunda çalışmalarını sürdürdüğüne dikkati çeken Uraloğlu, "Süreci hızlandırmak ve güçlendirmek adına AB ile mali işbirliğini de önemsiyoruz." değerlendirmesini yaptı.
Uraloğlu, çalışmaları samimiyetle sürdüreceklerini ve yapılan görüşmelerden memnuniyet duyduğunu ifade etti.
Gazze'ye insani yardım koridoru çağrısı
Bakan Uraloğlu, AB Komisyonu Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Adina Valean ve Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi ile yaptığı görüşmelere ilişkin basın mensuplarına bilgi verdi.
Bakan Uraloğlu, "Özellikle Türkiye'deki ulaştırma politikalarının, 2019 yılında askıya alınan ya da durağana çevrilen görüşmelerle ilgili onların, bir an önce başlatılması gerektiği noktasındaki düşüncelerimizi kendilerine ilettik. Mutlaka bu sürecin devam ettirilmesi gerektiğini belirttik." dedi.
Türkiye'nin orta koridor üzerinde yer alan çok önemli bir ülke olduğuna işaret eden Uraloğlu, "Oradaki hem bu yük taşımacılığının, hareketliliğinin nerede olması gerektiği, artı yapılması gereken yatırımlar noktasında mutlaka işbirliği yapmamız gerektiği, Avrupa Birliği fonlarının, AB finans kaynaklarının bu anlamda da değerlendirilmesi gerektiğinden bahsettik." ifadelerini kullandı.
Çerkezköy-Kapıkule arasında AB ile mevcut demir yolunun tamamen yenilenmesi ya da yeni bir demir yolu yapılmasıyla ilgili ciddi bir çalışmanın sonuna geldiklerini vurgulayan Uraloğlu, "Benzer çalışmaların devam ettirilmesi gerektiği noktasında görüş alışverişinde bulunduk. Şu ana kadarki görüşmeler olumlu geçti." dedi.
Türkiye'den AB ülkelerine giden tır ve ulaşım sorunları konusunda Uraloğlu, şunları kaydetti:
"Bu konuda AB'nin Birleşmiş Milletler adına yürüttüğü çalışmalar var. O çalışmalar kapsamında Türkiye'ye de gerekli kolaylığın gösterilmesi noktasında taleplerimiz oldu. Çünkü biz şunu anlattık, ticareti yapıyorsunuz, karşılıklı mal anlaşması yapılıyor, nereden nereye gideceği belli ama bir taraftan da gümrük kapılarında bekleyebiliyoruz. Bu anlamdaki kotalarla ilgili gerekli çalışmanın yapılması ve bunların kaldırılması gerektiği noktasında taleplerimizi ilettik."
Uraloğlu, İsrail-Filistin çatışması konusunda da "Şunu söylemek lazım. Biz, normal şartlarda insanların ihtiyaçları olan ticareti ve ihtiyaçlarının karşılanmasını konuşuyoruz. Şu anda Filistin'de, İsrail'de yaşananlar anormal şartlar. Tam bir koridor olacaksa tam da oraya insani bir koridor oluşturulması gerekir gerçekten." dedi.
"Biz Türkiye olarak elbette yapmamız gerektiğini insani anlamda yapmaya çalışıyoruz ve Cumhurbaşkanımızın bu noktada çok net duruşu var." diyen Uraloğlu, koridorların güvenli güzergahlardan geçmesi gerektiğini dile getirdi.
Bakan Uraloğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu koridorlar sadece bir ticaret, ulaşım değil bir anlamda da güvenliği sağlayacak koridorlardır diye düşünmemiz gerekir. Dolayısıyla burada Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) adıyla ortaya atılan koridorun sağlığının ya da bunun fizibıl olmasının bu anlamda değerlendirilmesinin doğru olacağını düşünüyoruz."
