SUNA KOÇAL MOSKOVA’YI DA EBRULADI

M. KEMAL SALLI

Geleneksel sanatlarımızı yaşatma konusunda yaptığı çalışmaları, azmini ve sabrını uzun zamandır, ilgi ve takdirle izlediğim Suna Koçal’ı ben, bu gönül erlerinin felsefelerini benimsemiş, onların izinden yürüyen dervişlere benzetiyorum. 

Suna Koçal’ı ilgi ile izliyorum. Çünkü genç yaşına bu kadar bilgi, beceri ve başarıyı nasıl sığdırabildiği konusunda kendisinden alacağımız dersler var. Suna Koçal’ı takdirle izliyorum; çünkü, geleneksel sanatlarımızın yaşatacak ve bu sanatlarımızı gelecek nesillere aktaracak organizasyonların kurumsallaşması için eline geçen her fırsat değerlendiriyor. 

Suna Koçal’ı Yalova’da, İzmir’de, İstanbul’da ya da Anadolu’nun herhangi bir şehrinde geleneksel sanatlarımızla ilgili bir etkinlikte görebildiğimiz gibi, Kuzey Afrika’da, Balkanlarda, Avrupa içlerinde.. gerçekleştirilen bir etkinlikte ya eserlerini ya da kendisini görebiliyorsunuz. 

En son onu geçtiğimiz günlerde Rusya’da gerçekleştirilen Moskova Uluslararası Seyahat ve Turizm Fuarı’nda  (MITT) Moskova’yı ebrularken gördük; Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Kültür Bakanlığı Ankara Halk Dansları Topluluğu ile birlikte fuarda canlı ebru uygulamaları yapmak üzere davet edilmişti. 

Suna Selma Koçal’ı daha yakından tanıyabilmeniz için, güzel sanatların, özellikle geleneksel sanatlarımızın pek çok dalıyla ilgilenen ve eserleri yalnız Türkiye’de değil, dünyanın çeşitli şehirlerindeki sergilerde ve müzelerde yer bulabilen bu sanatçımızla ilgili haberlere elimizden geldiği kadar genişçe yer vermeye çalışıyoruz. Suna Koçal’ın başarı defterindeki sayfalar ayrı ayrı yazıların konusu..

Suna Koçal, geçtiğimiz yıl Balkan coğrafyamızda evlad-ı fatihan diyarında yaşayan insanlarımızla, açtığı ebru sergileri aracılığı ile kucaklaştığında duyduğu heyecanı şöyle yansıtmıştı: “Makedonya’nın Manastır kentinde, Ohrid’de, Üsküp’de ve son olarak Sırbistan’ın Yeni Pazar kentinde sergi ve ebru gösterileri.. Çok, çok büyük bir mutluluk. Buralardaki Türklerin mutluluğu bize coşku ve heyecan kattı. Türk olmanın gururunu bir kez daha yaşadık” diyordu.

Koçal “Şu Bizim Urumeli”de açtığı sergilere gösterilen ilgiyi anlatırken de şöyle diyordu: 

“Türk dünyasına hizmet etmek ve edebilmek çok mutlu ediyor insanı. Oralarda milli duygularımız bir kez daha kabardı. Sergilerimiz ve Ebru gösterisi çok büyük ilgi çekti. Geleneksel Türk süsleme sanatları konusunda ilk defa sergiler düzenleniyormuş. Bu ilginin büyüklüğü yerel basın ve medyada genişçe yer aldı. ‘Elveda Rumeli’ dizisine misilleme çekilen yeni bir dizi olacakmış.Sergimize büyük bir hayranlıkla ve gururla izlediler.”

Suna Koçal’ın ebrulu, tezhipli ve minyatürlü Balkan çıkartması 4 önemli merkezde gerçekleşmişti:

Suna Selma Koçal ve Azize Vildan Pirim’in ortaklaşa Tezhip, Minyatür,Ebru sergileri: 1. Makedonya- Manastır( Müzesinde) Tezhip,Minyatür ve Ebru sergisi.2.Makedonya-Ohri Ebru Gösterisi. (Ohrid, Yalova’nın kardeş şehirlerinden biri. 3.Makedonya-Üsküp’te “Tezhip,Minyatür ve Ebru Sergisi”. (Yunus Emre Vakfı ve Yalova Belediyesi organizasyonu), 4.Sırbistan-Novi Pazar’da “Tezhip,Minyatür ve Ebru sergisi”. ( Novi Pazar Yalova’nın Kardeş şehri)

 Makedonya-Ohrid’de Ebru gösterisi Suna Koçal geçen yıl Ohrid ‘de kişisel sergi açmıştı. Sergi, “Elveda Rumeli” dizisindeki Kaymakam Evi’nde (şimdi Müze) yapılmıştı. Koçal’ın sergisi ve ebru gösterisi çok büyük ilgi uyandırdığından, gelecek yıllarda Ohrit’te 10 günlük Ebru kursu verecek. (Ohrid, Yalova’nın kardeş şehirlerinden biri.)

Makedonya-Üsküp Şehir Müzesinde Minyatür,Tezhip ve Ebru sergisi.
Yunus Emre vakfı ve Yalova Belediyesi organizasyonu olan serginin açılışını Makedonya Devlet Bakanı Hadi Nezir yaptı.

D Sergi Sırbistan-Novi Pazar (Yeni Pazar) Şehir sanat galerisinde “Tezhip, Minyatür ve Ebru sergisi”. (Novi Pazar Yalova’nın kardeş şehridir.)

 Ebrunun çok özel üretim dallarında ilginç bir bezeme olarak kullanılabileceğini belirten Suna Selma Koçal’ın ebru konusunda bir de dünya rekoru var. Ebru üstadı Hikmet Barutçu ile birlikte katıldıkları Franfurt Kiatap Fuarı’nda (2010), katılımcıların ve televizyoncuların meraklı bakışları arasında 2x10 metrekarelik bir ebru üreterek bir dünya rekoruna imza atmışlar. Daha sonra Gaziantep’te Guinness rekorler kitabına geçen bir ebru rekoru gerçekleştiren ekipte de yer almıştı. Bu gurur verici habere gazetemizde genişçe yer vermiştik. Aynı heyecan ve gururu, geçtiğimiz yıl,  UNESCO’nun Paris’teki şubesinde, ebru sanatımızın İNSANLIĞIN KÜLTÜR MİRASI LİSTESİ’ne alınması sürecinde, Suna Koçal, Attila Can gibi ebru sevdalılarının verdikleri mücadele sırasında da yaşamıştık.

 2013 yılında Dolmabahçe Sarayı’nda muhteşem bir sergi açıldı. istanbul’un tarihî çeşmelerindeki bezemelerin, 40’tan fazla tezhip, minyatür, ebru ve hat sanatçıları tarafından yeniden yorumlandığı “Bezemeleri ve Minyatürleri ile Osmanlı Çeşmeleri” sergisindeki  eserler, ‘hayat kaynağı su’ etrafında şekillenen kültüre kapı aralıyordu. 

Dolmabahçe Sarayı’nda açılan “Bezemeleri ve Minyatürleri ile Osmanlı Çeşmeleri” sergisinde, Yıldız Sarayı girişindeki çeşmeden Tarabya’daki Bezm-i Alem Valide Sultan Çeşmesi’ne, oradan Tophane Çeşmesi’ne İstanbul’un dört bir yanını mekan tutmuş tarihî çeşmelerin süsleme ve bezemeleri yeniden yorumlanıyordu. 

istanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı geleneksel sanatsal yönetmenliği ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı işbirliği ile hayata geçirilen sergide 40 sanatçının elinden çıkmış 340 eser yer alıyordu. istanbul’da bulunan yüzü aşkın çeşme ve sebilin mermere nakşedilmiş bezemeleri bu kez tezhip, minyatür, ebru ve hat sanatçılarının yorumlarıyla yeni bir kimliğe bürünüyordu. 

Bu muhteşem sergide eserleri bulunan Suna Selma Koçal, projenin oluşum aşamasında İstanbul çeşmelerinin fotoğraflarının çekildiği ve oluşturulan arşivin sanatçılar tarafından paylaşılmasıyla eserlerin meydana geldiği bilgisini verdi.

2012 yılında Amasya Valiliği Kültür Bakanlığı Sanatçısı olan  Suna Selma Koçal’ ın yaptığı “Amasya Minyatürü”nü 8.000 adet kartpostal olarak bastırdı. Bastırılan kartpostalların satışıyla elde edilen gelir ile Planetaryum ve Anaokulu İnşaatı tamamlanarak Amasya’da hizmete açıldı. 

Suna Selma Koçal eserinin böyle hayırlı bir hizmete katkı sağlaması amacıyla kullanılmasından büyük bir memnuniyet duyduğunu ifade etti. Ayrıca kartpostal olarak kullanılan eserinin aslı Amasya Şehzadeler Müzesinde asılmış olmasından gurur duyduğunu söyleyen Suna Selma Koçal,Türk Süsleme sanatlarının çocuklara anlatılmasının ve öğretilmesinin çok önemli olduğunu ve kendisinin bu yolda gayret gösterdiğini ilave etti. 

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından Tlemcen’de düzenlenen “2011 yılı Tezhip ve Minyatür Uluslararası Kültür Festivali”ne Yalova’lı Türk Süsleme sanatçılarından Suna Selma Koçal ve Azize Vildan Pirim katıldı. 

22 ülkeden birçok sanatçının katıldığı festival 18-30 Haziran 2011 tarihlerinde gerçekleşti. 

 

Suna Selma Koçal Cezayir Televizyonunda Türk İslam sanatı hakkında bilgi verdi. Yalova’lı sanatçılar Suna Selma Koçal ve Azize Vildan, Pirim festivalin çok yararlı geçtiğini ve İslam ülkelerinden sanatçıların böylece ülkemizdeki sanat hakkında fikir sahibi olduklarını söylediler. 

 

Suna Koçal yurtiçinded ve yurtdışında katıldığı etkinliklerle, açtığı sergilerle Başarılarına başarılar eklemeye devam ediyor. 

Suna Koçal’ı ilgi ile izliyorum. Çünkü genç yaşına bu kadar bilgi, beceri ve başarıyı nasıl sığdırabildiği konusunda kendisinden alacağımız dersler var. Suna Koçal’ı takdirle izliyorum; çünkü, geleneksel sanatlarımızın yaşatacak ve bu sanatlarımızı gelecek nesillere aktaracak organizasyonların kurumsallaşması için eline geçen her fırsat değerlendiriyor. 

Yukarıda Suna Koçal’ın hemen hatırlayabildiğimiz başarı dizisinden birkaç örnek verdik. Suna Koçal’ın temposuna yetişmek mümkün olmuyor. (Maşallah)

Kültür Bakanlığı Sanatçısı olan Suna Koçal en son ebru seferini Moskova’ya gerçekleştirdi. Mart ayında Rusya’da, Moskova Uluslararası Seyahat ve Turizm Fuarı  (MITT) açıldı. Rusya ile ABD arasında Ortadoğu ve Ukrayna konusunda yaşanan siyasi rekabet Rusya ekonomisini olduğu kadar bölge ülkelerini ve AB coğrafyasındaki ülkeleri olumsuz etkilediğinden bu fuar bizim açımızdan da önemliydi. Fuarda Türkiye, hem Rusya’daki alıcılara hem de fuara katılan diğer ülkelere tanıtabilmek amacıyla, geniş kapsamlı büyük bir stand hazırlamıştı. 

Moskova Uluslararası Seyahat ve Turizm Fuarı’nda (MITT) ürünlerimizi sergilemenin yanı sıra Türk kültüründen örnekler de veriliyordu. Bu amaçla Kültür ve Turizm Bakanlığı Moskova’daki fuara Kültür Bakanlığı Ankara Halk Dansları Topluluğu’nu ve Kültür Bakanlığı Sanatçısı, dünyaca ünlü ebruzenimiz Suna Selma Koçal’ı götürmüştü. Kültürümüzün bu güzide temsilcileri fuar boyunca gösteriler yaptılar.

Dünyaca ünlü ebru sanatçımız, ebru rekortmenlerinden ve ebru sanatımızın UNESCO KÜLTÜR MİRASI LİSTESİ’ne alınmasında büyük emeği olan Suna Selma Koçal, fuarda açtığı ebru teknesinde hem ebru sanatımızı uygulanışını canlı olarak sergiledi hem de Ruslara ve diğer ülke ziyaretçilerine ebru yapmayı öğretti. Yeni bir sanatı tanımanın, yeni bir beceri kazanmanın heyecanı ile insanlar Suna Koçal’ın ebru teknesi önünde sıra oluşturdular. 

Kültür ve Turizm Bakanı Çelik de Suna Koçal’ın standını ziyaret etti ve ünlü sanatçının canlı ebru uygulamalarını, fuarda ebru öğrenmenin ve uygulamanın heyecanını yaşayan yeni ebrucuların çalışmalarını ilgiyle izledi. 

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, bu yıl 22’ncisi düzenlenen Moskova Uluslararası Seyahat ve Turizm Fuarı’nda yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin bir turizm markası olarak seviyesini ve kalitesini korumak zorundayız. Dolayısıyla herhangi bir kriz söz konusu diye Türkiye’nin turizm markasının standartlarından taviz veremeyiz. Bakanlıktaki arkadaşlarımız son 5 ayda dördüncü kez bu pazara geldiler. Tam bir kriz yönetimi yapıyoruz” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Çelik’in sözlerinden de anlaşılacağı gibi, rekortmen ebru sanatçımız Suna Koçal, aynı zamanda, Türkiye’nin bir kültür elçisi olarak görev yapıyor.

Okuyucularımız başarılarını duyurmaya çalıştığımız Suna Koçal’ı yakından tanıyorlar, çünkü onu, ebru sanatımızın UNESCO’nun İNSANLIĞIN KÜLTÜR MİRASI listesine alınmasında verdiği destek dolayısıyla hep birlikte yürekten alkışlamıştık.

Toplumumuzda Suna Koçal gibi aydın, özverili, çalışkan, üretken kadınlarımızın çoğalması dileği ile sanatçımıza, başarılarının devamını diliyoruz..