SUMRU AYDIN


Kadınlarda idrar kaçırma nedir?


Kadınlarda idrar kaçırma özellikle 40 yaş üstünde görülmektedir. Toplumumuzda kadınların %30-35 kadarını etkileyen idrar kaçırma sorunu yaşlanmanın bir parçası olarak görülmektedir. Birçok kadın tarafından bu durum normal karşılanır ve beraber yaşama öğrenilmeye çalışılır. Oysaki idrar kaçırma yaşlanmanın bir parçası değildir, tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. İdrar kaçırma tipine göre nedenleri sıralanabilir.

Kadınlar arasında en çok görülen stres tipi idrar kaçırmadan bahseder misiniz?

İdrar kaçırmanın en önemli sebeplerinden birincisi ve en sık olanı pelvik taban kaslarının zayıflığıdır. Stres inkontinans olarak adlandırılan idrar kaçırma öksürürken, hapşırırken, yataktan doğrulurken, eline ağır bir şey alırken meydana gelmektedir. Zor doğumlar ve fazla sayıda doğumlar idrar yolunun son bölümü olan üretra yapısının bozulmasına neden olmaktadır. Hastanın karın içi basıncı arttığı zaman, idrar yolu yani üretra, dengeli ve stabil ise idrarı tutabiliyor, fakat oynak ve stabil değilse hastanın idrarını kaçırmasına sebep oluyor.. Vajinal muayene ile bu hastalara kolaylıkla teşhis koyabiliyoruz.
Peki Stres tipi idrar kaçırmayı nasıl tedavi ediyorsunuz?
Stres tipte idrar kaçırmaları basit bir ameliyatla idrar yolunun altına hamak tarzı askı koyarak tedavi ediyoruz. Tamamen vajinal yolla yapılan bu ameliyatta yara izi vs. olmuyor ve 100%’e yakın başarı elde ediliyor.


Urge tipi idrar kaçırma nedir?


Bir diğer idrar kaçırma türü olan Urge inkontinans (aşırı aktif mesane) özellikle belli yaşın üzerinde kadınlarda ve menopoz sonrası olmaktadır. Bu tür idrar kaçırma; eğer altında yatan başka bir sebep yoksa, idrarın geldiğini anlayıp yetiştirememe tarzında olmaktadır. Bazen omurilik ve beyin problemleri de bu tür kaçırmaya neden olmaktadır. Bu hastalıklar ayırt edilmelidir.  Örneğin, MS hastalığında bazen ilk belirti idrarını yetiştirememektir. Özellikle genç hastalarda nörolojik bir hastalık ekarte edilmeli ve eğer problem yoksa tedavi başlanmalıdır. Eğer bir sebep bulunmazsa (ki çoğunlukla bulunamamaktadır) aşırı aktif mesane tanısı konulur ve ilaçla tedavi etmeye başlanmaktadır. Eğer hasta ilaçlara direnirse ve bu tarz idrar kaçırma kasların hayat kalitesini ciddi şekilde bozarsa o zaman idrar kesesine botoks uygulanmaktadır. İdrar kesesinin bir duvarını bırakarak diğer duvarları felç edilmektedir. Bu da aşağı yukarı 1 yıl kadar hastaya büyük kolaylık sağlamaktadır.


İdrar kaçırmada yardımcı önlemler nelerdir?


Sıvı alımının düzenlenmesi Günlük sağlıklı bir yaşam için önerilen sıvı alımı miktarı 1-1,5 litre sıvı içme şeklinde olmalıdır. Bunun dışında yiyeceklerle ve meyvelerle alınan sıvılarda hesaplandığında günlük 1-5, 2 litre civarında sıvı alımı sağlıklı bir bünyeye sahip olmak için oldukça yeterlidir. İdrar kaçırma hastalığından şikâyetçi olan insanlarda bu miktarlar biraz daha aşağı çekilebilir. Yiyeceklere ek olarak alınacak sıvı miktarı günlük 1 litre civarında sınırlandırılabilir. Burada içilen sıvının da belirli saat aralıklarına bölünerek gün içerisinde eşit miktarlarda az az içilmesi birdenbire yoğun sıvı alımının önüne geçilmesi idrar kontrolünü daha rahat hale getirecektir. Geceleri sık idrara kalkma ve geceleri idrar kaçırma şikâyeti olan hastalarda yatağa gitmeden 3-4 saat önce sıvı alımının durdurulması faydalı olacaktır.
Diüretik alımını düzenlemek: Vücutta su toplanmasının fazla olduğu hipertansiyon, kalp yetmezliği gibi hastalıklarda diüretik kullanmak gerekli olabilir. Böyle ilaçların kullanımının ev dışında uzun vakit geçirileceği zamanlar yerine, ev ortamında bulunulacağı zamanlara ayarlanması idrar kontrolü açısından faydalı olabilir.
Şeker Hastalığı: Şeker hastalığı olanlarda kan ve şeker seviyesinin yüksek olduğu durumlarda idrar miktarı artacak, buna bağlı olarak su içme ve sonuç olarak aşırı idrar yapma ve idrar inkontinası (idrar kaçırma) riskini arttıracaktır. Şeker miktarının düzelmesi, idrar kaçırmanın tedavisinde etkili olacaktır.
Kilo problemi: Obez ya da kilolu hastalarda kiloların verilmesi idrar kaçırma miktarını azaltacaktır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Her zaman doktor muayenesinde idrar kaçırma ile ilgili şikayetler sıkılmadan bildirilmelidir. Çünkü bu durum utanılması gereken bir durum ya da normal yaşamın bir parçası değildir. Ancak şu durumlar varsa, ertelenmeden doktora başvurulmalıdır:
     • İdrar kaçırma ile beraber ciddi idrar şikayetleri ( idrarda kan görülmesi, yanma, idrar yaparken zorlanma)
     • Üriner inkontinans günlük aktivitelerinizi, sosyal ilişkilerinizi, yaşam kalitenizi ve günlük planlarınızı etkiliyorsa
     • Üriner inkontinans şikayetleri zamanla artıyorsa hemen doktora başvurmanız önerilir.
Haftaya: İdrar kaçırmada Tedavi Yöntemleri: Cerrahi Müdahaleler, Mesane Eğitimi, Pelvik Kas Egzersizleri, Elektrik Stimülasyonu