İSTANBUL/SUMRU AYDIN - Genç yaşta görülen kalp krizi şüphesiz ki ardında büyük acı bırakıyor. Ölümün zaten kendisi acı vericiyken hiç beklenmedik anda ve çok genç yaşta görülen ölümler hem bu dünyadan giden hem de arkada kalanlar için büyük kayıp oluyor. Bunun için Avrasya Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Rıza Cenal ile çok önemli bir röportaj yaptım. Özellikle ailesinde birinci derecede yakını kalp krizi geçirmiş olanlar yazımızı dikkatle okusunlar. Yılda bir doktor kontrolünü sakın ihmal etmeyin. Herkese sağlık ve huzurla geçirilecek bir ömür diliyorum.

Kalp-damar hastalıklarının nedenlerinden bahsedebilir misiniz?

Kalp- damar hastalıklarının nedenleri genelde yeme-içme alışkanlıkları olarak nitelendirilir ancak temel neden % 60 oranında genetik faktörlerdir. Bir aile düşünün. Bu ailede genetik açıdan bir kalp hastalığı yok.  Oldukça yağlı yemek yenme alışkanlığı var. Ve kişiler spor da yapmıyor olabilir. Hatta kilolu dahi olabilirler. Şeker hastalığına yakalanmazlar ise bu ailede kalp-damar hastalığı görmeyebiliyoruz.
Tam tersi özellikle birinci derece yakınlarda kalp damar hastalığı olan bir kişi yağlı yemese ve spor yapsa, sigaradan uzak dursa dahi kalp damar hastalığına yakalanabilir. Ama tabii ki bu duruma 40 yaşında değil de 60-70 yaşında rastlanılabilir. Yani ailede varsa ne kadar kişi kendisine dikkat etse kalp hastası olabilme ihtimali yüksektir.


Ailesinde kalp hastalığı olan biri neler yapmalı? Nasıl yaşamalı?

Bir kişinin ailesinde kalp hastalığı var ise öncelikle birinci derecedeki akrabalarda genç yaşta kalp krizinden ölüm olmuş ise;
    •    Şeker hastalığına kesinlikle yakalanmamak gerekir. Kişi şeker hastalığına yakalanırsa damar tıkanıklıkları artmaya başlıyor.
    •    Sigaradan kesinlikle uzak durmalı
    •    Kolesterol dengeli olmalı. 
    •    Kesinlikle spor yapmalı. Bu çok önemli. Kişinin belli bir spor hobisi olmalı. Yüzme ve tenis çok önemli.
    •    Özellikle bel çevresinde yağlanma olmamalı.
    •    Ani kilo almamalı. Diyet yapmalı.
Kişi tüm bunları yaparsa genç yaşta kalp krizi geçirme olasılığı azalıyor. Çünkü genç yaşta kalp krizi geçirmek ile 60 yaş üstü kalp kriz geçirmek arasında fark vardır.

Genç yaşta geçirilen kalp krizi daha mı riskli oluyor?

Çünkü damarlar yavaş yavaş tıkandığında kalp yan damarlar üretebiliyor. Ama gençken damarlar birden tıkandığında durum daha kötü oluyor. Biz müdahale etsek dahi ya hastayı kurtaramıyoruz. Ya da kalp çok büyük hasar görüyor. Genç yaştaki kalp krizinin nedeni az önce dediğim gibi anne-baba- hala- amca-teyze- dayı gibi birinci derecedeki yakınların kalp hastalığı geçirmiş olmalarıdır. Yapılan çalışmalarda da bunu kanıtlanmıştır.

Kalp krizi hiçbir belirti göstermeyebilir!

Kalp krizi genellikle kriz öncesi eforla gelen göğüs ağrısı ya da nefes darlığı gibi belirtiler veririrse de hiçbir ön bulgu olmadan da kalp krizi ortaya çıkabilir. Bu nedenle özellikle ailesinde kalp hastalığı ve hele hele ani ölümler olan kişilerin mutlaka belirli aralıklarla kardiyolojik kontrollerden geçmesi gerekir.

Ailesinde kalp hastalığı olanlar ne kadar sürede bir doktor kontrolüne gitmeli?

Özellikle 6 ayda bir kolesterol takibi yapılmalı. Çünkü ailesel olarak kolestrol yüksekliği vardır. Bu arada kolesterolün yemekle ilgisi yoktur. Yılda bir kez mutlaka kalp doktoruna giderek doktorunun gerekli gördüğü tetkikleri yaptırmalı. 

Genetiğinde kalp hastalığı olmayanlar için neler öneriyorsunuz?

Genetiğe de çok güvenmemek gerekiyor. Şeker hastalığına yakalanmak birçok sorunu beraberinde getiriyor. Kişi kendisine çok kötü davranırsa ailesinde kalp hastalığı olmaması bir yere kadar yararlı olabilir. Dolayısıyla spor yapmayı ve sigaran uzak durmayı bir yaşam şekli olarak görmemiz gerekiyor.