Batman Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü; her yıl 15-22 NisanTarihleri arasında kutlanan Turizm Haftası Kapsamında; Batman da bir ilki daha başlatarak faaliyetlerine Kültür - Sanat ve Edebiyatı eklediler; Bu ilk Kültür programında Batmanlı Eğitimci yazar, şair merhum Vahap AKBAŞ anısına kültür sanat ve edebiyat değerlerimizle zenginleştirilmiş kardeşlik öğeli sunumlarını yaptılar. Hem Batman halkının, hem katılımcı Halk ozanları (Aşıklar –Dengbejler), şair, yazar sanatçıların, programa ilgisi yoğun memnuniyetleri yüksekti.  

İl Kültür Müdürlüğü’nün özellikle (KARDEŞLİK) teması üzerinde yoğunlaşması Halklar kardeştir, Kültürlerimiz kardeştir, Türkülerimiz ve Şiirlerimiz de kardeştir sloganlarıyla bir kültür portalı oluşturması anlamlıydı.

Hülya ASLAN: Sn. Mehmet İhsan ASLANLI beyefendi kültür-sanat-edebiyat etkinlikleriniz, müzikle, edebiyatla, sanatsal görsellerle desteklenmiş dolu-dolu bir programdı, emeklerinizi saygıyla selamlıyor hoşgörünüze sığınarak birkaç noktayı soru şeklinde bilgilerinize arz etmek istiyorum.

Müzik sunum gecenizde aşıklar atışması sahnesinde halk ozanları; etkinliğin temasına değinerek, tüm halk ozanlarıyla kardeş olduklarını belirtip Dengbejleri’de kardeş ozanlar olarak sahneye davet ettiler. Sahne alan; 

DENGBEJ: “Bu çağrıya gönülden katılıyorum biz varız ancak yokuz,yok olmaktayız’’ diyerek sitemli bir girişle kılam söylediler.

Ben yazar olarak yazmak sorumluluğumu yerine getiriyor sizin de bu sosyal sorumluluğun neresinde olduğunuzu, içinde şıklar barındıran kapsamlı bir soru yönelterek görüşlerinizi almak istiyorum. 

Hülya ASLAN: Sn M.İhsan ASLANLI beyefendi; Batman İl Kültür Müdürlüğü, yok olmak üzere olan Dengbejlik Sanatının sosyal sorumluluğunun neresinde yer almaktadır?

SN.Kültür Md.M.İhsan ASLANLI - Günümüzde yok olmak üzere olan bu sanatın icracıları birkaç üstad kişi olarak kalmış onlarıda kaybedersek sanatı öğretecek devamını yetiştirecek Dengbej üstad sanatçılar kalmayacaktır. Bu hazin durum tarafıma iletilmiştir, geleceğe yönelik projelerim arasında ilk sırada yer verdiğim, önemsediğim bir sosyal projemdir. Basın olarak sizin de bana arz etmiş olmanızdan memnuniyet duydum, zira ben değerli Batman halkımızın kültür değerlerinin korunması geleceğe aktarılması ve devamı hususunda duyarlıyım. En kısa zamanda gerekli prosedürü başlatacağım inşallah.

Hülya ASLAN: DENGBEJ VE DENGBEJLİK SANATI NEDİR TARİFLERMİSİNİZ LÜTFEN?

SN.Kültür Md.M.İhsan ASLANLI - DENGBEJ: Dengbêj kelime manası olarak deng 'ses', bêj 'söyle'dir. Sese biçim, hayat, renk veren anlamındadır, Kürt halk ozanlarının, Kürtler tarafından söyleniş biçimidir, Kürt sözlü edebiyatında kilam ve stran söyleyen Dengbejler aynı zamanda folklorik yapının temel direği olan sözlü edebiyatın da taşıyıcılarıdır. Bazıları eserlerini erbane eşliğinde söyleselerde birçogu herhangi bir enstrüman kullanmazlar.

Deng-bêj, 'ses' ve 'söyle' anlamlarından öte 'haber veren', 'haber eden' anlamına gelmektedir. Dengbêjlik dil aracılığıyla; tarihi, sosyal ve kültürel içeriğe sahip bir gelenektir. Bu manada 'dengbêj' olaylardan ibaret bir tarihi bildirendir. 

Ünlü Dengbejler: Şakiro,Kavis axa, Garabete xaco Evdalê Zeynikê, Mehmed Arif Cizrevi

Hülya ASLAN: DENGBEJLİK SANATI ’ SOSYAL VE KÜLTÜREL DEĞERLERİMİZ ARASINDA SOSYAL STATÜYE KAVUŞTURULMUŞMUDUR?

SN.Kültür Md.Mehmet İhsan ASLANLI - Batman’ımıza gelen yerli -yabancı turist konukların istekleri doğrultusunda halk ozanlarımızı yani Dengbejlerimizi etkinliklerimize dahil etmek, Mezopotamya’nın kadim kültür akışını orijinal haliyle sunmak istiyorum, velevki imkânlar buna elvermemektedir, İlimizde mevcut Dengbej Evimiz az zaman önce kapatılmıştır. Dolayısıyle icracı hocalarına ulaşmak sosyal ve ekonomik anlamda sorun olmuştur.Kültür Merkezimiz bünyesinde açılan kurslara katılabilmeleri bu sanatın devamı için öğrenci kursiyer yetiştirmeleri noktasında bana başvuru yapılmış, ancak; henüz uygulamaya geçirilememiştir. Önümüzdeki günlerde bu eksikliklerimizi hızla telafi edeceğimize inanıyorum. Bu sanatın devamı için gerekli mekân (Dengbej Evi) temini, tesisi konusu önceliklerim arasındadır. En kısa zamanda Batman Belediyemize Sn. Başkanımıza arzedeceğim. 

Hülya ASLAN: KÜLTÜR BAKANLIĞI HALK ŞAİRLİĞİ ÜNVANI; DENGBEJLER İÇİN GEÇERLİMİDİR? İSTERLERSE BÖYLE BİR HAKLARI VARMIDIR?

SN.Kültür Md.Mehmet İhsan ASLANLI - Kültürlerimiz kardeştir bağlamında Dengbej’lerimizin de Kültür Bakanlığımız Halk Şairleri statüsünde yer alma hakları vardır, gerekli başvuruyu yaparak sınavlarına tabii olup istediklerinde bu ünvanı alabileceklerini düşünüyorum,temennim budur.

Hülya ASLAN: DENGBEJLİK SANATI İLE İLGİLİ ARAŞTIRMA YAZI VE BELGELER KAYNAK OLARAK HALKA SUNULMUŞMUDUR?

SN.Kültür Md.Mehmet İhsan ASLANLI - İl Kültür müdürlüğümüz merkezimizde açtığımız kütüphanemizin bir bölümünde; Kürt Halkımızın kültür değerlerini kapsayan kaynak kitaplarımız mevcuttur. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin 3 –cilt halinde bastırıp yayınladıkları “ANTOLOJİYA DENGBEJAN” adlı Antoloji kitabı kütüphanemize kültür kaynağımız olarak kazandırılmıştır.

Hülya ASLAN: KARDEŞLİĞE SANATSAL ÇAĞRINIZ DEVAM EDECEKMİDİR?

SN.Kültür Md.Mehmet İhsan ASLANLI - “ÖFKE VE KAVGAYI DEĞİL SABRI VE BARIŞI TERCİH EDİN, ÇÜNKİ; BU BİRLİĞİ VE BERABERLİĞİ OLGUNLAŞTIRIR’’ diyen 'Kürt Edebiyatının duayeni bilim ve sanat adamı merhum, Mele Ehmedê Xanî Hakkari’ nin kuşağıyız, kendileri ‘MEMUZİN’ adlı eserinde kardeşlik felsefesini çok mükemmel işlemiştir, dolayısiyle bizim kardeşlik felsefemiz ezelidir. 

Batman İl Kültür Turizm Müdürlüğü olarak çağrımız haftalık kutlamalar kapsamında kalmayıp yarınlara, geleceğe taşacak hem çağrımız, hem hizmetlerimiz hızla devam edecektir inşallah.

Hülya ASLAN: BATMAN HER YERDE OKUYOR SLOGANLI KANPANYANIZ TÜRKİYEMİZE VERİLEN BİR MESAJMIDIR?

SN.Kültür Md.Mehmet İhsan ASLANLI - Elbette en güzel mesajımızdır, Batman Valiliği’mizin başlatmış oldukları bu kanpanya, Batman’da değer ve ilgi görmüş ülkemizin diğer illeri de bizim uygulamalarımızı benimseyip kanpanyamızı ülke geneline yaymak kararı almışlardır. Kütüphanemiz sabah 08’den 22’ye kadar 14 saat açık olup Batman halkımızın hizmetindedir, İstanbul İlimiz dünya kültür sanat şehri olarak bizi takip etmiştir, dileğimiz odur ki tüm ülke genelinde mesajımız kabul görsün. Sizinde yakından şahit olduğunuz gibi gençlerimiz geç saatlere kadar ders çalışma imkanı bulmuş, hatta velileriyle, aile bireyleriyle birlikte kütüphanede zaman geçirir olmuşlardır. Hal- kımız ve biz bu durumdan çok memnunuz, Batman Valiliği’mizin başlatmış oldukları “BATMAN HER YERDE OKU- YOR’’ sloganlı okuma kanpanyası, Batman İl Kültür Müdürlüğü olarak bizim merkezimizde vücut bulmuştur. Bu konuyu Sn. Valimizin kendisinden röportajlamanızı tavsiye ederim sizin için bir randevu yazdırıyorum.

 Önce Vatan Gazetesi olarak ayrıca bir bayan yazar olarak kültürel etkinliğimize ve kültür değerlerimize gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ediyorum.

Önce Vatan Gazetesi’nin kültür sanata gösterdiği duyarlılık ve basın desteği için sizin nezdinizde; Gazetenin imtiyaz sahibi Sn.Abdullah AKOSMAN beyefendiye de selamlarımı iletiyorum.

Önce Vatan Gazetesi yazarı olarak ve kendi adıma; Batman İl Turizm Kültür Edebiyat ve Sanat Müdürü Sn. Mehmet İhsan ASLANLI beyefendiye: Kültürümüze verdikleri yoğun emek ve destekleri için, bu yoğun çalışmaları arasında basına zaman ayırıp gazetemize verdikleri değerli bilgiler ve açıklamalar için en derin şükranlarımı sunuyorum saygılarımla.