Haber: Mert Osman Erman
Oxford'un yılın kelimesi, genellikle gençler tarafından kullanılan romantik cazibe veya çekicilik için internet argosu olarak bilinen "rizz"dir.
Bu kelime, 2023'ün ruhunu, ethosunu veya öncupasyonlarını yansıtmak amacıyla seçilen sekiz kelimenin arasında yer alıyordu.
Liste, halk oylamasıyla daraltıldıktan sonra Oxford leksikografları tarafından nihai karar verildi.
Diğer adaylar, Swiftie'den beige flag'e ve situationship'e kadar geniş bir yelpazeye yayılmaktaydı.
Rizz nedir ve sizde var mı?
Bu kelime eğer Z Kuşağı değilseniz size bir şey ifade etmeyebilir.
Ancak, Oxford Üniversitesi Yayınları [OUP], Oxford İngilizce Sözlüğü'nü yayımlayan kuruluş, bu kelimenin, tarz, cazibe veya çekicilik ve romantik veya cinsel bir partneri etkileme yeteneği olarak tanımlandığını söylüyor.
Bu terim, "charisma" kelimesinin kısaltması olduğuna inanılıyor. Aynı zamanda "rizz up" gibi ifadelerde fiil olarak da kullanılabilir, bu da birisini etkilemek, baştan çıkarmak veya flört etmek anlamına gelir.
Temelde, "game" olarak tanımlanan yetenek, beceri ve çekicilik kullanarak diğerlerini cinsel olarak etkileme yeteneği olan daha yeni bir versiyonudur. Şortlisteye giren diğer kelimeler ne anlama geliyor?
- Beige flag (n.): Bir partnerin veya potansiyel bir partnerin sıkıcı veya orijinalitesiz olduğunu gösteren bir karakter özelliği; (ayrıca) karakteristik olmasına rağmen belirgin bir şekilde iyi veya kötü olmayan bir partnerin veya potansiyel partnerin özelliği veya alışkanlığı [taslak tanım]
- Situationship (n.): Formal veya kurulmuş kabul edilmeyen romantik veya cinsel ilişki.
- Parasosyal (adj.): Bir izleyici, hayran veya takipçinin, genellikle bir medya ünlüsü olan, bilinen veya önemli bir figür için hissettiği tek taraflı, karşılıksız samimiyet duygusunu belirten bir ilişki (yanlış bir şekilde) ünlüyü bir arkadaş gibi tanıdığı ilişki.
- Heat dome (n.): Belli bir coğrafi bölge üzerinde kalıcı bir yüksek basınçlı hava sistemi, altında sıcak hava kütlesini hapsettiği [taslak tanım]
- Swiftie (n.): Şarkıcı Taylor Swift'in fanı olan bir hayran [taslak tanım]
- Prompt (n.): Bir yapay zeka programına, algoritması vb. verilen bir talimat, içeriği belirleyen veya etkileyen [taslak tanım]
- De-influencing (n.): Belirli ürünleri satın almaktan kaçınma veya mal tüketimini azaltma konusunda insanları caydırma pratiği, özellikle sosyal medya aracılığıyla [taslak tanım]
OUP, taslak tanımın, leksikograflar tarafından "Yılın Kelimesi kampanyası için tasarlanan" bir tanım olduğunu ve taslak tanımı olmayan kelimelerin zaten OED'de bulunduğunu açıkladı.
OUP, geri kalan kelimelerin "dayanıklılıkları, frekansları ve kullanım genişliklerinin değerlendirmesinden sonra" sözlüklere eklenebileceğini belirtti.
YouTuber ve Twitch yayıncısı Kai Cenat, terimi arkadaşlarıyla kullandığı için terimin popülerleşmesine geniş çapta katkıda bulunan kişi olarak kabul ediliyor.
Bu yıl kelimenin kullanımı artmaya devam etti ve Haziran ayında oyuncu Tom Holland, Buzzfeed'e rizz'in sırrını sorduğunda bu teriminin arkasındaki sırrı açıkladı.
Holland, "Benim hiç rizz'im yok. Sınırlı rizz'e sahibim," dedi ve kız arkadaşı Zendaya'yı "uzun oyun" oynayarak etkilediğini açıkladı.
Geçen yılın Oxford yılın kelimesi "goblin mode"du, başka bir argo terimi olan ve "özürsüzce kendi isteğiyle, tembel, durgun veya aç gözlü" davranışı tanımlayan bir terimdi.
Oxford Dilleri Başkanı Casper Grathwohl, "goblin mode"un pandemiden sonra birçok insanla rezonans bulduğunu belirtti, ancak "rizz" gibi zıt bir kelimenin öne çıkmasının ilginç olduğunu söyledi.
Grathwohl, kelimenin muhtemelen "2023'ün baskın bir ruh halini ifade ettiğini, zorlu birkaç yılın ardından daha fazla kişinin kendilerini açtığını ve kim oldukları konusunda güven bulduğunu" söyledi.
Grathwohl, internet kültüründen türeyen kelimelerin ve ifadelerin "gündelik konuşma dilinin giderek daha fazla bir parçası haline geldiğini" sözlerine ekledi.
Sekiz kelimenin şortlisti, Oxford Üniversitesi Yayınları'ndaki dil uzmanları tarafından seçildi.
Bu liste daha sonra Kasım ayının sonlarında halk oylamasına sunuldu, alanı dört finalist arasında daralttı, ardından uzmanlar nihai seçimi yaptı.
Kasım ayında Collins Dictionary'nin yapıcıları, 2023'ün kelimesini "yapay zeka" olarak açıklamışlardı.
