Haber: Mert Osman Erman
Ukrayna'daki savaşın hüküm sürdüğü şu dönemde, vatansever olmamakla suçlandılar ve videoları pişmanlık dolu oldu.
Aynı zamanda, tam ölçekli işgalin neredeyse iki yıl önce başlamasından bu yana giderek yaygınlaşan bir özür videosu kültürüne katılmışlardı.
Ancak bu videoların birçoğu, Rus pop sahnesinin yüksek ve güçlüleri kadar çok daha fazla baskı altında kalan insanlar tarafından yayınlanıyor ve özür dileme eğilimi, Kremlin'in resmi ideolojisine karşı iddia edilen suçlar nedeniyle.
Bu videoların amacı, Rus hakları avukatı Dmitry Zakhvatov'a göre çift yönlüdür.
Ukrayna'ya karşı eleştirenlere utanç vermek ve "savaşı desteklemeyen ancak henüz bunu kamusal olarak söylemeye cesaret bulamayanları korkutmak"tır, dediği gibi Kavkaz Realii web sitesine.
Bu trend, özür videolarının ilk kez 2015'te Kuzey Kafkasya'daki Rusya cumhuriyeti Çeçenistan'da sosyal medyada veya yerel devlet televizyonunda ortaya çıktığında ön plana çıktı.
Videoların çoğu, insanların Çeçenistan'ın lideri Ramzan Kadirov'u eleştirdikleri için özür dilemelerini gösteriyordu.
Bir tanesinde bir adam, eşcinsel olduğu için özür diledi. Diğerinde, Chechen liderini eleştiren bir adam, "Putin Başkanım Benim En İyi Arkadaşım" adlı bir şarkı söylediği için özür dilediği bir adamı gösteriyordu. Videolar hızla Kuzey Kafkasya'nın diğer bölgelerine yayıldı ve bazıları polis tarafından yayınlandı.
Karachay-Cherkessia içişleri bakanlığından birinde, bir adamın sadece bir tanga giyerek dağdan kayması nedeniyle özür dilediği bir video yayınlandı, bu da komik karakter Borat'ın giydiği gibi.
Daha yakın tarihli olarak, Rusya'nın 2022'deki Ukrayna işgalinden bu yana, kendi "özel askeri operasyonu" olarak adlandırdığı şeye karşı eleştiren birçok video ortaya çıktı.
Bunlardan bazıları resmi polis hesapları aracılığıyla sosyal medyada yayınlandı. Birçok diğer video, pro-savaş aktivistleri veya devlet medyası tarafından paylaşıldı, ancak bunların da bir miktar polis müdahalesi olduğu görülüyor.
Bu videolar, tipik olarak polis karakollarının boş odalarında çekildi ve polis raporlarına özgü dil kullanıldı.
Geçen yıl haziran ayında, Sharlot adlı bir şarkıcı pasaportunu yaktı ve "suçlu bir Rusya vatandaşı olmak istemediğini, bunun yerine Ukrayna halkına destek olmak istediğini" söyledi. Tutuklandı ve kısa süre sonra "ne olup bittiğini anlamama bir düşüş" için özür dilediği bir videoyla ortaya çıktı.
Başka bir örnekte, Moskova'daki bir blog yazarı olan Nekoglay, polisin kendisini soyup dövdükten sonra bir plastik şişe ile ona tecavüz etmeye çalıştığını söyledi. Özür videosu, resmi haber ajansı Ria Novosti aracılığıyla yayınlandı ve kendisini Rus askerini Ukrayna dron saldırısına karşı savunan bir kliği parodi yaptıktan sonra kaydedildi.
Özür videolarının çoğu zorlama altında kaydedildiği yönünde suçlamalar var. Örneğin, Moskova'daki bir blog yazarı olan Nekoglay, polisin kendisini soyup dövdükten ve plastik bir şişe ile ona tecavüz etmeye çalıştıktan sonra kamerada görünmesine zorladığını söyledi.
Özür videoları ayrıca Ukrayna'nın Rus işgali altındaki bölgelerinde savaş karşıtı kişileri rezil etmek için de kullanılıyor.
Rus insan hakları web sitesi OVD-Info tarafından işgalin başlamasından neredeyse 16 ay süresince izlenen özür videolarının üçte ikisi aslında Kırım'ın işgal edilmiş bölgesinden geldi.
Rus sosyal antropolog Aleksandra Arkhipova, videoları "suçluluk ve utanç ritüelleri" olarak tanımlıyor ve bunları mahkeme dışı ceza olarak nitelendiriyor. "Bu içsel özgürlüğü ihlal ediyor. Bu norm haline geldi, bu çok kötü. Birisi bir şeyi yanlış yaparsa, yapması gereken ilk şey özür videosu kaydetmektir" diyor.
Kırım'da bir kadın, sosyal medya hesaplarında Ukrayna şarkıları paylaştığı için özür diledi ve bir başkası Ukrayna bayrağının mavi-sarı renklerinde çeşitli nesnelerin fotoğraflarını paylaştığı için özür diledi.
Donetsk'te işgal altındaki bir kukla tiyatrosu aktrisi, TikTok'ta Ukrayna şarkı
ları paylaştığı için özür dilediğini söyledi ve bunu polisin baskısıyla yaptığını belirtti. "Ya bu videosu kaydedersin ya da... hapise gidersin ve çocuğun yetimhaneye gider," diye bir polisin kendisine söylediğini aktardı.
Bayan Arkhipova, videoların Rusya'nın aşırı baskıcı bir baba gibi davrandığı bir ürün olduğuna inanıyor. "Diğer herkes, kendi yasal ajansları olmayan çocuklardır. Baba her zaman haklıdır. Bu yüzden bir şeyi yanlış yaparlarsa, babalarına özür dilemeleri gerekir."
O da Rus yetkililerin baskısı altına girmiştir ve onu "yabancı ajan" olarak belirlemişlerdir.
