2018 verilerinin açıklanmasıyla her 68 çocukta bir görülen otizm 2018 itibariyle her 59 çocukta bir görülmeye başlanmıştır. Bu çok ciddi bir artıştır ve acilen tüm dünyanın önlem alması gerekmektedir.

OTİZM NEDİR?

Otizm 0-3 yaş arasında başlayan sosyal yetersizliğe iletişim problemleri ve takıntılı davranışların eşlik ettiği bir bozukluktur. Otizm nöro-biyolojik yani beyinle ilgili bir sorundur. Otizmin nedeni hala tam olarak bilinememektedir. Bazı araştırmalar genetik bozukluk olduğunu desteklemekte, bazı araştırmalar vücuda giren gluten ve çinkonun otizm riskini arttırdığını söylemekte olsa da kesin nedeni saptanmış değildir. Otizm hamilelik sırasında tanılanamamaktadır. Erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla daha fazla görülmektedir. Otizm bir hastalık, ruh hastalığı veya eksiklik değildir. Tamamen beynin farklı işleyişle ilgilidir.

OTİZMİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Otizmin belirtiler üç kategoride incelenmektedir. Sosyal yetersizlik, iletişim sorunları ve takıntılı davranışlar. Bunların içeriğine gelin birlikte göz atalım. Göz teması kurmamak, adı ile seslenildiğinde adına tepki vermemek, söyleneni işitmiyormuş gibi davranmak, iki yaşından büyük olup tek bir kelime söylememek,  hiç konuşmamak veya anlamsızca konuşmak, konuşurken karşı tarafı sürekli tekrar etmek, kalabalıktan ziyade tek başına olmayı tercih etmek, kalabalığa girdiğinde öfke nöbetleri geçirmek, akranlarıyla olmayı tercih etmemek, dokunmaktan hoşlanmamak, takıntılı hareketler sergilemek (kanat çırpmak, parmak ucunda yürümek, sallanmak gibi), dönen nesneleri izlemek, rutinlerinin değişmesine aşırı tepki vermek (kahvaltı saatinin değişmesi veya oturduğu yerin değişmesi gibi).

Fakat bu bahsettiğim belirtiler tüm otizmli çocuklarda aynı derecede görülmez. Her çocuk birbirinden farklıdır. Örneğin otizmli bir çocuk hiç konuşmazken diğeri konuşabilir. Otizm bireylerin dış görünüşünden anlaşılabilecek bir sorun değildir. Fiziksel olarak normal gelişim gösteren bireylerle aynıdırlar. 

OTİZMİN TEDAVİSİ NEDİR?

Otizmi komple ortadan kaldıracak bir tedavi veya ilaç henüz yoktur. Bilinen tek tedavisi erken ve yoğun özel eğitimdir. Özel eğitimle birlikte doktorların önerdiği ilaçlar da kullanılmaktadır. Ebeveynler yukarıda bahsettiğim belirtilerden üç dört tanesini gözlemliyorsa vakit kaybetmeden bir çocuk psikiyatristine başvurmalıdır. Erken tanı alıp erken özel eğitime başlanmalıdır. Erken eğitimin amacı otizmli bireylere yapması gereken davranışları öğretmek, problem davranışlarını azaltmak, bağımsız yaşaması için gerekli olan becerileri öğretmek, çocuğun toplumla iç içe yaşamasını sağlayabilmektir. Normal gelişim gösteren çocuklar davranışları, becerileri karşısındaki bireyleri rol model alarak, taklit ederek öğrenirler. Örneğin normal gelişim gösteren bir çocuğa dişini fırçalamayı bir kere gösterdiğinizde öğrenebilir yahut hiç göstermeden ebeveynlerini taklit ederek öğrenebilir. Fakat otizmli bir çocuğa öğretmek aylarınızı alabilir. Dolayısıyla erken yaşta nitelikli, yoğun ve gerçek özel eğitime başlamak otizmli çocuğun gelişimi için çok mühimdir. 

Yine kesin olmamakla birlikte erken yaşta çocukların tablet ve telefonla oynamasının otizme sebep olduğunu savunan görüşler vardır. Sevgili ebeveynler lütfen çocuklarımızı en az 3 yaşına kadar tablet ve telefonlardan uzak tutalım. Çocuklarımıza gerçekten oynayabileceği aktiviteler, alanlar yaratalım. Teknolojik aletleri eğer vereceksek sınırlı bir şekilde bizim denetimimizde kullanmalarını sağlayalım. Otizm git gide çığ gibi büyümekte. İnanın ki durum çok ciddi. Son olarak; “OTİZMİN FARKINDAYIZ, ONLARIN YANINDAYIZ!”