DARFUR - Birinci Dünya Savaşı'nda 35'inci Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad'ın cihat çağrısı üzerine İngilizlerle savaşarak şehit olan Darfur Sultanı Ali Dinar'ın kasrı, savaşa ve zamana meydan okuyor.

Sudan'ın batısındaki Kuzey Darfur eyaletine bağlı El-Faşir'de bulunan ve bir kısmı müzeye dönüştürülen Sultan Ali Dinar Kasrı, bölgede yaşanan büyük savaşlara ve yaklaşık 100 yıldır herhangi bir bakım yapılmamasına karşın şartlara direniyor.

Bir ev ve saraydan ziyade resmi işlerin yapıldığı devletin gücünün, elde ettiği ganimetlerin sergilendiği, yabancı misafirlerin ağırlandığı resmi bir kompleks olarak kullanılan kasrın Türk bir mimar tarafından 19'uncu yüzyılın sonuna doğru inşa edildiği ifade ediliyor.

TİKA, Sultan Ali Dinar Kasrı'nı restore edecek

Ali Dinar Müzesi Müdürü Abdurrahman es-Sıddik, AA muhabirine yaptığı açıklamada "Darfur Sultanlığı, bir zamanlar bölgenin en önemli güçlerinden biriydi, hem iktisadi hem de siyasi yönden kuvvetliydi, büyükbaş hayvancılık, deri ve fildişi ticaretinde mühim bir merkezdi" ifadelerini kullanıyor.

Darfur Sultanlığı'nın İslam dinine olan bağlılığına ve bölgede yayılmasında oynadığı önemli role değinen Sıddik, "Kabe'nin örtüsü Mısır'dan gider diye bilinir ancak işin aslı öyle değildir; Her yıl Darfur'da toplanan fildişi, deri ve diğer ürünler Mısır'a gönderilerek satılır ve Kabe'nin örtüsü o parayla satın alınırdı, dolayısıyla Kabe'nin örtüsünü Darfurlular gönderirdi" diye konuştu.

Darfur'un son sultanı Ali Dinar'ın kasrının restorasyonunu, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nın (TİKA) yapacağını ifade eden Sıddik, "Darfur-Osmanlı ilişkileri eskiye dayanıyor. Dinar, Osmanlı'ya yardım ederken şehit oldu. Yıllar sonra buralara tekrar gelen Osmanlı'nın torunları da kasrı restore etme sözü verdi" dedi.

Onaltıncı yüzyılda kurulan ve Hilafet merkezi konumundaki Osmanlı Devletine biat eden Darfur Sultanlığı, İngilizlere karşı 1881'de Sudan'da başlayan Mehdi direnişine destek vermiş 1'nci Dünya Savaşı'nda da Osmanlı Padişahı ve Halifesi V. Mehmed Reşad'ın cihat ilanı üzerine İngilizlere karşı Osmanlı'nın yanında yer almıştı.

Osmanlı'dan gönderilen bir kısım silah desteğiyle beraber Sultanlığın başkenti El-Faşir'de İngiliz kuvvetleriyle savaşan ve modern silahlarla donatılmış İngilizlere karşı tutunamayarak Darfur'un batısındaki Mara dağları bölgesine çekilen Dinar, 6 Kasım 1916'da şehit edilmişti.