Konya Özel Büyükşehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Uzm. Dr. Sinan BAĞÇACI, tedavisini üstlendiği gazeteci Hasret Dilek Delier’e verdiği röportajda Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Tedavisi hakkında bilgi verdi.

Uzm. Dr. Sinan BAĞÇACI; 2002 - 2008 Meram Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi 2008 - 2013 Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Eğitimi, 2008 - 2013 Meram Tıp Fakültesi FTR Uzmanlık ve Asistanlık Eğitimi aldı. 2013 - 2015 Hakkari Devlet Hastanesi İdareci Uzman Doktorluk görevinde bulundu. 2015’den bu yana Büyükşehir Hastanesinde görev yapan, Uzm. Dr. Sinan Bağçacı, Terapötik Enjeksiyon, Manuel Terapi, Nöral Terapi ve Çene Eklemi kursları almıştır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon nedir? Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bir bütün olarak düşünülebilinir mi?

-Uzm. Dr. Sinan Bağçacı; Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, fiziksel ve fonksiyonel bozuklukların tanı ve tedavisini kapsar. Fizik tedavi, vücuda dışarıdan uygulanan sıcak, soğuk uygulamalar, elektrik akımları, masaj ve egzersiz ile ağrıyı kesmeye yönelik uygulamaları içeren ve kas iskelet sistemi hastalıklarında ya da yararlanmalarında uygulanan ilaç dışı bir tedavi şeklidir. Ağızdan verilen tedavilere ek olarak ya da tek başına uygulanabilir.
Rehabilitasyon ise doğuştan veya sonradan ortaya çıkan, kaybedilmiş hareket kabiliyetinin tekrar kazandırılmasına yönelik tedavidir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Servisinde Tanı, Tedavi ve Takip Yaklaşımları nelerdir?

-Tüm kas-iskelet sistemi hastalıklarının, bel,boyun ağrısı tüm romatizmal hastalıkların, ağrılı durumların, ortapedik cerrahi sonras, sinir sıkışmalarını, beyin-omurilik ve periferik sinir felçlerinin İnme ve serebral palsi, nörolojik, eklem sertliği ve katılığı-kısıtlılığı, omuz, kalça, el, ayak bileği, Spastisite, Multiple Skleroz (MS),kırık ve travma gibi hastalık ve durumların akut ve kronik durumlarının tanı, tedavi ve takibi yapılmaktadır.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları, tıbbi (medikal-ilaçla) ve cerrahi (ameliyatla) tedavisi mümkün olmayan birçok hastalıkta ve kronik ağrılı durumlarda, fonksiyonel kısıtlılıkta etkili bir tedaviye olanak sağlar.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları, tıbbi ve cerrahi tedaviler yetersiz-etkisiz-gereksiz ise, hastalığın müzminleşme ve ilerleme ihtimali varsa, günlük yaşantı olumsuz etkileniyorsa veya sakatlık gelişmişse yararlı ve gerekli olabilir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları nelerdir?

-Hastalığın durumuna göre uygun bir fizik tedavi programı planlanır. Fizik tedavi, uzman hekim denetiminde yapılmalıdır. Bu tedavi programı ilaç ve fizik tedavi ajanlarının uygulanması ve terapötik egzersizlerden bir veya birkaçını içerebilir.
-Soğuk tatbiki,
-Yüzeyel ısı (infraruj, sıcak paket, parafin, girdap banyosu)
-Derin ısı (ultrason, kısa dalga diatermi, radar)
-Elektroterapi (tens, elekrostimülasyon, vakum-enterferans, diadinami, galvanık-faradik akım)
-Hidroterapi (kontrast banyo, kaplıca tedavisi, su altı masaj-Mekanoterapi (mobilizasyon ve manipülasyon, traksiyon, pnömatik kompresyon, splint, breys, korse, bandaj, baston vs destekleri)
-Tedavi edici egzersiz uygulamaları, manuel terapi gibi fizik tedavi yöntemlerinden biri veya bir kaçını içerebilir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?

- Ağrının azaltılması
- Kasların gevşetilmesi,
- Dolaşımın olumlu yönde etkilenmesi
- Enflamasyonun giderilmesi
- Fonksiyonların restore edilmesi, hareketin artırılması, kasların güçlendirilmesi ve koordinasyonun sağlanması
- İlaç gereksiniminin azaltılması
- Postür(duruş) bozukluklarının önlenmesi ve düzeltilmesi olarak sayılabilir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon kapsamındaki tedaviler nelerdir?

1. Akut ve kronik ağrı tedavisi
2. Romatizmal hastalıklar tedavi ve takibi
3. Ortopedik rehabilitasyon ve spor yaralanmaları
4. Nörolojik ve nöromuskulaer hastalıkların rehabilitasyonu
5. Pediatrik rehabilitasyon
6. Metabolik kemik hastalıkları (Osteoporoz vb.)
7. Doğumsal veya edinsel eklem ve kemik bozuklukları
8.Yanık sonrası rehabilitasyon
9. Kardiyak rehabilitasyon
10. Geriatrik rehabilitasyon

Fizik Tedavinin süresi ne kadardır?

-Hastalığa göre değişmekle birlikte, her seans 1-1,5 saat sürecek şekilde 10-20 seans uygulanmaktadır.

Fizik Tedavi Uygulamaları ağrılı mıdır?

-Fizik tedavi uygulamaları sırasında hasta ağrı duymaz. Ancak, hastada eklem kısıtlılığı mevcutsa, örneğin omzunu kaldıramıyorsa, o zaman fizyoterapist, germe egzersizleri yapacağından hafif ağrı olabilir.

Fizik Tedavi kimlere uygulanır?

-Omuz,  kol, bacak, dirsek, ayak, el bilek eklemleri ve çevresi dokular, bel, sırt, boyun gibi omurga bölgelerinde değişik nedenlere bağlı olarak ağrı ve fonksiyon bozukluğu olanlara, iltihabı romatizmal hastalıkların aktif döneminde olmayanlara,başta ortopedik ameliyatlar olmak üzere bazı cerrahi girişimler sonrasında kaslarında güçsüzlük, eklemlerinde sertleşme, fonksiyon kısıtlılığı olanlara fizik tedavi uygulanır. Beyin, sinir hasarı sonucunda gövde, kol ve bacaklarda tam veya kısmi felç gelişenlere hareket sistemi dışında lenf dolaşımının bozulması sonucu kol ve bacaklarında şişme oluşanlara uygulanır.

Fizik Tedavinin sakıncalı olduğu durumlar nelerdir?

-İltihabi (enflamatuar) romatizmal hastalıkların aktif dönemleri (eklemlerin, şiş, sıcak ve ağrılı olduğu dönemler), damar tıkanıklıkları, varisler, açık yaralar ve iltihaplı bölgeler üzerine uygulama sakıncalıdır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamalarının faydaları nelerdir?

-Ağrı, uyuşukluk, karıncalanma, güçsüzlüğün azalması ve geçmesi, fonksiyonların artması, yan etkisinin çok nadir olması ve olduğunda hafif ve geçici olması, birçok durumda gereksiz tıbbi ve cerrahi tedavileri engellemesi, daha az ilaç kullanılmasını sağlaması, ilaçla ve ameliyatla tedavisi mümkün olmayan diğer birçok hastalıkta etkin tedavi  sağlaması, hastalıkların kronikleşmesini (müzminleşmesini) ve ilerlemesini engellemesi, hayat kalitesini arttırmasıdır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamalarının olası risk ve yan etkileri nelerdir?

-Yan etki ve riskleri oldukça az olan tedavi yaklaşımlarıdır. Bununla birlikte, nadir de olsa cilt kızarıklıkları, hassasiyet gibi istenmeyen etkiler görülebilir. Çok daha nadir görülen önemli riskler cilt yanıkları, kalp ritim bozuklukları, ciltte aşırı duyarlılık, kan basıncı değişiklikleri, eklem kısıtlılıklarının açılması sırasında kas-tendon hasarlanması-kopması, elektrik çarpmasıdır. Riskler uygun teknik, yeterli tıbbi malzeme ve deneyimli tıbbi personel varlığında nadiren görülmektedir. Bu durumların görülme sıklığını en aza indirmek için uygulama öncesi tıbbi durumunuz hakkında doktorunuza detaylı bilgi vermelisiniz. Bilinen ilaç alerjisi durumlarını, hastalıklarınızı doktorunuza belirtmelisiniz.

Fizik Tedavinin Yapılmaması ne gibi problemlere neden olur?

-Fizik tedavi destekleyici tedavi yöntemidir. Uygulanmaması hayati riske yol açmaz, ancak ağrıyı dindirme, fonksiyonları düzeltmede etkin bir yöntemdir. Önerilen tedavi yönteminin kabul edilmediği durumlarda, uygun tedavi yapılamamasına bağlı sağlığınızdaki bozukluk, ağrı ve fonksiyon kayıplarınızın devam etmesi veya ilerlemesi şeklinde olabilir.

Fizik Tedavide Yüksek Teknolojinin Kullanımı hakkında bilgi verir misiniz?

-Rehabilitasyon hizmetleri öncelikle dikkatli ve özenli insan çalışmasını sonra da gerekli alet ve cihazların varlığını gerektirir. Yüksek teknolojik cihazlar son yıllarda kullanıma girmiş ve fizik tedavi alanında önemli kolaylıklar sağlamıştır. Özellikle robotik tedavi, hastalar için gerekli spesifik egzersizlerin yaptırılmasında günden güne daha fazla kullanılmaktadır. Son yıllarda birçok bilimsel gelişme yaşandı. Mühendis Bilim insanları, bir yandan mevcut yaşamımızı kolaylaştıracak yeniliklere imza atıyor. Çiplerle teşhis ve tedavi imkânlarına olanak sağlanacak çalışmalarda bulunuyor.

Hacamat yaptırmak zararlı mı hocam?

-Uzman tarafından yapılan hacamatın kişiye hiçbir zararı yoktur. Ancak hacamatı toplumumuz da bilinçli olan veya olmayan herkes yapmaya kalkışıyor. Bu da hacamat yaptıran kişilerin sağlıklarını tehlikeye atıyor ve  ciddi hasarlara yol açıyor. Bel tutulmasına ve boyun tutulması gibi sorunların giderilmesinde fayda sağlıyor. Çeşitli hastalıkları önlüyor ve kişilere adeta şifa saçıyor. Fakat dediğim gibi uzman kişiler tarafından ve bilinçli bir şekilde yapılması takdirde fayda sağlar.

Verdiğiniz tüm bilgiler için teşekkür ederim hocam.

-Rica ederim. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon hastalarının çekinmeden tedavi görmeleri ve bilgilendirme fırsatı verdiğiniz için biz teşekkür ederiz. Dileriz verdiğimiz tedaviden sağlığınıza kavuşur, sadece bizleri ziyaret için gelirsiniz. Sizin gibi değerli gazetecileri her zaman bekleriz.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezindeki ekibe;

-Tedaviye başlamadan önce müthiş bir ağrı ve acı ile boğuşurken, tedavimin bitiminde yüzümde bir gülümseme ile teşekkür etmek istiyorum. Öncelikle tedavimde sürekli bir dost gibi bana yardımcı olan güler yüzlü sevgili doktorum Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzm. Dr. Sinan Bağçacı’ya, Fizyoterapist ve Manuel Terapist Elif Nur Yılmaz’a, Fizik Tedavi Teknikeri Merve Türedi’ye, Fizik Tedavi Teknikeri Fatma Nur Naz’a, Tıbbı Sekreter Sibel Özüdoğru’ya, Tıbbı Sekreter Mihrican Şahin’e canı gönülden teşekkür ederim. Tedavim süresince bana gösterdikleri ilgi, alaka ve samimiyet benim iyileşmem de büyük etki göstermiştir.