ANKARA/İSTANBUL

Bu yılın ekim ayında yıllıklandırılmış dış ticaret açığı 84 milyar 788 milyon dolarla 21 ayın en düşük seviyesine geriledi.

Dış ticaret açığı ekim ayında 6 milyar 252 milyon dolarla piyasa beklentisi olan 6,6 milyar doların altında gerçekleşti. Bu gelişmede ihracatın ekim ayında geçen yılın aynı döenmine göre yüzde 7,3 artması ve ithalatın da aynı dönemde yüzde 1,5 azalması etkili oldu.

AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, ekim ayında 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı düşüşünü sürdürerek, 84 milyar 788 milyon dolarla son 21 ayın en düşük seviyesine geriledi. Kümülatif dış ticaret açığı ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,7 oranında daraldı. Dış açık 2013 ekim ayında 97,1 milyar dolar düzeyindeydi.

Dış ticaret açığı aylık bazda incelendiğinde açıktaki daralmanın sürdüğü gözlendi. Ekim ayında dış ticaret açığı 6 milyar 252 milyon dolarla son 7 ayın en düşük seviyesine geriledi. Ekim ayında dış ticaret açığı eylül ayına göre yüzde 10,6 ve geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 15,8 daraldı.

İhracatın ithalatı karşılama oranı da ekim ayında yüzde 67,4 ile son 7 ayın en yüksek seviyesi gördü. Aynı zamanda bu oran 2014 yılının en yüksek 3. ihracatın ithalatı karşılama oranı oldu.

Dış ticaret açığındaki iyileşme cari işlemler açığına da olumlu katkı sağlıyor. Eylül ayında kümülatif cari işlemler açığı 46 milyar 731 milyon dolarla son 45 ayın en düşük seviyesine gerilemişti.

Ekonomide yeniden dengelenmenin petrol fiyatlarındaki düşüşün de katkısıyla sürdüğüne işaret ettiğini belirten analistler, ekim ayı cari işlemler açığının 1,5-2 milyar dolar olacağını ve yıllıklandırılmış cari açığın 45 milyar dolarla son iki yılın en düşük seviyesinde gerçekleşebileceğini öngörüyor.

Petrol fiyatlarındaki son düşüşlerin korunacağı düşüncesiyle, gelecek dönemde dış ticaret açığında ve dolayısıyla cari işlemler açığında olumlu bir seyir görmeye devam edebileceğini tahmin eden analistler, cari işlemler açığının milli gelire oranının yılsonunda yüzde 5,7 düzeyinde gerçekleşeceğini hesaplıyor.

İhracat arttı, ithalat düştü

TÜİK ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan Ekim 2014 Geçici Dış Ticaret İstatistikleri açıklandı. 

Buna göre,  ihracat ekimde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,3 arttı ve 12 milyar 933 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemdeithalat yüzde 1,5 azalarak 19 milyar 185 milyon dolar oldu.

Bu dönemde, dış ticaret açığı ise yüzde 15,8 azalarak 6 milyar 252 milyon dolara geriledi.

İhracatın ithalatı karşılama oranı, geçen yılın ekim ayında yüzde 61,9 olarak gerçekleşirken, bu yılın aynı ayında yüzde 67,4'e yükseldi.

İhracat, yılın 10 ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,6 artarak 131 milyar 391 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde ithalat yüzde 3,9 düşerek 199 milyar dolara, dış ticaret açığı ise yüzde 18,2 azalarak 67 milyar 611 milyon dolara geriledi.

Türkiye'nin AB'ye ihracatı arttı

Dış ticaret istatistiklerine göre, AB'nin ihracattaki payı 2013 ekim ayında yüzde 43,8 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 44,2 oldu. AB'ye yapılan ihracat, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 8,1 artarak, 5 milyar 711 milyon dolara ulaştı.

Almanya, 1 milyar 283 milyon dolar ile geçen ay en fazla ihracat yapılan ülke olurken, bu ülkeyi 860 milyon dolarla İngiltere, 857 milyon dolarla Irak ve 566 milyon dolarla İtalya izledi.

İthalatta ise ilk sırayı  2 milyar 79 milyon dolar ile Çin aldı. Çin'i 1 milyar 798 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 732 milyon dolarla Rusya, 997 milyon dolarla İtalya takip etti. 

İthalatta ilk sıra mineral yakıt ve yağlarda

Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi 1 milyar 413 milyon dolarla "Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı" oldu.  "Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları" 1 milyar 85 milyon dolarla 2. sırada yer aldı. 

Ekimde en fazla ithalat yapılan fasıl, 4 milyar 318 milyon dolarla "mineral yakıtlar ve yağlar" oldu. Bu faslı, 2 milyar 182 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları" izledi. 

İmalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı geçen ay yüzde 92,6 olarak gerçekleşti. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 31,1 oldu.

İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 77, yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 14,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı yüzde 43,3 olarak kayıtlara geçti. 

AA Finans "Dış Ticaret Beklenti Anketi"

AA Finans "Dış Ticaret Beklenti Anketi"nde, ekimde ihracatın 12,9 milyar dolar, ithalatın 19,5 milyar dolar, dış ticaret açığının ise 6,6 milyar dolar olacağı tahmin edilmişti. 11 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirilen anket sonuçlarına göre, yıl sonu dış ticaret açığı beklentilerinin ortalaması da 82,8 milyar dolar olmuştu.

Türkiye'nin ihracatı eylülde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,6 artarak 13 milyar 660 milyon dolar, ithalatı yüzde 0,2 azalarak 20 milyar 585 milyon dolar ve dış ticaret açığı 6 milyar 925 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.