NEWPORT - Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığındaki heyetin temsil ettiği NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, Birleşik Krallık'ın batısındaki Galler'in Newport şehrinde başladı.

Yoğun güvenlik önlemleri altında Celtic Manor tesisinde yapılan ve iki gün sürecek zirvenin gündeminde Ukrayna'daki kriz ve Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütünü oluşturduğu tehdit bulunuyor. Zirveye NATO üyesi ve ortak ülkelerden 60 ülke liderinin yanı sıra Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan üst düzey yetkililer katılıyor. 

Zirvede NATO üyesi olmayan Ukrayna'nın Devlet Başkanı Petro Poroşenko da bulunuyor. Zirveye katılan liderleri Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le yaptığı görüşmeyle ilgili bilgilendirecek olan Poroşenko ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da bugün görüşmesi bekleniyor.

NATO, Ukrayna krizinden dolayı Rusya'ya karşı tutumunu sertleştirmek konusunda baskı altında. Bu çerçevede zirveden, Ukrayna ve benzeri krizlerde olası tehditlere karşı etkili şekilde karşı koyabilmek için "Öncü Güç" oluşturulması kararının çıkması bekleniyor. Çok hızlı hareket edebilecek bu gücün 48 saat içinde dış tehditle karşı karşıya kalan bir NATO ülkesine konuşlandırılması mümkün olabilecek.

Zirve çerçevesinde ayrıca NATO ülkelerinin dışişleri ve savunma bakanları mevkidaşlarıyla ikili görüşmeler yapacak. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Savunma Bakanı İsmet Yılmaz'ın da zirve boyunca mevkidaşlarıyla görüşmeler yapması bekleniyor.

Obama ve Cameron'dan IŞİD'e karşı ortak mücadele sözü

Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütünün oluşturduğu tehdit de zirvede ele alınacak. Zirve öncesi ABD Başkanı Barack Obama ve İngiltere Başbakanı David Cameron, ortak kaleme aldıkları makalede, IŞİD tehdidine karşı mücadele etmek konusundaki kararlılıklarını vurguladı. Liderler, ayrıca NATO'nun Avrupa'nın doğusundaki güçlü varlığının Ukrayna'ya müdahale eden Rusya'yı uyarmak için önemli olduğunu kaydetti. 

Zirve çerçevesinde ABD ve Birleşik Krallık'ın NATO üyesi ülkelerin savunma harcamalarını artırmalarını talep etmesi bekleniyor. 

NATO zirvesinin ilk gününde Afganistan toplantısı ile Ukrayna'daki krizin ele alınacağı oturumlar düzenlenecek. Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAF) görev süresinin bu yıl sonu itibariyle bitmesi dolayısıyla zirvede, bundan sonra Afgan hükümetine güvenlik desteğinin sürmesi için yollar aranması da bekleniyor. NATO, Afganistan’dan 2014 sonrasında büyük ölçüde çekilmeyi ve görev tanımı değişecek azami 12 bin asker bırakarak "Kararlı Destek" misyonunu devreye sokmayı planlıyor. 

Zirvede yoğun güvenlik

Zirvenin yapıldığı Celtic Manor tesisi ve etrafındaki yoğun güvenlik önlemleri dikkati çekiyor. Zirve dolayısıyla 9 bin 500 polis görev yaparken, 5 yıldızlı bir otel ile 19. yüzyıla ait bir malikanenin içinde bulunduğu ve daha önce Ryder Cup golf turnuvasına ev sahipliği yapan tesisin etrafı tel örgüyle çevrildi. 

NATO zirvesi, Birleşik Krallık'ın Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından bu yana ev sahipliği yaptığı ilk NATO zirvesi olma özelliğini taşıyor. Birleşik Krallık, en son 1990 yılında başkent Londra'da NATO zirvesine ev sahipliği yapmıştı.