NEW YORK - Türkiye'nin  New York Başkonsolosluğu, Avustralya ve Yeni Zelanda’nınNew York Başkonsoloslukları ile “100. Yılında Çanakkale Savaşları: Tarih, Ulusal Yaklaşımlar ve Dostluk” konulu konferans düzenledi.

Marine Corps Üniversitesi Öğretim Üyesi ve "Osmanlı Askeri Tarihi", "Balkan Harpleri'nde Osmanlı Ordusu" ve "Gelibolu-Osmanlı Harekatı" kitaplarının yazarı Edward J. Erickson, New York Eyaleti Üniversitesi (SUNY) Maritime College'da düzenlenen konferansta, Çanakkale Savaşları'nda Türk ordusunun İngilizlere karşı komuta ve kontroldeki üstünlüğünün zaferde büyük rol oynadığını söyledi.

Erickson, 2000'li yıllara kadar Çanakkale Savaşları ile ilgili tarih yazımının İngiliz merkezli bir bakış açısına sahip olduğunu ifade ederek, bu durumun son yıllarda Türk arşivlerine erişimin artmasıyla değişmeye başladığını belirtti.

'Çatışmadan çıkan dostluk bağları'

Türkiye'nin New York Başkonsolosu Ertan Yalçın da Çanakkale Savaşları'nın sadece Birinci Dünya Savaşı'nın değil, sonrasında yazılan tarihin akışını da değiştirdiğini söyledi.

Gelibolu harekatının hem Türk halkının hem de Avustralya ve Yeni Zelanda halklarının tarihinde önemli bir nokta oluşturduğunu belirten Yalçın, "Çanakkale Savaşları, çatışmadan çıkan dostluk bağları ile dünyaya özgün bir örnek sunuyor" diye konuştu.

Yeni Zelanda'nın New York Başkonsolosu Peta Conn da Çanakkale Savaşları'nda Anzak (Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu) askerlerinin gösterdiği cesaretin, Yeni Zelanda gibi genç bir ülkenin güç ve kararlılığını dünyaya gösterdiğini kaydetti.

Çanakkale Savaşları sayesinde Yeni Zelanda'nın kendi özgün kimliğine yönelik daha fazla öz güven duymaya başladığını belirten Conn, savaş sırasında ortaya çıkan karşılıklı saygının sadece Yeni Zelanda ve Avustralya halkları arasında değil, Türkler ve Anzaklar arasında da kalıcı bir bağ yarattığını söyledi.

Avustralya'nın New York Başkonsolos Yardımcısı Natalie Roche ise Avustralya askerlerinin gösterdiği cesaret ve fedakarlığın, ülkenin ulusal bir kimlik inşa etmesine katkısına vurgu yaptı.

'Zafer Büyük cesaret kazandırdı'

Konferansta Çanakkale Savaşları'nın arka planıyla ilgili sunum yapan Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATAUM) Başkanı Prof. Dr. Çağrı Erhan ise Çanakkale Savaşları'nın 100. yılı vesilesiyle konu hakkında yayımlanan yeni kitapların sayısında artış olduğunu belirtti.

"Almanlar yenilince biz de yenilmiş sayıldık" ifadesinin gereğinden fazla küçümsenen bir yorum olduğunu kaydeden Erhan, "Genele baktığımız zaman 1918 Kasım'ı itibarıyla Osmanlı ordusu hem Musul'dadır hem de Azerbaycan içlerindedir. Burada diplomasinin biraz da hak etmediği ölçüde bir yenilgiyi Osmanlı Devleti'ne yüklediğini görüyoruz" ifadelerini kullandı.

Atatürk'ün tarih sahnesine çıkışı

Columbia Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Kenneth Jackson da yaptığı sunumda, savaş öncesinde Avustralya ve Yeni Zelanda'nın İngiliz İmparatorluğu'nun önemsiz parçaları olarak görüldüğünü fakat savaş sonrasında iki ülke için yeni bir milletleşme ve aidiyet sayfasının açıldığını söyledi.

Mustafa Kemal Atatürk'ün tarihteki önemli siyasi ve askeri liderlerinden biri olarak tarih sahnesine çıkmasının önemini vurgulayan Jackson, Atatürk’ün Anzak askerleri ve annelerine hitaben söylediği sözlerin tarihte örneğinin görülmediğini ifade etti.