AFYONKARAHİSAR - Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş’in koordinatörlüğünü yaptığı, TÜBİTAK’ın da desteklediği proje kapsamında, Türkiye'de ekosistem açısından önemli 16 kurbağa türünden 6'sında son yıllarda meydana gelen toplu ölümlere bir mantar türünün neden olduğu belirlendi.
AKÜ Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü de olan Erişmiş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projeye 2013'de iki amfibi patojeni olan Batrachochytrium dendrobatidis ve Ranavirus’un Türkiye’deki yaygınlığının ilk kez saptanması amacıyla başladıklarını söyledi.
Erişmiş, "Besin piramidinin ortasında yer alan kurbağalar, çevresel değişikliklere cevap veren canlılardır. Yani eğer hala derelerde, göllerde, akarsularda bolca kurbağa türü yaşıyorsa ve geceleri sesleri ile sizleri uyutmuyorsa sorun yoktur. Şayet bu sesler azalmaya başlamışsa sorunlar derinleşiyor demektir." diye konuştu.
Türkiye'deki 16 kurbağa türünden, 3'ü endemik olan 6'sı üzerinde araştırma yaptıklarını dile getiren Erişmiş, şunları kaydetti:
"Hastalığa neden olan mantar türlerinden 'Batrachochytrium dendrobatidis' ilk kez yerkürenin güneyinde ortaya çıkmış ve birçok amfibi türünün azalmasına neden olmuştur. İklim değişikliğine bağlı olarak yerkürenin kuzey bölgesine yayılışı son yıllarda hızlanmıştır. Bu mantarın tespiti moleküler yöntemlerle yapılmaktadır. İklim değişikliği moleküler yöntemle nasıl ispat edilir denildiğinde, kanıt olarak bu mantarın kuzey yarımkürede hayat bulması gösterilebilir. Mantarın, dünya genelinde yaklaşık 350 amfibi türünün azalmasına veya yok olmasına neden olduğu bilinmektedir. Diğer önemli bir amfibi patojeni ise Ranavirus'tür. Bu virüs tipi balık, kaplumbağa, kertenkele, yılan gibi hayvanları da kolaylıkla enfekte ederek, türler için tehdit oluşturmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda Denizli çevresinde tatlı su balıklarındaki toplu ölümlerin bu virüs yüzünden olduğunu da belirledik."
